Spullen voetbalmuseum in de
uitverkoop... via Marktplaats
Voorburcht even belangrijk als het bergje
4
NEXTGENPCR MACHINE IS EEN HIT IN
Hij is zo groot als
een schoenen
doos, maar kan tot
50.000 corona-
testen per dag
uitvoeren. Uit het
buitenland is
serieuze interesse
in deze in Goes
ontwikkelde
NextGenPCR.
Maar in Nederland
loopt men er nog
niet erg warm voor.
Niek Megens en
André Valkeman
Uddel
Een Barcelona-shirt van Messi met
handtekening, een gesigneerd Bay-
ern-shirt van Arjen Robben, of een
ongekend relikwie: het Oranjeshirt
uit 1936... Zomaar een greep uit het
aanbod dat de Uddelse Arthur Eel
sing sinds kort op Marktplaats zet.
De items komen uit de collectie
van het ter ziele gegane Nationaal
Voetbalmuseum.
De spullen vinden gretig aftrek.
,,Als ik nieuwe items plaats, heb ik
een dag later 150 reacties'', zegt Eel
sing. Liefhebbers zijn bereid om
flinke bedragen op tafel te leggen.
Een Oranje-outfit uit de jaren 30?
Rinkeldekink: 2275 euro!
Maar is de verkoop rechtmatig?
Mag je zomaar spullen uit dit voor
malige museum verkopen? Nee,
zeggen journalisten Hugo Borst, Jo-
han Derksen en Matty Verkam
man. Zij waren de grondleggers
van het voetbalmuseum, dat in
2009 in Middelburg opende. Zij
kregen, door hun netwerk, items
van topvoetballers geschonken of
in bruikleen. Ze begonnen het mu
seum in Zeeland, maar het flopte
daar. De ligging was niet centraal
genoeg. Zeeuw Paul Hermsen
dook op als redder. Hij nam gedeel
telijk de collectie over en opende er
opnieuw een museum mee. In het
RBC Roosendaal-stadion. Alleen
evengoed geen succes. Het mu
seum stopte in Brabant voorgoed.
Sinds de sluiting - eind 2018 -
staat de collectie in dozen te ver
stoffen bij de museumbaas Herm-
sen. Die sprak er met zijn kennis
over: zakenman Eelsing. Voor een
percentage van de verkoop, wilde
Eelsing de museumwaar wel op in
ternet zetten.
Daar kwam Johan Derksen on
langs achter. De Veronica Inside-
analist zei maandagavond: „Unieke
spullen worden nu voor spotprij
zen op Marktplaats gezet.'' Het gaat
volgens Derksen onder meer om
historisch waardevol materiaal dat
destijds in bruikleen aan het mu
seum is gegeven, zoals voetbal
schoenen van Johan Cruijff ,,Rela-
ties die ons die spullen in vertrou
wen hebben gegeven zijn nu in pa
niek.'' Eelsing heeft Veronica Inside
gezien en haalt er z'n schouders
over op. Hij verwacht geen narig
heid. ,,Het klopt niet, wat Derksen
daar stelt'', zegt hij. ,,Ik heb jaren
lang voor veilinghuis BVA Aucti
ons gewerkt, dus ik weet waarover
ik praat. Wij verkopen alleen de
items die door het museum zijn
aangekocht of zijn geschonken. Dat
kan.'' Spullen die door oud-top-
voetballers in bruikleen zijn gege
ven, komen niet op Marktplaats,
bezweert oud-museumeigenaar
Paul Hermsen, net als Eelsing. ,,Al-
les wat in bruikleen was, staat hier
klaar voor de mensen die het ter be
schikking hebben gesteld.''
Andere geluiden
Toch hoor je bij de nationale voet
balbond KNVB andere geluiden.
