Laatste oorlogsdagen
II
II
9
Het
geschreeuw
op straat en
in de huizen
is niet te
beschrijven
de witte vlag uit te hangen?' vraagt
Hertha von Gebhardt zich af. Een arts
ziet een angstaanjagend tafereel. 'In
Berlijn zijn soldaten opgehangen, ze
hebben een bord om hun nek: 'Ik was
te laf om mijn vrouw en kinderen te
verdedigen'. De hysterie die uit zulke
teksten spreekt!'
In de Führerbunker spreekt Hitler
van de 'beslissende slag'. 'Als ik deze
slag win, dan ben ik gerehabiliteerd',
staat te lezen in het verslag van zijn
stafbespreking. Maar de Führer weet
de uitkomst al. Zijn secretaresse
Traudl Junge hoort hem zeggen: 'Ik
wil de vijand levend noch dood in
handen vallen. Als ik dood ben, moet
mijn lijk worden verbrand en voor
eeuwig onvindbaar blijven'. We had
den het over hoe je effectief en veilig
kon sterven, vervolgt Junge. Zij haalt
opnieuw Hitler aan: 'Het beste is je in
je mond te schieten. Dan ontploft je
schedel, je merkt er helemaal niets
van. De dood treedt meteen in.'
Maandag 30 april
Het einde. 'Het liep tegen acht uur,
de Rijksdag brandde. Ik ben met
Als ik dood
ben, moet mijn
lijk worden
verbrand en
voor eeuwig
onvindbaar
blijven
Russische soldaten op het dak ge
klommen en heb een van hen de vlag
in handen gedrukt', schrijft de Russi
sche oorlogsfotograaf Jevgeni Chal-
dej. De Russen planten de vlag in het
hart van Berlijn.
De overwinnaars vergrijpen zich
aan Duitse burgers. 'Het geschreeuw
op straat en in de huizen is niet te be
schrijven', aldus scholiere Jutta uit
Verchen aan de Kummerower See.
'Mijn vader had me op de hooizolder
verstopt, maar haalde me even later
weer naar beneden, omdat hij het
ook daar te gevaarlijk vond. En hij
had gelijk: tien minuten later klom
men de Russen naar boven en staken
op zoek naar vrouwen met hun bajo
netten in het hooi. Veel soldaten wa
ren dronken. Ik heb doodsangsten
uitgestaan en zelf ook heel erge din
gen meegemaakt waar mijn ouders
me niet tegen konden beschermen.'
'Plotseling klinkt een schot, zo
hard, zo dichtbij, dat we allemaal stil
vallen', aldus Traudl Junge in de
Führerbunker in Berlijn. 'De knal
plant zich door alle kamers voort. 'Zo,
dat was een voltreffer', roept Helmut
en hij beseft niet hoezeer hij gelijk
heeft. Nu is de Führer dood.' Opper
wachtmeester Hermann Karnau ziet
wat er met het lijk gebeurt. 'Ik zag
opeens iemand een in benzine ge
drenkte lap gooien. Voor me lag
Adolf Hitler op zijn rug en Eva Braun
op haar buik. Hij brandt.'
Dinsdag 8 mei/
woensdag 9 mei 1945
Het laatste woord is aan generaal-
veldmaarschalk Wilhelm Keitel. Op
8 mei bekrachtigt hij in Berlijn de
Duitse overgave. 'De ceremonie be
gon met een paar inleidende woor
den, waarna Zjoekov (de Russische
generaal, red.) me vroeg of ik de capi
tulatieovereenkomst had gelezen. Ik
antwoordde: 'Ja!' De tweede vraag
luidde of ik bereid was de erkenning
ervan met mijn handtekening te be
krachtigen: 'Ja!' Onmiddellijk daarna
begon de tekenceremonie en nadat ik
als eerste had getekend volgde de
rest. Na afloop verliet ik door de deur
vlak achter me met mijn gevolg de
zaal.'
Veel zakelijker had het einde van
een gruwelijke oorlog niet kunnen
worden beschreven.
Joe Rosenthals foto van het planten
van de vlag op Iwo Jima is nog beken
der', noteert Jackson in zijn memoi
res. Rosenthal maakte de foto bij
de verovering van het Japanse eiland
Iwo Jima door Amerikaanse mari
niers.
Intussen verpulvert Berlijn onder
zware bombardementen. De burger
bevolking, in kelders, is de wanhoop
nabij. 'Kunnen we het riskeren nu al
dinsdag 28 april 2020
M Een soldaat van
het Rode Leger
plant in 1945 de vlag
van de Sovjetunie
op het dak van de
Duitse Rijksdag.
FOTO ANP
- Jutta, Duitse
scholiere
-Adolf Hitler
Ontmoeting
van westelijke en
oostelijke geallieer
den op de brug over
de Elbe bij Torgau.
FOTO AP
M M Generaal-veld-
maarschalk Wilhelm
Keitel tekent voor
de Duitse capitula
tie. FOTO AFP
M Vrouwen in Ber-
gen-Belsen begra
ven slachtoffers die
het concentratie
kamp niet overleefd
hebben. FOTO AFP
