CORONAVIRUS
II
Bijleveld overleeft na knieval vierde debat over burgerslachtoffers
7
Dat strandtenten,
terrassen en de
horeca op 1 juni
weer mogen
openen, baart de
politie 'veel zorgen'.
Handhaving wordt
'best lastig', hoort
justitieminister Ferd
Grapperhaus in
Noordwijk.
Ze hadden 'coronaspugers'. ,,Heel
naar." Ze deden mond-op-mond
bijeen reanimatie. ,,Dat kan nu
eenmaal niet met een mondkapje.''
En ze waren 'constant in de wijk'
om hangjongeren uit elkaar te ha
len. ,,Al snapten we dat best."
Politieagent zijn in tijden van co
rona maakte alles 'net even anders',
vertelt inspecteur Ronald Hoek,
van de politie in Noordwijk. Maar
de grootste uitdaging gaat nog ko
men, vrezen hij en zijn collega's.
Het kabinet besloot dat terrassen,
strandtenten en de horeca onder
voorwaarden weer mogen opstar
ten vanaf 1 juni. Maar de politie in
de vele kustplaatsen ziet die datum
met enige zorg naderen. ,,Want wij
horen en zien natuurlijk dat de ho
reca staat te trappelen'', vertelt
wijkagent Jan Schreuder. ,,Punt is
wel: hoe gaan we het handhaven.''
Nog niet zo lang geleden moes
ten wegen naar stranden worden
afgesloten: er wilden zo veel men
sen naar de kust dat 1,5 meter af-
stand houden een utopie was. Wat
als straks de horeca en strandtenten
weer in bedrijf zijn? Of in de zomer,
die veel mensen in eigen land zul
len doorbrengen?
Minister Ferd Grapperhaus er
kent de zorgen met een knikje. Sa
men met de agenten struint hij een
Wij zien dat de horeca
staat te trappelen.
Punt is wel: hoe gaan
we dit handhaven?
uurtje over de boulevard van de
badplaats. En even later ook door de
nauwere straatjes waar de cafés nu
nog uitgestorven zijn. ,,Je zult mis
schien met eenrichtingsverkeer
moeten gaan werken hier'', wijst de
bewindsman. ,,Maar ik zeg er eer
lijk bij: hier wordt het ingewik
keld.''
De hoofdbrekens zijn anders dan
normaal. Over 'de hele linie' daalt
de criminaliteit immers, ziet Grap
perhaus in de 'Corona Crime Moni
tor', die hij met regelmaat van de
korpschef krijgt.
Minder inbraken, straatroven, za-
kenrollers of overvallen. Alleen het
aantal overlastmeldingen stijgt,
vooral ook omdat verwarde perso-
nen de afgelopen acht weken niet
op dagbestedingen terechtkonden,
denkt men.
Zorg is nu vooral, ook bij de poli
tie, hoe de versoepeling van corona
maatregelen in goede banen kan
worden geleid. Er wordt in het ka
binet zelfs 'overwogen', zegt de mi
nister, om de horeca het hele pink
sterweekend al te laten opengaan.
De agenten horen het hoofdschud
dend aan. Liever een geleidelijke
opening in de dagen ervoor, of juist
later, stellen ze.
Ferd Grapperhaus noteert het,
maar zegt ook: ,,We hebben nog
twee weken, hè. Burgemeesters,
horeca, handhavers, de politie: we
zullen dit samen moeten doen als
we dit willen kunnen bolwerken.''
Voor de uitbater van lunchterras
't Zeepaardje komt de heropening
'geen dag te vroeg', zegt hij de mi
nister, als deze het terras passeert.
,,Het aantal stoelen heb ik gehal
veerd'', wijst hij. ,,Kijk, dat is mee
denken'', zegt Grapperhaus.
Punt is wel dat alle kustgemeen-
ten hun eigen plan trekken, vertelt
agent Hoek. Is Katwijk coulanter,
dan gaat men daarheen. ,,Ik ben wel
bezorgd over een waterbedeffect.''
Grapperhaus schrijft weer mee.
