CORONAVIRUS
Aantal opnames daalt naar niveau begin lockdown
II
NIEUWS 3
Resusaapjes gezond na test; middel mogelijk in september al in productie
Zeker is het nog niet, maar een test
van het vaccin op zes resusapen in
de Verenigde Staten verliep erg suc
cesvol, schrijft de krant The New
York Times. Deze succesvolle proef
had een belangrijk Nederlands
tintje: hij stond onder leiding van
de Nederlander Vincent Munster.
De zes resusapen in het laborato
rium van de National Institutes of
Health kregen allemaal een dosis
van het door Oxford ontwikkelde
vaccin toegediend. Daarna werden
ze blootgesteld aan grote hoeveel
heden van het coronavirus.
De apen waren na 28 dagen stuk
voor stuk nog gezond, verklaart de
Nederlander tegenover de Ameri
kaanse krant. ,,De resusaap is zo'n
beetje het dier dat het dichtst bij
mensen in de buurt komt'', aldus
Munster, die benadrukt dat de re
sultaten van de proef nog nader
worden onderzocht. Volgende
week wordt de studie voorgelegd
aan andere wetenschappers.
De universiteit in Oxford heeft
een belangrijk voordeel ten opzich
te van andere vaccinmakers. Ze
hadden er vóór de uitbraak van
Covid-19 al een basisvaccin op de
plank liggen. Dat middel liet bij
toediening aan mensen geen scha
delijke reactie zien en daarom kan
nu een tijdrovende stap in het pro
ces - een klinische test onder een
kleine groep mensen - worden
overgeslagen. Oxford denkt eind
mei al klaar te zijn voor een test on
der zesduizend mensen.
Dan moet blijken of het middel
behalve bij dieren ook bij mensen
Sowieso is het de verwachting dat
er meerdere werkende vaccins ge
vonden moeten worden om op ter
mijn - snel zal nooit lukken - heel
de wereld van bescherming tegen
het coronavirus te voorzien. Twee
Amerikaanse farmaceuten, Moder-
na en Inovio, hebben al kleine kli
nische tests op mensen uitgevoerd.
In China geldt dat voor CanSino.
De Europese Commissie lijkt haar
hoop vooral te hebben gevestigd op
twee Duitse initiatieven. En in Ne
derland wordt er bij Janssen Biolo-
gics hard aan een vaccin gewerkt.
Luwen
Wat nog een probleem kan zijn
voor de vaccinmakers, is dat het co
ronavirus in verschillende landen
wat aan het luwen is door alle lock-
downmaatregelen. Daardoor kan
het lastiger zijn een onderzoek uit
te voeren onder een grote groep
mensen. Het is verboden om men
sen bewust met een virus als coro
na te besmetten om te kijken of een
vaccin werkt. Daarom kan een mid
del alleen worden getest in een re
gio waar het virus op natuurlijke
wijze rondwaart.
Nog een mogelijk struikelblok,
zegt CureVac-onderzoekster Lidia
Oostvogels, is het feit dat veel men
sen al dan niet door overheidsmaat
regelen gedwongen binnenblijven.
,,Daardoor kun je moeilijk meten
hoe effectief een vaccin in de dage
lijkse praktijk is.''
De Britse onderzoekers willen al
voordat werking bij de mens bewe
zen is, beginnen met de productie
van het vaccin. Die productie zou
voor een deel bij het bedrijf Halix in
Leiden moeten gaan gebeuren. Nog
een Nederlands tintje dus.
Als alles goed gaat, zouden in
september de eerste paar miljoen
doses vaccin klaar moeten zijn.
Voor wie die bestemd zijn, is nog
onduidelijk. De onderzoekers heb
ben al wel laten doorschemeren dat
ze niet willen dat één farmaceut er
met de wereldwijde rechten op het
middel vandoor gaat. Daarom ver
lopen onderhandelingen met pro
ducenten in de Verenigde Staten,
waar exclusieve eigendomsrechten
gebruikelijk zijn, moeizaam.
werkt. En dat is nooit zeker, weet
elke vaccinmaker. ,,Een vaccin dat
perfect werkt in een reageerbuisje,
of op muizen, kan bij mensen hele
maal niets doen'', merkte virusex
pert Lidia Oostvogels van de Duitse
farmaceut CureVac eerder op.
