Klare taa
21
ANGELA
KIJKT TV
Editie NL kwam met zorgwek
kende cijfers: veel laaggeletter-
den krijgen de informatie van
premier Rutte op de coronapersconfe
renties 'niet goed mee'. En dat zijn al
snel 2,5 miljoen Nederlanders, goed
voor 18 procent van ons land. Daarbij
gaat het niet alleen om ingewikkelde
begrippen als 'viroloog' en 'intelli
gente lockdown', vertelde een dappere
laaggeletterde in de nieuwsrubriek,
maar ook om het beroemde blauwe
achterwandje achter de premier en
ministers. Dat leidt nogal af door de
tekst die erop staat. Voordat hij die
ontcijferd heeft, is de persconferentie
alweer een poosje op streek en is on
dertussen belangwekkende informa
tie langs hem heen gegaan.
Met die cijfers nog in het achter
hoofd, keek ik een paar uur later naar
Het Coronavirus: Feiten en Fabels, de
derde thema-uitzending van de NOS.
En dan snap je ineens waarom er na
twee maanden coronacrisis nog steeds
vragen ingestuurd worden als: 'Kan
het virus worden overgebracht via
winkelwagentjes?' Of: 'Mag ik mijn
kleinkinderen alweer knuffelen?'
Het is alleen maar te prijzen dat de
NOS zendtijd inruimt om dit soort
vragen te blijven beantwoorden. Laat
ze dat komende maanden vooral nog
een paar keer doen. Maar laat ze er dan
alsjeblieft ook op letten dat ze virolo-
gen uitnodigen die op redelijk eenvou
dige vragen ook redelijk eenvoudige
antwoorden geven. Die zijn er heus.
Jean-Luc Murk is zo ongeveer de Die-
derik Gommers onder de virologen.
En de collega's van Het Jeugdjournaal
hebben ook een virusdeskundige in de
Rolodex zitten die het heel helder in
jip-en-janneketaal kan uitleggen.
Zeker op vragen over betrekkelijk een
voudige zaken als winkelwagens. Als
zelfs ik - universitair geschoold - drie
keer moet terugspoelen wat Aura Ti
men van het RIVM daarover nu pre
cies zegt, dan schiet zo'n uitzending
z'n doel voorbij. En toen moesten de
ingewikkelder onderwerpen als lucht-
transmissie en aerosols nog komen.
Wat ook niet hielp - en ik aarzel om
het op te schrijven want voor je het
weet beticht Humberto Tan mij weer
van racisme - is het accent van beide
virologen van dienst. Ze spraken hart
stikke goed Nederlanders, echt, maar
je hoorde toch dat het niet hun moe
dertaal is. En als er 2,5 miljoen Neder
lands zijn die alle zeilen bij moeten
zetten om elk woord goed te kunnen
volgen, lijkt het me van levensbelang
dat er zo weinig mogelijk afleiding is.
Voor je het weet drijven we die
enorme groep rechtstreeks in de ar
men van LOI-virologen en notoire
complotdenkers, die juist heel behen
dig zijn in ingewikkelde dingen in be
grijpelijke gewonemensentaal te zeg
gen. Daarom hebben we de echte des
kundigen keihard nodig. Maar ook
klare taal.
Slumdog-
acteur
overleden
Borgen 4
op Netflix
MUZIEKZENDER TERUGBLIK
FO'
die weer ie
mand kende die Lex Harding
kende, ging die richting Hilversum.
Want ik, meisje uit Zwolle, kende
niemand uit die wereld. Hij re
ageerde zelfs op de tape: 'Helemaal
niet slecht, als we iemand nodig heb
ben bellen we'."
Community
Maar ze hoorde niets. Ook niet toen
een jaar later bleek dat Isabelle Brink
man wegging. ,,Toen heb ik alle moed
bijeengeraapt en gebeld. Ik mocht
een screentest doen." Ze werd aange
nomen maar moest nog wel een vrij
essentiële achterstand inlopen: ,,Ik
wist niets van popmuziek. Ik moest
iets vertellen over artiesten van wie
ik nog nooit had gehoord."
Ze bleef tot 2002. Toen veel vj's
mee naar MTV gingen - de zender
had dat jaar wegens het aanhoudende
succes van TMF de aandelen overge
nomen - vertrok Ragas-Breugem
naar RTL om Idols te gaan doen. Op
TMF kijkt ze terug met warme gevoe
lens. Sylvana Simons kan uit de TMF-
periode niet één hoogtepunt kiezen.
,,Het was een aaneenschakeling van
bijzondere momenten. We vlogen de
hele wereld over en ik heb mensen
mogen interviewen van wie ik al ja
ren muziek luisterde of enorm be
wonderde. Will Smith, Janet Jackson
en Mariah Carey, Destiny's Child."
Zoiets als TMF komt nooit meer te
rug, weten beide vj's inmiddels. ,,Ie-
dereen in Nederland die ouder was
dan 12 jaar keek", stelt Simons. ,,Zo'n
community is er nu niet meer. Nu
kan iedereen zijn eigen community
beginnen op YouTube of social me
dia." En videoclips kijken op tv, de
kinderen van Tooske Ragas-Breugem
snappen daar niets van. ,,Zij kijken
nooit tv. Die snappen het niet eens
als je iets niet kunt terugkijken. Wel
grappig dat veel van die YouTube-
sterren steeds vaker de overstap ma
ken naar tv terwijl hun bereik via
YouTube veel groter is. Tv blijft dus
toch iets magisch houden."
