8 NIEUWS
Wat drijft mensen die brand stichten in zendmasten?
Deze week ging nummer 29 in vlammen op, in Roosendaal. ,,Het is
waarschijnlijk het werk van individuen, misschien van kleine groepjes.''
Wat is 5G?
ZENDMASTEN BRANDSTICHTING
Locaties
zendmastbranden
Beroepsdemonstrant en Gele-Hesjedra-
ger Jason Wolmuis uit Almere zette deze
week het filmpje 'NK Paaltjes Knallen
2020' op Facebook, met daarin de 'score'
van het aantal afgebrande zendmasten
per provincie. Noord-Brabant gaat aan
kop met tien: 'They know how to play', zij
weten hoe het moet, luidde het commen
taar.
Wolmuis zegt zelf geen brand te stich
ten. Maar hij heeft er wel begrip voor: ,,Als
5G volledig live gaat, gaat een derde van
de bevolking eraan onderdoor.'' Volgens
onderzoeksinstituut RIVM is de straling
bij de uitrol van een 5G-netwerk veilig,
maar dat gelooft Wolmuis niet.
De buschauffeur uit Almere beweert
dat hij wordt afgeluisterd en dat hij pas is
klemgereden door agenten in burger.
De reeks zendmastbranden in Neder
land begint op 3 april dit jaar in Beesd. De
teller staat op 29 na de laatste vernieling
afgelopen dinsdag in Roosendaal. Alom
wordt uitgegaan van anti-5G-sentimen-
ten als motief. Bij de op 5 april afgebrande
zendmast in Liessel stond de tekst 'Fuck
5G'.
De politie geeft 'hoge prioriteit' aan het
onderzoek, waarbij inlichtingendiensten
meekijken. Tot nu toe zitten vier verdach
ten vast voor twee zendmastbranden in
Dronten en Groningen. De voorlopige
hechtenis is vastgesteld op de langst mo
gelijke termijn, zestig dagen.
Broers
Twee van die verdachten zijn de broers
Samir (24) en Karim (30) uit Swifterbant.
Zij worden samen met hun 24-jarige ken
nis T.S. uit Dronten verdacht van de
brandstichting in de zendmast aan de
Guldendreef in Dronten op 10 april.
Het gekke is: de broers hebben volgens
bekenden van hen helemaal niets met de
anti-5G-beweging. In het dorp staat de fa
milie vooral bekend om het voetbaltalent
van de zoons. Samir voetbalde als kind
FREQUENTIES
zelfs even op proef bij PEC Zwolle, vertelt
een voormalige voetbalmaat. Een be
kende van Samir, die niet bij naam ge
noemd wil worden, zegt dat hij weleens
heeft gehoord over 'verkeerde vrienden':
,,Het verbaast mij niet dat ze zijn opge
pakt. Zeker de oudste broer niet. Maar ik
verwacht bij hen geen politieke motie
ven.''
De 24-jarige medeverdachte T.S. uit
Dronten is net als Samir en Karim thuis
wonend. S. heeft een blanco strafblad en
ontkent volgens zijn advocaat de brand
stichting. Net als de broers uit Swifter-
bant wordt S. door zijn omgeving niet
met anti-5G geassocieerd.
Over de vierde verdachte die vastzit -
de 34-jarige Van B. uit Groningen, ver
dacht van brandstichting aan de Konings
weg in Groningen (ook op 10 april) - is al
leen bekend dat zijn advocaat hem zo snel
mogelijk uit de cel wil hebben. Hij heeft
hoger beroep aangetekend. Een besluit
daarover valt een dezer dagen.
Benzine
Het onderzoek van de politie vordert
moeizaam. Er ontbreekt een patroon. De
meeste vernielde masten hebben geen
5G-frequentie en de werkwijze van de
brandstichters varieert. Brandbare gel,
benzine, papier - er wordt van alles aan
getroffen.
Elsbeth Kleibeuker van het Openbaar
Ministerie spreekt over 'lastige omstan
digheden': ,,De branden ontstaan vaak
's nachts op donkere afgelegen plekken.
Vanwege corona zijn er weinig mensen op
straat, een brand wordt vaak pas opge
merkt zodra hij flink is opgelaaid, waar
door je altijd achter de feiten aanloopt.''
De zendmastsector heeft in overleg met
de overheid en de Nationaal Coördinator
voor Terrorisme en Veiligheid extra sur
veillances ingesteld en zint op meer be
veiliging zolang de misdrijven niet zijn
opgelost.
Of het onderzoek ook rekening houdt
met andere motieven dan anti-5G? Zou
den de verdachten bijvoorbeeld betaald
kunnen zijn voor hun daad door partijen
die er belang bij hebben onze communi
catie plat te leggen? Het OM gaat op die
vraag niet in.
De aandacht lijkt volgens bronnen
voorlopig vooral gericht op de anti-5G-
beweging, een ingewikkeld geheel van
kleine clubjes en individuen. Zo is Jason
Wolmuis uit Almere aangesloten bij de
Gele Hesjes en bij de Nationale Bond te
gen Overheidszaken.
Veel andere anti-5G'ers zijn actief in
kleine groepjes via Facebook, Telegram of
WhatsApp. Daar bespreken zij de bran
den en complottheorieën over 5G. Een
kleine greep daaruit: de straling zou co
rona veroorzaken, Bill Gates zou 5G wil
len gebruiken om mensen te volgen via
een chip in coronavaccins; de overheid,
bedrijven en media zouden negatieve ef
fecten van 5G verzwijgen.
Jelle van Buuren is universitair docent
aan de Universiteit Leiden en doet onder
zoek naar complottheorieën. Of de bran
den zijn gesticht door een goedgeorgani-
vrijdag 29 mei 2020
GO
BRON: OM
Wanneer stoppen
deze branden?
'Als er onderzoek
komt naar 5G'
Yolanda Sjoukes
Maartje Spieksma
Roosendaal/Rotterdam
5G (vijfde generatie mobiele
telecommunicatie) maakt
gebruik van hogere frequen
ties dan voorganger 4G.
Daardoor kan digitale infor
matie sneller in grotere hoe
veelheden worden verstuurd.
Vodafone heeft haar netwerk
hiervoor deels geschikt ge
maakt en biedt sinds april in
delen van Nederland 5G aan.
Op 29 juli worden de eerste
frequenties voor 5G geveild.
De frequenties worden in de
zomer verstrekt aan providers
als KPN, Vodafone en T-Mo-
bile. Zij kunnen dan hun 5G-
netwerk op grotere schaal in
schakelen.