Zij vonden op Marktplaats diverse
items die in bruikleen waren gege
ven, aldus KNVB-woordvoerder
Daan Schippers: ,,We hebben een
mail gestuurd met de bruikleen
overeenkomst en geven de beheer
der de gelegenheid de spullen terug
te bezorgen. Mocht dat niet gebeu-
ren, dan gaan we kijken wat voor
verdere stappen we kunnen ne
men.'' Borst, Derksen en Verkam
man wachten niet langer. Ze heb
ben advocaat Herman Loonstein op
de kwestie gezet. Die doet onder
zoek of dit juridisch mag. Hugo
Borst: ,,En hij voert het woord na
mens ons drie in de kwestie.''
Loonstein ziet genoeg kansen.
,,Want bij musea hebben schen
kingen ook het karakter van bruik
leen. Voordat je geschonken spul
len verkoopt, dien je eerst met de
schenker te overleggen. Je kunt ze
niet zomaar op Marktplaats zet
ten.'' Loonstein overweegt om
Marktplaats te vragen de koopwaar
van de site te halen. ,,Zodat we kun
nen achterhalen hoe het zit met de
eigendomsverhoudingen.''
Wouter Geertsen is een bekend
advocaat uit Maastricht, met exper
tise in goederen- en verbintenis
senrecht, en zegt het antwoord te
hebben. ,,Voor bruikleen is het hel
der: dat mag je nóóit verkopen.'' De
KNVB staat daar juridisch als een
huis, zegt hij. ,,Voor museum
schenkingen ligt het ingewikkel
der. Een schenking mag je verko
pen, het is gegeven. Of, en dat zie je
best vaak bij museumschenkingen,
de schenker heeft er een voor
waarde aan gekoppeld.'' Ik geef het
u, onder de voorwaarde dat ik het
terugkrijg als het museum stopt?
,,En als deze mitsen en maren zijn
te reproduceren door de drie heren,
dan staan ze best sterk.''
Bovendien is er een Leidraad
voor het Afstoten van Museale Ob
jecten in Nederland. Daarin staat:
collecties met publiek belang mo
gen niet worden ingezet voor het
maken van winst. Geld ontvangen
bij afstoting zou niet mogen. De ju
ridische vraag voor de rechter is
dan: was dit een museum van pu
bliek belang.
Arthur Eelsing blijft rustig, ziet
geen reden om de verkoop stop te
zetten. ,,Ik had wel verwacht dat er
gedoe van zou komen. Het is jam
mer dat er nu zoveel onrust wordt
gestookt. Maar slechte reclame is
ook goed voor de verkoop.''
Loonstein: ,,Ik heb gezocht naar
een vergelijkbare zaak in Neder
land. Maar dit is uniek. Een mu
seum dat gaat verkopen.''
Frank Balkenende
Goes
De sneltestmachine is
een uitvinding van
het Goese biotechbe-
drijf Molecular Bio
logy Systems. Afhan
kelijk van het gekozen protocol
kan de machine tussen de 22.000
en 50.000 coronatesten per dag
uitvoeren.
Sinds de uitbraak van het coro
navirus heeft directeur/eigenaar
Gert de Vos van MBS een be
staand apparaat geschikt gemaakt
voor snelle coronatesten. ,,De ma
chine wordt in Europa al gebruikt
om bacteriën op te sporen bij uri
neweginfecties en in China om
DNA voor te bereiden bij foren
sisch onderzoek. Wij hebben het
aangepast om snel te kunnen tes
ten of iemand corona heeft. Tijd
winst is enorm belangrijk bij een
pandemie."
Temperatuur veranderen
De landelijke capaciteit ligt mo-
s
menteel op 17.500 coronatesten
per dag. Met tien machines van
MBS kunnen in de aangewezen
testlaboratoria een kwart miljoen
testen per dag worden uitgevoerd,
zegt De Vos. Hoe dat kan? ,,De
huidige tests in laboratoria duren
ongeveer anderhalf uur. Met ons
SPOREN IN DE DELTA
Iedereen kent wel de 38 'vlied
bergen' die we in Zeeland nog
hebben. Ooit waren er meer dan
tweehonderd. Deze aarden heuvel
tjes vormden in de periode van on
geveer 1150-1350 vaak de kern van
een mottekasteel. Op de heuvel
stond een toren, die in tijd van
nood werd betrokken. Maar het da-
gelijks leven speelde zich af op de
voorhof of voorburcht. Daar waren
de agrarische en woongebouwen
en soms een smidse of ander be
drijf. De aandacht ging eeuwen
lang uit naar de bergjes.