,,Een kustcoördinatieplan, eigen
lijk. Goed plan."
Helemaal gerust is de inspecteur
Hoek er niet op. ,,Het wordt ge
woon heel spannend.''
Die aantijging leverde Bijleveld gis
teren haar tweede motie van wan
trouwen op, nadat het hele kabinet
in november ook al zo'n motie aan
de broek kreeg. Toch kan de CDA-
bewindsvrouw aanblijven, doordat
ze steun hield van de regeringspar
tijen en oppositiepartijen SGP, Fo-
rum voor Democratie en eenmans
fractie Wybren van Haga. Dat deed
ze door begrip te tonen voor het
'onbegrip' en de 'ergernis' van de
Tweede Kamer over de ramme
lende informatievoorziening aan
het parlement over de Nederlandse
aanval in het Iraakse Hawija, waar
bij in juni 2015 waarschijnlijk ze
ventig burgers om het leven kwa
men.
De Kamer werd het afgelopen
halfjaar keer op keer verrast door
nieuwe informatie over het Neder
landse bombardement op een
bommenfabriek in Hawija. Zo
stelde Bijlevelds voorganger Jea-
nine Hennis tot ver na de desas
treus verlopen aanval dat er 'voor
zover bekend' geen burgerdoden
waren gevallen en bleken de Ame-
rikanen na Bijlevelds ontkennin
gen de zeventig slachtoffers toch
mee te nemen in de statistieken.
Ook maakten de Amerikanen een
geheim rapport dat over de aanval
werd gemaakt toch openbaar nadat
journalisten van NOS en NRC een
beroep hadden gedaan op de Ame
rikaanse variant van de Wet open
baarheid van bestuur (Wob).
,,Ik begrijp heel goed dat het frus
trerend is als journalisten eerder in
formatie naar boven krijgen dan
Defensie. Dat ben ik helemaal eens
met uw Kamer. Eigenlijk willen we
allemaal hetzelfde, meer transpa
rantie." Dat Bijleveld de hand in ei
gen boezem stak, wilde D66-Ka-
merlid Salima Belhaj markeren als
'een belangrijk moment'. Daarmee
werd ook duidelijk dat D66 Bijle-
veld niet zou wegsturen, wat tot
een kabinetscrisis had kunnen lei
den. Belhaj had het debat nog ron-
kend afgetrapt door te zeggen dat ze
zich 'een detective' had gevoeld, die
zelf de puzzel moest oplossen op
basis van een doos met puzzelstuk
jes die Bijleveld door elkaar had ge
husseld.
Bijleveld zei 'te balen' van de ma
nier waarop zij regelmatig informa
tie die aan de Kamer was gestuurd
moest corrigeren. De communica
tie 'moet beter'. De minister bena
drukte over Hawija alle informatie
met de Kamer te hebben gedeeld
die ze ook kon delen. ,,Voor zover ik
nu bekend ben met alle gegevens."
En ze plaatste daar nóg een kantte
kening bij: ,,Een totale garantie kan
ik u nooit geven."
Zo blijft de kans aanwezig dat Bij-
leveld nóg een keer tegenover een
kritische Tweede Kamer staat.
vrijdag 15 mei 2020
Minister aan de kust: 'Ja, hier
wordt 1,5 meter ingewikkeld'
M De uitbater
van lunchter-
ras 't Zee
paardje in
Noordwijk be
groet minister
Ferd Grapper
haus met 'een
elleboogje'.
De heropening
komt geen dag
te vroeg, zegt
de horecaman.
FOTO PIM RAS
Tobias den Hartog
Den Haag
- Jan Schreuder, wijkagent
Ank Bijleveld overleeft voor de
vierde keer een debat over de ze
ventig burgerslachtoffers in Ha-
wija. En toch kan de minister van
Defensie het boek nog altijd niet
sluiten. Een groot deel van de
Tweede Kamer blijft haar verwij
ten dat ze niet open en eerlijk is
geweest.
Hanneke Keultjes
Den Haag
Minister van Defensie Ank Bij
leveld toont begrip voor ergernis
Kamer en mag blijven. foto anp
