CORONAVIRUS
1
4
Verder na de lockdown, hoe moet dat?
Waar dreigt het coronagevaar wel, en waar niet?
Om orde te scheppen in het woud van meningen en wetenschappelijke
onderzoeken, sprak deze krant met verschillende experts.
Update
Aantal besmettingen
gemeld wereldwijd:
5.851.494
Aantal doden
gemeld wereldwijd:
362.238
Aantal mensen
genezen wereldwijd:
2.462.386
Aantal besmettingen
gemeld in Nederland:
46.126
Aantal doden gemeld
in Nederland: 5931
oud afstand, nies in de
elleboog, schud geen
handen, was ze wel.
Iedereen kan de stan
daardadviezen van
premier Mark Rutte
en RIVM-baas Jaap
van Dissel inmiddels
wel dromen. Een
voordeel: ze zijn makkelijk tussen de oren te
krijgen. Het nadeel: ze zijn wel érg algemeen,
en vertellen niet waar en wanneer de risico's
op besmetting het grootst zijn.
Nu we weer naar buiten mogen, is het tijd
voor meer houvast in de vorm van tien in
structies die kunnen helpen om met vertrou
wen de straat om te gaan. Deze krant sprak
daarvoor uitgebreid met verschillende ex
perts, onder wie de virologen Louis Kroes
(LUMC Leiden) en Coretta van Leer (UMCG
Groningen), kinderarts-epidemioloog Patricia
Bruijning (UMC Utrecht) en doctor ingenieur
Atze Boerstra, directeur van bba Binnenmi
lieu en ventilatie-expert.
Wees niet bang
op het trottoir
Veel mensen kennen het gevoel inmiddels: je
komt iemand tegen op het trottoir en er is
geen ruimte om uit te wijken. Je gaat zo ver
mogelijk op het randje lopen, wendt je ge
zicht af, houdt misschien zelfs je adem in.
Want ja, weet jij veel, misschien heeft je me-
destoepgebruiker wel corona, ademt hij de vi
rusdeeltjes zo uit in je gezicht.
Wees gerust: je zorgen zijn onnodig, zegt
Louis Kroes. ,,Passeren is geen issue, daar is
iedereen het over eens.'' Zijn stelling wordt
bevestigd door collega-experts.
Dat er bij een stille ontmoeting op straat
geen besmetting plaatsvindt, heeft te maken
met een combinatie van twee dingen. Een: de
korte tijd van het contact en twee: het lage
aantal virusdeeltjes dat een eventueel besmet
persoon verspreidt als hij normaal ademt.
Ook iemand die joggend langskomt, is door
het snelle passeren geen gevaar. Anders wordt
het als een ander je recht in het gezicht hoest
of niest, of als je langdurig met iemand op
korte afstand staat te praten. Dan is het aantal
virusdeeltjes waaraan je potentieel bloot
komt te staan, een stuk hoger.
2 Geniet van de
buitenlucht
Er is iets geks aan de hand. Terwijl agenten en
boa's overuren draaiden om mensen in bin
nensteden, parken en op stranden aan te spre
ken of te bekeuren, blijkt uit onderzoeken
overal ter wereld dat veruit de meeste corona
besmettingen binnen plaatsvonden, met thuis
als onbetwiste hotspot nummer 1.
Een studie in Hongkong vond onder 318 on
derzochte uitbraken slechts één besmettings-
geval buiten. Ook andere onderzoekers con
cluderen massaal dat overdracht plaatsvindt in
huis, in de kerk, het ov, restaurants, kantoren,
sportscholen en winkels. Niet op het strand,
niet in het park. ,,Besmetting vindt eigenlijk
altijd binnen plaats, weten we nu'', zegt viro-
loog Van Leer.
Besmetting vindt
eigenlijk altijd binnen
plaats, weten we nu
,,Er is buiten sprake van continue verversing
van lucht'', verklaart kinderarts-epidemioloog
Bruijning. ,,Daardoor vervliegt de lucht die je
uitademt gewoon. Besmetting kan alleen on
der heel specifieke omstandigheden plaats
vinden. Als je een lang gesprek houdt, direct
in iemands luchtstroom staat."
