Waar blijft de
psychische hulp
in deze tijd?
5,
Laten we
erkennen dat
er ook een psychische
pandemie gaande is
17
René Diekstra
'Iedere arts zou zich
bij de leeftijdsgroep
vanaf 45 jaar meteen
moeten afvragen: kan
de overgang een rol
bij de klachten
spelen?
een burnouttraject terecht, dan is dat
niet alleen een kostbare misser, maar
ook nog eens een aanpak die vaak
niet werkt, zegt Van Heest: ,,Vaak
worden de klachten dan alleen maar
erger. Vrouwen krijgen rust en soms
ook antidepressiva voorgeschreven
en de echte oorzaak - de hormoon
veranderingen - wordt niet aange
pakt."
Dat is misschien wel de duidelijk
ste aanwijzing: hoe voel je je wan
neer je, eventueel onder begeleiding,
aan de slag gaat met de hormoon
balans in je lijf? „Alleen al de moge
lijkheid dat het geen burn-out is,
maar de overgang geeft vrouwen
vaak weer lucht'', weet Van Heest.
,,Vrouwen zeggen vaak achteraf: had
ik toen maar meer informatie gehad
over de overgang, dan had ik me niet
zo rot gevoeld'', zegt gynaecoloog
Van Dijken.
Kortom, bij twijfel: pak de hormo
nen aan. Van Heest: ,,Met voeding,
beweging en ontspanning kom je
vaak een heel eind. Onze Care for
Women-specialisten zien vrouwen
gemiddeld twee tot drie keer bij een
consult, daarna hebben ze hun leven
weer op de rit.'' Ook Van Dijken ziet
vrouwen binnen enkele weken
opknappen met hormoontherapie:
,,Na drie maanden voelen ze zich
als herboren. Ik ben mezelf weer,
zeggen ze dan.'' Helpt dit niet? Dan
hebben de klachten niet met de over
gang te maken.
Wat te doen?
Een derde van alle werkende vrou
wen tussen de 45 en 60 jaar - zo'n
een miljoen vrouwen - verzuimt
regelmatig van het werk door over
gangsklachten, bleek uit een groot
onderzoek van het Nij Smellinghe
Ziekenhuis in Drachten. Zonde en
vaak onnodig, zeggen Van Dijken en
Van Heest. Hun tips:
eet je, sinds we in die corona
crisis zitten begin ik me echt
oud te voelen. Ze hebben het
voortdurend over ouderen en
V V zwakkeren alsof dat één pot nat
is, en één grote risicogroep is. Ze roepen zelfs
'waarom zouden we de economie opofferen
voor al die ouderen die binnenkort toch dood
gaan?''' Terwijl ik de tranen bij de dame (71)
hoor opkomen, vervolgt ze: ,,Je voelt je als
oudere inmiddels tweederangsburger, een last,
een obstakel. Ik hoorde laatst iemand op de
radio zeggen: 'hadden we geen ouderen,
hadden we geen coronacrisis'.''
Uit de keren dat ik haar heb ontmoet, ken ik
haar als een rustige, intelligente, wijze vrouw,
die vóór de coronacrisis als vrijwilliger com
puterles gaf aan 60-plussers en ook ander vrij
willigerswerk deed. Maar als we doorpraten
- ze heeft me via een bevriende relatie om een
telefonisch consult gevraagd - blijkt dat ze zich
al weken onrustig, boos en angstig voelt. Tot op
het panische af soms.
Haar beste vriendin, met wie ze veel telefo
nisch en via Skype contact had, is op een ic
overleden, naar alle waarschijnlijkheid aan een
coronabesmetting. Sindsdien is ze in depres-
sieve rouw gedompeld, zo maak ik op uit het
gesprek. Ze heeft duidelijk psychologische hulp
nodig, heeft haar huisarts daar ook om ge
vraagd, maar op korte termijn lukt dat niet. Ter
wijl ik naderhand probeer toch hulp te regelen,
vraag ik me af hoeveel ouderen zich momenteel
psychisch in dezelfde situatie bevinden.
Als oudere ben je inderdaad kwetsbaarder voor
besmetting. Je loopt meer risico mensen uit je
vrienden- en kennissenkring te verliezen, niet
zelden op een vreselijke manier en zonder
afscheid te hebben kunnen nemen. Een reken
som. Als op iedere oudere coronadode er vijf
nabestaanden zijn die daardoor emotioneel en
sociaal diep ontredderd raken, dan hebben we
inmiddels tienduizenden psychologische hulp-
behoeftigen zoals zij. Laten we daarom alsje
blieft ophouden ouderen te discrimineren,
erkennen dat er ook een psychische pandemie
gaande is en regelen dat daarvoor in voldoende
mate emotionele beschermingsmiddelen
beschikbaar komen.
Diekstra hoort
ontreddering bij een
oudere dame die te
veel narigheid
meemaakt in
coronatijd.
dinsdag 5 mei 2020
GO
- DORENDA VAN DIJKEN
Bedenk dat de klachten door de
overgang kunnen komen. Dit geldt
zeker ook voor zorgverleners. Van
Heest: „Iedere arts zou zich bij deze
leeftijdsgroep meteen moeten af
vragen: kan de overgang een rol
spelen?''
1 Maak het bespreekbaar. Uit Brits
onderzoek blijkt dat vrouwen het
moeilijk vinden om overgangsklach
ten te bespreken met een jonge,
mannelijke leidinggevende. Uit het
zelfde onderzoek blijkt ook dat het
helpt als op de werkvloer begrip is
voor de klachten.
1 Schaam je niet. Het is vreemd,
vindt Van Dijken: ,,Als je slecht
slaapt omdat je een baby hebt,
heeft iedereen daar begrip voor.
Maar als je wakker ligt vanwege
nachtelijke zweetpartijen, is dat
ineens een taboe.''
1 Denk in oplossingen. Soms is een
kleine aanpassing op de werkvloer
al voldoende om uitval te voorko
men.
1 Wees niet bang voor een hor
moontherapie. Van Dijken: ,,Het is
jammer dat nog steeds veel men
sen denken dat je daar kanker van
krijgt. Maar als je de anticonceptie
pil slikt, krijg je meer hormonen bin
nen. In Nederland maakt 5 procent
van alle vrouwen gebruik van hor
moontherapie tijdens de overgang,
in het buitenland is dat zelfs wel 25
tot 40 procent. Terwijl het effect
enorm kan zijn. Vrouwen zeggen
letterlijk tegen me: Eindelijk is de
zon weer gaan schijnen.''
Reageren? rene.diekstra@dpgmedia.nl