Voorsprong
Oxford heeft wel een voorsprong
genomen in de race naar het vaccin
waar heel de wereld met smart op
zit te wachten. Emilio Emini, direc
teur van het vaccinprogramma van
de gul donerende Bill and Melinda
Gates Foundation, spreekt van een
'zeer, zeer snel klinisch traject'. De
algemene verwachting is dat er pas
in 2021 een coronavaccin op de
markt komt.
Het aantal dodelijke slachtoffers en
mensen op de intensive care lag af
gelopen week nog wel hoger dan
toen. Dat blijkt uit een analyse van
de cijfers van het RIVM.
De intelligente lockdown dateert
van half maart. Op 15 maart gingen
horeca en scholen dicht, vier dagen
later werd het bezoekverbod in ver
pleeghuizen van kracht. In die
week (16 tot 22 maart) meldde het
RIVM gemiddeld 105 ziekenhuis-
opnamen per dag. De afgelopen ze
ven dagen waren dat er net iets
minder: gemiddeld 101 per dag.
In de tussenliggende tijd nam het
aantal opnames een grote vlucht.
Het trieste hoogtepunt lag op
24 maart, toen volgens de GGD's
554 mensen in ziekenhuizen wer
den opgenomen. Eind maart en be
gin april gingen zo'n 400 tot 500
patiënten per dag het ziekenhuis in.
De laatste dagen is dat aantal tot on
der de 100 gezakt, mogelijk mede
door 'weekenddag' Koningsdag,
maar ook vorige week werden niet
meer dan 150 opnames gemeld.
Het aantal overlijdens daalt eve
neens, zij het langzaam. De datum
waarop het RIVM de meeste doden
registreerde, was 31 maart: het wa
ren er toen 170. In de vier weken
daarna eiste corona zo'n 130 tot 150
levens per dag. Officieel dan, want
het CBS meldt twee keer zo hoge
sterftecijfers als het RIVM. Dat
komt doordat buiten de ziekenhui
zen niet alle slachtoffers worden
getest, zij komen daardoor niet in
de statistieken.
Hoe dan ook: het aantal doden
dat het RIVM telt, ligt de laatste da
gen wel iets lager dan in de eerste
drie weken van april. De GGD's
meldden de laatste zeven dagen
zo'n 92 doden per dag: het laagste
weekgemiddelde sinds 29 maart.
Opvallende cijfers zijn ook terug
te vinden bij het aantal besmettin
gen. Niet zozeer het absolute aantal,
omdat lang niet alle coronaverdach-
ten worden getest voordat ze in iso
latie gingen. Gemiddeld werden de
laatste week ongeveer 700 mensen
in Nederland positief getest. Wat
vooral opvalt, is dat het percentage
positieve testen (13 procent) lager is
dan eind maart en begin april (29
procent). Die daling is mogelijk
deels het gevolg van een verschui
ving in de testpopulatie. Sinds
6 april kan ook zorgpersoneel bui
ten de ziekenhuizen bij klachten
aanspraak maken op een test, net
als patiënten die een groter risico
lopen om ernstig ziek te worden.
Het aantal coronapatiënten op de
intensive care daalt ook, het zijn er
nu nog 861. Daarmee is de druk op
de ic's ongeveer even groot als ruim
een maand geleden. Alle ic's bij el
kaar tellen nu zo'n 1200 volle bed
den. De maximale capaciteit vóór
de coronacrisis was 1150 bedden.
Resusaap is
zo'n beetje het dier dat
het dichtst bij mensen
in de buurt komt
woensdag 29 april 2020
Nieuwe hoop op snel vaccin
Hoopvol nieuws in sombere co
ronatijden: wetenschappers van
de universiteit in het Britse Ox
ford zeggen dat ze in september
een werkend vaccin tegen het
virus op de markt zouden kun
nen brengen. Er zitten Neder
landse tintjes aan het vaccin.
Chris van Mersbergen
Rotterdam/Oxford
In een laboratorium van de
universiteit in Oxford testten on
derzoekers een basisvaccin op
mensen. Dat kan de zoektocht
naar een exacter vaccin nu ver
snellen. foto's ap, reuters
-Vincent Munster,
Nederlandse onderzoeksleider
van succesvolle proef
Het aantal nieuwe ziekenhuis
opnamen van coronapatienten
is terug op het niveau van de
week waarin Nederland in een
intelligente lockdown' ging.
Sander van Mersbergen
Bilthoven
Op de ic in het Rotterdamse
Maasstad ziekenhuis wordt alles
goed gemonitord. foto arie kievit