CORONAVIRUS
Fret raakt
besmet via
de lucht
Ook bij ons komen er kleine barstjes in de coronaquarantaine
7
Bij twee bedrijven
in Brabant zijn met
corona besmette
nertsen aangetroffen.
Het kabinet neemt
maatregelen. Dieren
spelen zover bekend
amper een rol bij de
verspreiding van het
coronavirus, maar
alertheid is geboden.
De dieren vertoonden verschil
lende ziekteverschijnselen waar
onder ademhalingsproblemen. Er
is een onderzoek ingesteld om de
bron van de besmettingen te ach
terhalen. Omdat de twee bedrijven
in Milheeze en Beek en Donk en
kele medewerkers hadden met
verschijnselen van het coronavirus
wordt uitgegaan van een besmet
ting van mens op dier.
'Er zijn op dit moment geen aan
wijzingen dat landbouwdieren of
huisdieren een rol spelen in de ver
spreiding', aldus minister Carola
Schouten (Landbouw) in een brief
aan de Tweede Kamer. Volgens het
ministerie is uit eerder onderzoek
gebleken dat fretachtigen - waar
toe ook nertsen behoren - gevoelig
zijn voor besmettingen met het
longvirus.
Het RIVM gaat er vooralsnog
niet vanuit dat de besmettingen bij
nertsen een extra risico opleveren
voor de volksgezondheid. Net als
buitenlandse gezondheidsdien-
sten ziet het weinig bewijs voor
het feit dat dieren een substantiële
rol spelen bij de verspreiding van
corona. Soms testen (huis)dieren
positief, maar dat gebeurt vaak na
intensief contact met besmette
mensen. De besmettingsroute lijkt
dan mens op dier te zijn. Voor
huisdieren geldt dan overigens de
zelfde richtlijn als voor mensen: bij
klachten binnenblijven.
Meldplicht
Minister Schouten heeft naar aan
leiding van de besmettingen zon
dag wel meteen maatregelen afge
kondigd. Er is direct een meld
plicht ingesteld voor nertsenhou
ders, dierenartsen en personen in
onderzoeksinstellingen. Als er
sprake is van ademhalingsproble
men en verhoogde sterfte bij nert
sen moet dit gemeld worden bij de
NVWA, meldt Schouten in haar
brief aan de Tweede Kamer.
Op beide bedrijven - met in to
taal zo'n 13.000 dieren - mogen
dieren en mest niet van de terrei
nen af. Ook wordt geadviseerd in
een straal van 400 meter rond
beide bedrijven niet te wandelen
of te fietsen. Per direct zijn de Ge
zondheidsdienst voor Dieren en
de Universiteit Wageningen met
een onderzoek begonnen om de
bron van de besmettingen te ach
terhalen. Beide gezinnen zijn erg
geschrokken van wat er op de be
drijven is ontdekt.
,,Het is goed dat het ministerie in
zo'n zaak geen halve maatregelen
neemt'', reageert burgemeester
Michiel van Veen van Gemert-
Bakel. Hij heeft direct contact ge
zocht met het gezin van de fokker
in Milheeze. ,,Je wil graag even in
formeren hoe de mensen hier in
staan. Dit is uiteraard heel erg ver
velend voor ze.'' Volgens het RIVM
is de kans dat het virus van pelsdier
op mens overgedragen wordt, mi
nimaal, zo weet de burgemeester.
,,Dat zou ons voldoende moeten
geruststellen.''
Afgesloten wegen
Burgemeester Frank van der Meij-
den van Laarbeek onderhoudt
contact met het gezin in Beek en
Donk. ,,Zij zijn erg geschrokken.
Wij proberen ze bij te staan'', zegt
hij. De burgemeester besloot gis
termiddag een aantal wegen rond
de fokkerij af te sluiten vanwege de
grote toeloop van publiek.
De twee ondernemers in Beek
en Donk en Milheeze laten desge
vraagd weten geen pers te woord te
willen staan. ,,Wij hebben het hier
veel te druk met andere dingen'',
aldus de nertsenfokker in Mil-
heeze.
Er werd wereldwijd al vanuit ge
gaan dat het coronavirus niet alleen
via direct (van mens op mens) of
indirect contact (via bijvoorbeeld
een deurklink), maar ook via de
lucht overdraagbaar was.
Maar bewezen was het nog niet,
zegt Herfst. ,,Het maakt van een
vermoeden een wetenschappelijk
onderbouwd feit. Daarnaast is het
ook wel eens goed om het bewijs
aangeleverd te krijgen dat we met
z'n allen goed bezig zijn'', verwijst
de onderzoeker naar de afstands
maatregelen, zoals het houden van
1,5 meter afstand.
