CORONAVIRUS
M
9
Terwijl het
coronavirus in
Brazilië al bijna
4500 levens eiste,
gaat het in Brazilië
vooral over het
voortbestaan van
de regering van de
extreemrechtse
president Jair
Bolsonaro. Het
virus noemt hij nog
altijd 'een griepje'.
de zware maanden mei en juni.
Dan gaat het aantal besmettingen
en slachtoffers toenemen'', aldus
Mandetta. ,,Hij dacht alleen maar
aan levens redden'', was Bolsona-
ro's verklaring voor het ontslag.
Bolsonaro draait er niet omheen
dat de fragiele Braziliaanse econo
mie, die voor de coronauitbraak al
amper groeide, hem een grotere
zorg is dan de coronadoden. ,,We
moeten het virus als een man te
lijf gaan. Niet door binnen te blij
ven. Het bijverschijnsel van de
virusbestrijding, werkloosheid,
armoede, honger en doden, mag
niet schadelijker zijn dan het me
dicijn zelf. Ooit gaan we toch alle
maal dood. We moeten terug naar
de normale situatie'', zegt hij.
Groot probleem is de enorme
informele economie, waarin ruim
veertig miljoen Brazilianen werk
zaam zijn. Straatverkopers en dag
loners zijn door het stilleggen van
het openbare leven zonder inkom
sten komen te zitten. Voor hen
heeft het Braziliaanse Congres
steunmaatregelen aangenomen
waarmee Bolsonaro knarsetan
dend akkoord is gegaan. Zij krijgen
drie maanden een maandelijkse
toelage van zo'n 120 euro, in som
mige gevallen het dubbele.
Daarmee is niet alles opgelost.
Ondernemers die hun zaken deels
of geheel hebben moeten sluiten,
vrezen faillissement. Juist zij vor
men een deel van Bolsonaro's ach
terban en dringen aan op hervat
ting van de economie. Sinds een
paar weken trekken sommigen in
diverse steden per auto in colon
nes de straat op en roepen ze hun
president op een einde te maken
aan de beperkingen. Sommigen
willen dat de president het leger
de macht laat overnemen en het
Congres en Hooggerechtshof sluit.
Ook raken ze soms slaags met
voorstanders van de maatregelen.
Vorige week stond zelfs een toete
rende file voor een ziekenhuis in
We moeten het virus
als een man te lijf
gaan. Niet door
binnen te blijven
Sao Paulo waar coronapatiënten
worden verpleegd, ambulances de
doorgang versperrend.
Met ruim 60.000 geregistreerde
besmettingen en meer dan 4500
doden, is Brazilië het door corona
zwaarst getroffen land van Zuid-
Amerika. Terwijl de uitbraak nog
niet op het hoogtepunt is. Toch
liet Mandetta's opvolger, de 65-ja-
rige oncoloog Nelson Teich, weten
dat hij snel de teugels zal laten vie
ren. Bolsonaro kent de risico's:
misschien wel héél veel doden.
Zeker nu in Sao Paulo, Rio de Ja
neiro, Manaus en andere steden
het zorgsysteem kraakt. ,,Als het
misgaat, krijg ik de schuld'', weet
de president. Maar veel mededo
gen met de doden toont hij niet.
Bolsonaro, met mogelijk een afzet
tingsprocedure tot gevolg. Om
zich daartegen te wapenen en vol
doende steun te verzamelen in het
Congres, sluit hij nu pacten met
vertegenwoordigers van zoge
noemde 'centrumpartijen'. Dat
veel van zijn nieuwe bondgenoten
zijn veroordeeld vanwege corrup
tie of verdachte zijn in een onder
zoek daarnaar, deert hem niet.
Conflict
Oud-rechter Moro is de tweede
belangrijke minister die in korte
tijd vertrekt. Anderhalve week ge
leden ontsloeg Bolsonaro minister
van Gezondheid, Henrique Man-
detta, na een slepend conflict over
de aanpak van de coronacrisis. De
minister pleitte voor social distan
cing en het dichthouden van win
kels en scholen, Bolsonaro wil
juist het tegenovergestelde. ,,Zo
krijgt de medische zorg de gele
genheid zich voor te bereiden op
Midden in de coronapandemie ligt
er een bom onder het president
schap van Jair Bolsonaro. In een 45
minuten durende afscheidsrede
vertelde minister van Justitie Ser
gio Moro, de populairste bewinds
man in de regering van de ex
treemrechtse president, vrijdag
waarom hij opstapte: een dag eer
der ontsloeg Bolsonaro het hoofd
van de federale politie. De presi
dent wil iemand die hem politie-
informatie verstrekt en benoemde
gisteren Alexandre Ramagem, die
eerder al over de persoonlijke be
veiliging van Bolsonaro ging.
Daarbij gaat het de president
vooral om inlichtingen uit onder
zoeken naar zijn zoon Flavio, die
overheidsgeld zou gebruiken voor
de bouw van onroerend goed via
criminele tussenpersonen en zijn
zoon Carlos, die het brein zou zijn
achter de verspreiding van nep-
nieuws en online haatcampagnes.
En tevens om een justitieel onder
zoek naar bevriende parlements
leden, die aanhangers van de pre
sident zouden oproepen tot anti
democratische betogingen.
De stap van Bolsonaro is onge
bruikelijk in de verhouding tussen
nationale politie en staatshoofd.
,,Ik kan niet akkoord gaan met po
litieke inmenging'', zei Moro, die
anderhalf jaar geleden als 'super
minister' werd binnengehaald
door Bolsonaro. Als rechter gaf
Moro leiding aan 'Operatie Was-
straat', het grootste Braziliaanse
corruptie-onderzoek ooit. Hij ver
oordeelde talloze kopstukken uit
het bedrijfsleven en de politiek,
onder wie oud-president Luiz
InScio Lula da Silva. Moro werd
daarmee de held van de achterban
van de president, die in 2018 de
verkiezingen won met onder meer
de belofte een einde te maken aan
de corruptie.
Bolsonaro ontkent de aantijgin
gen van zijn vertrokken justitie
minister. Maar de Braziliaanse
procureur-generaal heeft een on
derzoek aangekondigd naar het
waarheidsgehalte van de beschul
digingen. De uitkomst kan ver
strekkende gevolgen hebben voor
woensdag 29 april 2020
President Brazilië wil door:
'Ooit gaan we toch dood'
i Covardi
In graffiti doet de Braziliaanse president Jair Bolsonaro een mondkapje voor, tijdens een speech
voor aanhangers is het even hoesten. Fans rijden rond met zijn beeltenis op de vlag. fotos reuters en afp
- Jair Bolsonaro, president
President Bolso
naro worstelt met
de maatregelen
tegen het corona
virus. FOTO REUTERS
Joost de Jong
Rio de Janeiro