Een tv-zender met de hele dag muziekvideo's:
zoiets bestond nog niet in Nederland in 1995. Morgen
is het precies een kwarteeuw geleden dat TMF
begon. De vj's van toen kijken terug.
was echt iets nieuws voor Neder
land. Doelgroep-tv was er gewoon
nog niet. De eerste gemeente waar
het te zien was, was Gouda. Toen wij
begonnen, merkten we dat het Ame
rikaanse MTV het land in trok met al
lerlei evenementen. Ik had overdag,
op de dag dat TMF voor het eerst op
tv verscheen, gewerkt en moest 's
avonds als achtergronddanseres op
zo'n MTV-feest optreden met een ar
tiest. Zo gauw ik daar aankwam,
werd ik al herkend: Hé, dat is die vj
van die nieuwe muziekzender."
Zulke momenten tonen aan dat die
nieuwe muziekzender aansloeg.
,,Daar hebben we als vj's ook hard aan
gewerkt. We gingen als ambassa
deurs het land in om jongeren ervan
Ik wist niks van
popmuziek. Ik ging
vertellen over artiesten
van wie ik nog nooit
had gehoord
te overtuigen dat ze hun gemeente
moesten vragen om TMF op de kabel
te krijgen."
Echt professioneel was het nog
niet. ,,Er was geen leidraad of con
cept. We werden vrij gelaten en
zochten zelf onze weg. Onze pro
gramma's werden op VHS-banden
opgenomen, we hadden dertig vi
deoclipjes in de kast staan. En dan
werden die programma's de rest van
de dag herhaald. Ik heb er alles ge
leerd, alles wat met tv te maken had.
We deden onze eigen redactie, we
moesten zelf spotten, monteren."
Voor Ragas-Breugem - toen nog
Breugem - kwam haar televisie-
droom pas uit in 1998. ,,Ik wilde al ja
ren bij de televisie werken", vertelt
ze. ,,Ik had een ouderwetse video
band opgenomen en via een vriend
oiets als TMF, een
muziekzender op tv,
dat komt nooit meer
terug", zegt oud-
TMF-vj Tooske Ra-
gas-Breugem, bij het
grote publiek beter bekend als
Tooske. Op 1 mei 1995 was de eerste
uitzending van de Nederlandse vari
ant van MTV, The Music Factory.
Voor de videojockey's van het eerste
uur was het een proeftuin. ,,We heb
ben alles van het televisievak dddr ge
leerd. Zonder TMF had ik nooit kun
nen doen wat ik later mocht doen,
het presenteren van grote shows in
binnen- en buitenland", aldus Ragas-
Breugem.
Ook Sylvana Simons behoorde tot
de mensen die dé gezichten van de
muziekzender zijn geweest. Zo'n
zender ontbeerde de Nederlandse te
levisie tot dan toe. ,,Het was vanaf
het begin duidelijk dat dit bijzonder
was", vertelt Simons, tegenwoordig
politica. ,,Ik was destijds achter
gronddanseres bij verschillende ar
tiesten. We hadden een optreden bij
tv-programma Countdown, in de stu
dio waar later TMF werd opgenomen.
Blijkbaar heb ik toen indruk gemaakt.
Het bandje is blijven slingeren en
uiteindelijk mocht ik voor TMF audi
tie komen doen."
Plaatjes aankondigen
Dat stelde niet heel veel voor, zegt Si
mons: 'in het Engels en Nederlands
wat plaatjes aankondigen'. Het le
verde wel een baan op. ,,We waren in
eerste instantie met Fabienne de
Vries en Isabelle Brinkman en de vier
ervaren heren Ruud de Wild, Mi
chael Pilar-czyk, Wessel van Diepen
en Erik de Zwart. Bridget Maasland
kwam er een paar maanden later bij.
We kwamen elkaar eigenlijk niet zo
vaak tegen, alles werd apart opgeno
men. Maar ik ben wel een paar keer
bij de heren gaan kijken hoe zij het
deden, zij deden het werk al langer."
Simons had vanaf dag één door dat
dit wel eens wat kon worden. ,,TMF
donderdag 30 april 2020
Dat is het niveau dat je wilt als kijker.
FILM
De Indiase ac
teur Irrfan Khan
is op 53-jarige
leeftijd overle
den aan kanker.
Khan vergaarde
roem door rol
len in films als
Slumdog Millio
naire, The Ama
zing Spider-
Man, Life of Pi
en Jurassic
World.
SERIE
De Deense tele
visieserie Bor
gen, over het
wel en wee van
een vrouwelijke
premier, krijgt
tegen verwach
ting in een
vierde seizoen.
Netflix heeft
deze week de
rechten be
machtigd en
zendt de reeks
in 2022 uit.
M De vj's van het
eerste uur Vlnr:
Isabelle Brinkman,
Bridget Maasland,
Sylvana Simons, Fa
bienne de Vries.
j;m -in. ii
FOTO'S ANP KIPPA
IMF was een
grote proeftuin'
—Oud TMF-vj Tooske Ragas-Breugem
Janske Mollen