Besmette fretten
Het Erasmus MC gebruikte
voor het onderzoek fretten, die ge
voelig blijken voor een Covid-19-
infectie. Fretten die in direct con
tact werden gebracht met een geïn
fecteerde soortgenoot, raakten in
korte tijd besmet met corona. Bij
fretten die op minstens 10 centime
ter afstand van elkaar werden ge
houden duurde het een paar dagen.
,,In beide gevallen leidt het tot een
luchtweginfectie bij de ontvan
gende dieren'', constateerde Herfst.
Besmetting met een luchtweg
virus door de lucht kan op twee
manieren. Ten eerste via druppels
(zoals bij niezen en hoesten), ten
tweede via kleine aerosolen, die
lang in de lucht kunnen blijven
zweven en zelfs uren later nog in
geademd kunnen worden door een
ander persoon, die vervolgens geïn
fecteerd kan worden.
y
IN QUARANTAINE
De beste vriendin van mijn
kleintjes houdt het niet meer.
Ze wil vrienden zien, vliegt na
zes weken quarantaine tegen de mu
ren op. Haar vader belt ons. ,,Ik ken
jullie situatie, je mag gewoon nee
zeggen, maar zouden de meisjes met
elkaar kunnen spelen? Buiten ergens?
Op afstand?''
Hun moeder kijkt naar mij, ik kijk
terug en in ons beider blikken ligt
begrip en een beetje het besef van
een nederlaag. Natuurlijk ging dit ge
beuren. Na zes weken in huis en de
zon die onbarmhartig op hun lieve
koppies schijnt en die behoefte, die
enorme sociale behoefte die kinde
ren nu eenmaal hebben. De oudste
begint spontaan te huilen bij het idee
dat ze haar vriendin mag zien. Dus
we bellen de vader terug. ,,Het is
goed, laat ze maar even met elkaar
spelen.''
Dag 45 van de isolatie en we gaan
contact hebben. Ja, de vriendin en
haar ouders, ze leven ook best veilig.
Maar vast niet zo streng als wij.
Hè bah, ik voel me opeens lid van een
gereformeerd opnieuw afgescheiden
vierde protestantse gemeente, waar
de dochter met een jongen thuis
komt die wel van de zelfde vleugel is,
maar toch net iets minder streng;
want kent-ie de hele bijbel niet al
leen vooruit, maar ook terugwaarts?
Jemig, wat een leven leiden we ook.
,,Het kan niet altijd zo doorgaan'', zeg
ik. En ik begrijp direct dat wij hier in
het klein naspelen wat in heel Neder
land gebeurt. We rekken de grenzen
van onze quarantaine op. Dat wat we
zes weken geleden als een normale
voorzorgsmaatregel beschouwden
voor onze veiligheid, mijn veiligheid
speciaal (we hebben geen contact
buiten onze eigen familiekring), ver
laten we. Zonder dat de situatie
Zouden de
meisjes met
elkaar kunnen
spelen? Buiten
ergens?
Op afstand?
buiten heel erg anders is geworden.
Oké, er rijden geen legertrucks met
gestapelde lijkkisten door de straten.
Maar het virus is er nog.
De kleintjes zijn weg nu, naar het
dakpark, waar ze voetballen, waar
twee ouders op afstand van elkaar
zeggen dat dit goed voor ze is. En een
daarvan komt straks thuis en baalt er
ook van.
Maar ja, dit is zoals het de komende
weken steeds een stukje meer zal
gaan. Dat weten we. En als we ze
twee weken thuis hebben gehouden
van school, willen we toch dat ze de
laatste maand nog met hun klasge
nootjes samen kunnen zijn. Dus dan
gaat ook dat gebeuren, ongetwijfeld.
En dan maar kijken waar het schip
strandt.
maandag 27 april 2020
Corona duikt op in
nertsenfokkerijen
Afzettingslint bij een nertsenfokkerij in Beek en Donk. foto rob engelaar
Niels Klaassen
Patrick Wiercx
Eindhoven
Onderzoekers van het Erasmus
MC in Rotterdam hebben met
een onderzoek met fretten aan
getoond dat het Covid-19-virus
door de lucht overdraagbaar is.
Daarmee is voor het eerst be
wijs geleverd dat afstand hou
den nodig is, stelt moleculair vi-
roloog Sander Herfst van het
Erasmus MC.
Chris van Mersbergen
Rotterdam
Frank
Poorthuis
Rotterdam
Net als veel Nederlanders blijft jour
nalist Frank Poorthuis thuis. Frank
zit in de risicogroep. Verslag van
dag 45.