Kroes vult aan. ,,Buiten reiken de druppel
tjes die iemand verspreidt bij ademen, praten
enzovoorts veel minder ver dan binnen, waar
je stilstaande lucht hebt. Ik wil niet zeggen dat
overdracht buiten nooit plaatsvindt, maar
echt vele malen minder. Dat zou de overheid
toch moeten meenemen in haar risicoafwe
ging.''
Uit recent onderzoek blijkt bovendien dat
uv-licht virusdeeltjes die achterblijven op op
pervlakken snel doodt. Een leuning van een
bankje in de brandende zon aanraken, is dus
niet zo'n probleem. Nog een reden waarom de
coronazorgen buiten wat minder groot hoe
ven te zijn.
Moet de ordehandhaving deze zomer dan
echt op volle toeren gaan draaien in bossen,
parken en op stranden? Kroes vindt dat het
wel wat losser mag. ,,Op het strand bijvoor
beeld heb je altijd een briesje. En je ziet men
sen die elkaar niet kennen er nooit echt zij aan
zij liggen. Er zal misschien een keer ^emand
besmet worden. Maar snelle verspreiding van
de pandemie vindt er gewoon niet plaats.''
Maak je niet te veel
zorgen in de supermarkt
Nog zo'n opmerkelijk feit. Waar velen van ons
al wekenlang in lichte paniek de supermarkt
doorkruisen, angstvallig uit de buurt blijvend
van anderen terwijl we intussen ons best
doen niet aan onze ogen of neus te zitten,
blijkt de plek allesbehalve een hotspot voor
besmettingen onder bezoekers. ,,In de super
markt zie je helemaal niks aan besmettingen'',
stelt de Groningse virologe Van Leer zelfs.
Toegegeven, er zijn wereldwijd wel uitbra
ken geweest in winkels en winkelcentra, maar
'superspreading events' waarbij één persoon
tientallen bezoekers aansteekt, zijn niet be
kend. Ook niet van de tijd vóór overal ter we
reld het afstand houden gemeengoed werd.
Deskundigen verklaren dat doordat super
markten vaak grote ruimten zijn en onbeken
den er over het algemeen niet minutenlang
dicht bij elkaar staan. Wie met een beetje pech
wel gevaar kunnen lopen, zijn de vakkenvul
lers en kassamedewerkers, die urenlang in de
winkel aanwezig zijn.
In China werd eind januari onderzoek ge
daan in een supermarkt waar een medewerker
corona bleek te hebben. Wat bleek: 11 van zijn
120 collega's bleken ook besmet. Bij de getra
ceerde klanten was dat slechts bij 2 van de
ruim 8000 het geval.
Ga voor het zingen
de kerk uit
Het is een van de verrassingen die Covid-19
voor virologen in petto had: wie corona onder
de leden heeft en zingt, hard praat of hijgt van
het sporten, scheidt niet alleen meer virus-
zaterdag 30 mei 2020
GO
Een groep apen heeft in
India het bloed gestolen
van patiënten met het co
ronavirus. De dieren over
vielen een laboratorium
medewerker. Het is ondui
delijk of de apen hun buit
hebben opengebroken.
Twee mensen die vanuit
de Verenigde Staten naar
Spanje zijn gereisd, zijn
positief getest op het co
ronavirus. De autoriteiten
zeggen dat het besmette
duo na aankomst in
Spanje vermoedelijk heeft
nagelaten om twee weken
in quarantaine te gaan,
zoals verplicht is.
Het aantal coronapatiën
ten dat in Belgische zie
kenhuizen is opgenomen,
is tot onder de 1000 ge
daald. Er liggen nog 937
personen in het zieken
huis. Het aantal patiënten
op de intensivecareafde-
lingen is verder afgeno
men tot onder de 200.
Van de 187 patiënten in ic-
bedden worden er nog
negentig beademd.
Mensen die in het Indo
nesische Bengkulu de
coronamaatregelen niet
serieus nemen, worden
publiekelijk voor schut
gezet. Zo moeten zij met
borden rondlopen waarop
zij anderen attenderen op
de afstandsregels en
moeten ze stukken voor
lezen uit de Koran. Foto's
daarvan worden verspreid
via sociale media.
Kijk op de site bij /video
voor meer uitleg en
het laatste nieuws
TIEN geboden
voor een veilia leve
na de ockdow
Chris van Mersbergen
Rotterdam
-Viruloog Coretta van Leer,
UMCG Groningen
tfcVA. 1
r
bum**-"
TraMte"*1!*
BB**"*»®"