Zeker bij monumentenzorgers
was de belangstelling voor de on
zichtbaar geworden voorhoven be
perkt. Ze vielen dan ook vaak bui
ten beschermingsmaatregelen. Dat
is gelukkig al een tijd anders, maar
er is toch meer kennis nodig. Dicky
de Koning uit 's-Gravenpolder, al
decennia actief in de Zeeuwse ar
cheologie, wil de komende tijd do
cumentatie verzamelen en niet-de-
structief onderzoek doen naar de
voorhoven. Dat doet ze met leden
van de AWN, een landelijke arche-
ologievereniging. Er is voor dit pro
ject samenwerking met de Wal-
cherse Archeologische Dienst. Op
Zuid-Beveland zijn ook genoeg
voorbeelden van bergjes met een
voorhof, waarvan de archeologi
sche neerslag nog aanwezig is. ,,De
Berg van Troje in Borssele natuur
lijk, maar ook Baarsdorp en 's-Heer
Arendskerke", zegt De Koning.
,,Allemaal beschermde sites. Het
herstel van het terrein bij Borssele
is aardig gelukt. Alleen de originele
gracht had wat beter zichtbaar
kunnen zijn."
Afgegraven
Ook in 's-Heer Arendskerke is men
in 2012 aan de slag gegaan, na ar
cheologisch onderzoek en een be-
sluitvormingsproces van vijfjaar.
Ten zuiden van de dorpskern lag
een ongeveer 13 meter hoge vlied
berg, die na 1924 in verschillende
fasen is afgegraven. Alle kenmer
kende elementen waren hier aan
wezig. Een kernterp uit de twaalfde
eeuw van 1 tot 3 meter is omstreeks
de dertiende eeuw verhoogd tot
een ronde hoofdburcht met een
doorsnede van circa 50 meter. Ook
werd een voorburcht met een dia
meter van zo'n 30 meter aangelegd.
Op het bergje prijkte in de veer
tiende eeuw een bakstenen toren.
Over de gracht lag een houten brug
naar de voorburcht. Een prachtig
middeleeuws kasteelcomplex dus,
maar helaas verloren gegaan. Ge
lukkig werden de restanten van
berg en voorhof, nog te zien als
lichte bulten in het terrein, vanaf
2007 ingericht als plantsoen bij een
nieuwe woonwijk: het plan Kas-
teelberg. In 2012 was alles klaar. Er
verrees zelfs een gloednieuw speel
kasteel op de plaats van het oude
mottekasteel.
woensdag 13 mei 2020
GO
Zakenman Arthur Eelsing uit
Uddel heeft voetbaljournalisten
Hugo Borst, Johan Derksen en
Matty Verkamman op zijn dak.
Eelsing verkoopt spullen uit
een voetbalmuseum dat zij op
richtten. Wat ik doe mag, stelt
Eelsing. Juridisch deskundigen
betwijfelen dat. Is dit legaal?
September 2010: Johan
Cruijff bezoekt het Voetbalmu
seum in Middelburg.
Vinding uit
bO
1 -V
Directeur Gert de Vos van
Molecular Biology Systems in
Goes bij zijn testapparaten. In
zijn hand een frame waar de te
onderzoeken monsters (DNA
met testvloeistof) op worden
geplaatst. FOTO'S johan van der heijden
Een tweewekelijkse rubriek
over Zeeuwse vondsten, histori
sche sporen en verhalen
Jan J.B. Kuipers
Heringericht motteterrein van
's-Heer Arendskerke.
FOTO HMD. DEKKER