CORONAVIRUS
Honderden
migranten
per maand
op Kanaal
7
Verpleegkundigen herdenken rolmodel Florence Nightingale
'Ze is voor mij een inspiratiebron'
Angst voor
tweede golf
JOLIEN WISSE
Kritiek klinkt er ook. ,,Ze was
lang tegenstander van nieuwe
medische ontwikkelingen, bij
voorbeeld als het ging om de ver
spreiding van infectieziektes. Die
behoudendheid wordt haar in his
torische boeken weleens verwe
ten.'' Ook in moeilijke tijden komt
ze er niet altijd goed van af. ,,Dan
staat ze symbool voor vroeger, iets
waar verpleegkundigen zich tegen
willen afzetten. Zo werden er tij
dens de Witte Woedeprotesten
eind jaren 80 (tegen onder meer
slechte arbeidsomstandigheden)
grafkisten gebruikt met daarop de
tekst 'Rust zacht, Florence
Nightingale'.''
Wiegmans favoriete anekdote
over Nightingale heeft niets met
de zorg te maken. ,,Het verhaal
gaat dat Florence gek was op die
ren, vooral katten. Volgens verha
len heeft ze in haar lange leven -
ze werd 90 jaar oud - meer dan
zestig katten gehad. Die gaf ze de
namen van politici, zoals
Bismarck.''
De Franse kustwacht onder
schepte de afgelopen week al
leen al 66 migranten op zee. Af
gelopen zondag werden tien
mannen op een rubberboot met
motorpech tegengehouden.
Zaterdag werden zestien mi
granten opgepikt, onder wie vijf
vrouwen en een kind. De be
trokkenen komen uit landen als
Afghanistan en Somalië.
In de eerste vier maanden van
dit jaar zijn tot nu toe 1280 illega
len door de Franse autoriteiten
van zee gehaald. In heel 2019
werden door de Franse kust
wacht 2294 migranten op zee
onderschept. Dat zijn er gemid
deld 191 per maand. Nu gaat het
om een gemiddelde van 320
mensen per maand.
In Londen wordt dezelfde
trend gesignaleerd. Volgens be
rekeningen van de Britse pers
zijn de laatste zes weken in
Britse wateren 609 migranten
opgepikt, afkomstig uit Frank
rijk. Dat is evenveel als in twaalf
weken daarvoor. De toename
heeft voor een deel te maken
met de quarantainemaatregelen
volgens het ministerie van Bin
nenlandse Zaken. Het verkeer
via boten en de tunnel is aan
banden gelegd, waardoor alleen
de route over water overblijft.
In Frankrijk wordt vooral op
de gunstige weersomstandighe
den gewezen.
Een week geleden werd op het
Kanaal nog een piek bereikt.
Toen werden in twee dagen tijd
107 migranten uit zes bootjes ge
haald, onder wie zeven kinde
ren. De Britse kustwacht pakte
toen 49 mensen op, de Franse
kustwacht 58.
WUHAN China is bang
voor een tweede besmet-
tingsgolf van het corona
virus, nadat in de stad Wu
han zes nieuwe besmet
tingen zijn vastgesteld,
meldt de South China
Morning Post. Dit weekend
raakten ook al mensen be
smet in Shulan, een stad in
het noordoosten van het
land. De nieuwe besmet
tingen komen op een mo
ment dat China de econo
mie langzaam weer wil
aanzwengelen. Op 8 april
werd de lockdown van de
miljoenenstad opgeheven.
et een lantaarn in de
hand deed ze
's nachts haar ronde
langs de gewonde
soldaten. Als ver
pleegkundige aan het front van de
Krimoorlog was Florence
Nightingale letterlijk het licht
puntje in de duisternis. 'Wij kon
den haar schaduw wel kussen als
die over ons heen viel', schreef een
oud-patiënt. The lady with the
lamp groeide uit tot het boegbeeld
van de verpleegkunde.
Vandaag is het precies tweehon
derdjaar geleden dat Nightingale
het levenslicht zag. Wereldwijd
wordt daarbij stilgestaan met de
Dag van de Verpleging. ,,Het is
zonde dat vanwege de coronacrisis
alle feestelijkheden niet doorgaan,
maar ik kan me geen beter eerbe
toon voorstellen", zegt Nannie
Wiegman, historica en oprich
ter van het kenniscentrum
Florence Nightingale
Instituut. „Nog nooit is
er zo veel aandacht
geweest voor het be
langrijke werk van
verpleegkundigen.''
Nightingale
groeide op in een
welgesteld Brits gezin.
Ze was veelzijdig en
slim. Wiegman: „Maar
ook bescheiden, iets wat
paste bij de rol van de vrouw
in de 19de eeuw." Tegen de wens
van haar ouders in besloot ze niet
te trouwen. Ze wilde verpleegster
worden, volgens haar een roeping
van God. ,,Het vak bestond nog
niet. Je had alleen vrouwen uit een
laag milieu, vaak dronken, die
tegen betaling op zieken pasten.''
Haar heldenstatus kreeg ze door
de Krimoorlog. Op verzoek van de
minister van Oorlog werd
Nightingale met 38 andere vrou
wen met verpleegervaring naar
het Turkse Scutari gestuurd. Daar
verzorgden ze onder erbarme
lijke omstandigheden gewonde
soldaten. Al tijdens de oorlog
groeide ze uit tot een beroemd
heid, door artikelen over haar in
het Britse dagblad The Times. ,,Ze
stond zelf liever in de schaduw. Na
de oorlog kwam ze daarom onder
een andere naam weer naar Enge
land en trok ze zich terug.''
Ze was veel meer dan The lady
with the lamp, vertelt Wiegman.
,,Een pionier op het gebied van
data. Florence was geïnteresseerd
in wiskunde en zag het belang van
statistische berekeningen.'' Zo
hield ze voor de oorlog al informa
tie bij over de sterftegevallen in
hospitalen. Dit om aan te tonen
dat betere sanitaire voorzieningen
Vandaag is net precies tweehonderd
jaar geleden dat het ultieme rolmodel
voor verpleegkundigen werd geboren:
Florence Nightingale. Haar nalatenschap
is ook in de coronacrisis relevant.
de sterfte zouden verminderen.
Na de oorlog richtte ze in Londen
de eerste verpleegstersschool op
en bracht ze een handboek uit
over ziekenverpleging, volgens
Wiegman haar grootste daden.
Haar gedachtegoed is de basis
voor de moderne verpleegkunde,
met principes over hygiëne (han
den wassen) en infectiebeheer-
sing. Die zijn vandaag de dag nog
relevant, ook in de huidige strijd
dinsdag 12 mei 2020
De dame met de lamp
blijft lichtend voorbeeld
Jolien Wisse (35),
verpleegkundig
specialist bij zie
kenhuis Rijnstate in
Arnhem: ,,In de zorg
gaan we altijd door,
ook nu tijdens de
coronacrisis. Maar
soms moet je even
stilstaan bij wat je
doet en waarom.
Zoals Florence
Nightingale dat deed
met haar kritische
blik. Dat maakt haar
voor mij een inspira
tiebron. Tijdens mijn
studie hoorde ik
Vursës included
voor het eerst haar
naam. Vanuit een in
teresse voor ge
schiedenis en mijn
vak heb ik me in
haar leven verdiept.
Toen merkte ik hoe
belangrijk haar ge
dachtegoed was, en
hoe relevant dat
vandaag de dag nog
is. Zo hechtte Flo
rence veel waarde
aan wetenschappe
lijk onderzoek. Ze
ijverde voor goede
hygiëne, nu belang
rijker dan ooit. In het
kader van haar ge
boortedag hebben
mijn collega's en ik
het magazine van
Rijnstate aan haar
gewijd.''
M Een inge
kleurde litho
toont Florence
Nightingale,
the lady with
the lamp, ter
wijl ze haar
ronde loopt
ten tijde van
de Krimoorlog.
FOTO WELLCOME
LIBRARY LONDON
tegen het coronavirus. Voor velen
is ze een inspiratiebron, vertelt
Wiegman. ,,De ultieme verpleeg
kundige."
CALAIS Het aantal migranten
dat probeert illegaal het
Kanaal over te steken neemt
flink toe. Zowel Franse als
Britse autoriteiten melden
een enorme stijging.
Arnhem
Jamaica Vink
