Geloof in nieuwe normaal
Voel je de
koning,
Flexpakket
Kies voor
het Flexpakket
f((\
10 ZEELAND
Door de etalage ruiten van Ruimte
Caesuur zie ik drie zwarte glanzende
schermen aan buizen aan het plafond
hangen.
Monnikenwerk
KUNST EN DIGITALE TECHNOLOGIE
Links in de ruimte zweeft
horizontaal een langwer
pige constructie van kast
jes, buizen, slangen en
draden. Rechts aan de
wand zijn tegen een witte plaat vier
witte frames bevestigd. De objec
ten zien er intrigerend uit en geluk
kig is Caesuur open. In mijn eentje
heb ik alle tijd (en ruimte!) het
werk aan een nader onderzoek te
onderwerpen. Ruben Mols (1991,
Goirle) is de maker. Hij verwijst in
een toelichting naar boeken als
'The extended mind' (1989) van
Clark en Chalmers en naar 'Digitale
Demenz' (2012) van Manfred Spit-
zer.
De zwarte schermen zijn grotere
versies van mijn eigen smart-
phone-scherm. Ze hangen op dus
danige afstand van de achterwand
dat je de neiging hebt eromheen te
lopen. Het blijken frames die aan de
achterzijde open zijn. Ik zie een
aantal raadselachtige, rechthoe
kige vormen. Eén ervan doet me
denken aan een ventilatierooster.
Ruben Mols lijkt hier symbolisch
een smartphone te tonen. Door de
achterkant open te laten, toont hij
het geheimzinnige interieur van
het wonderbaarlijke apparaat
waarmee wij in toenemende mate
ons leven structureren. Een tech
nisch hoogstandje dat een sleutel
rol vervult in onze communicatie,
zeker in het Coronatijdperk. Mols
laat mij stilstaan bij het gegeven
Worden wij net zo
inwisselbaar als de
apparaten die we
gebruiken?
dat ik, en dat zal voor velen van u
hetzelfde zijn, geen flauw benul
heb van de werking van het appa
raat dat ik op zak heb. En dat in
toenemende mate een verleng
stuk is van mijzelf. In 'The exten
ded mind' voorspelden Clark en
Chalmers al de versmelting van
mens en techniek. En stelden zij
vragen over wat dat betekent voor
ons persoonlijk en ons samenle
ven. Mols stelt dat gegeven op
nieuw aan de orde. Ook in het
hangende langwerpige object met
de titel 'Expanded fragility, circuit
of love'. De met elkaar verbonden
kastjes vertonen aan de buiten
kant technische kenmerken. Aan
de binnenzijde zie ik echter een
sterk uitvergroot onderdeel van
mensenhuid met haartjes erop.
Op een aantal plaatsen in het cir
cuit raakt die huid de huid van de
ander. De aanraking wordt aange
stuurd door de techniek. Dat ver
wijst bijvoorbeeld naar dating
apps als Tinder, die mensen met
elkaar in contact kan brengen,
waarbij de behoefte aan seks lei-
dend is. Wat betekent dat voor
onze kijk op relaties en op intimi
teit? Worden wij net zo inwissel
baar als de apparaten die we ge
bruiken? Dat zijn vragen die Mols
treffend oproept met zijn perfect
uitgevoerde objecten. De relatie
die hij legt met het 'Zwarte vier
kant' van Malevich voegt daar nog
een dimensie aan toe.
T/m 16/5. Ruimte Caesuur,
Lange Noordstraat 67, Middel
burg. Vr. en za. 14.00 - 17.00 uur
en op afspraak.
Het was afgelopen zon
dag, bij het koffiedrin
ken na de dienst, dat ik
als gestoken reageerde
op iemand die het nieuwe nor
maal maar niks vond. ,,Ik ben wel
een keer klaar met alles online",
gaf ze aan. ,,Mensen ontmoeten is
heel anders." Of ik gek ben? Zeker
en vooral op sociaal contact. Ik
mis vrienden aan tafel en de ter
loopse aanrakingen. Maar ik ge
loof ook in het nieuwe normaal!
Online kerkdiensten zijn er te
kust en te keur en ze worden veel
beter bezocht dan de diensten in
kerken. ,,Er komen meer dan het
dubbele aantal bezoekers", ver
telde ds. Arie van der Maas, clas-
sispredikant van de PKN. ,,Men-
sen kunnen anoniem en vrijblij
vend een kijkje nemen. Net zoals
vroeger, toen mensen kerken in-
en uitliepen en even achter een
pilaar konden staan luisteren."
Omroep Zeeland program
meert morgen voor de derde keer
'Geloven in Zeeland'. Tijdens de
korte kerkdienst van afgelopen
week, kwamen ook mensen van
de Yildirim Beyazit Moskee uit
Middelburg aan het woord over
hoe zij hun geloof vormgeven in
deze tijd. Dat is inclusiever dan
bij welke kerkdienst ook. Verlan
gen naar een tijd waarin we elkaar
in alle vrijheid kunnen ontmoe
ten is natuurlijk, maar hoe we nu
samenleven en de problemen van
het samenleven oplossen vind ik
top. Wat nemen we daarvan mee
naar de toekomst?
In deze coronatimes kan ik
weer meedoen in de samenle
ving. Vijf jaar geleden werd ik
ernstig ziek en ik zal het met ups
en downs blijven. Het betekende
verlies van fijn werk hoewel ik
hopend op betere tijden allerlei
opties heb aangedragen om Sn-
ders te gaan werken. ,,Ik kan als ik
goed te pas ben toch vanuit huis
werken en vergaderen via Skype
of een ander programma?" Er is
nog weleens een halfslachtige po
ging gedaan om dat te organise
ren. Het werkte niet, als deelne
mer op de tablet werd ik tijdens
de vergadering stomweg verge
ten. Ik bleek uiteindelijk te slecht
om te re-integreren. Maar nu het
virus 'uit' gaat en iedereen 'thuis'
blijft kan ik ineens veel vaker
meedoen, omdat mensen elkaar
op een andere manier opzoeken.
Niemand vindt het leuk om bui
tengesloten te worden. Mijn leven
is er daardoor op vooruit gegaan.
Zo drink ik nu elke zondagmor
gen weer koffie met mensen van
de Koorkerk in Middelburg, digi
taal, nadat we thuis een dienst
van de Remonstranten hebben
gekeken. En daar schoot ik dus uit
mijn slof. ,,Ik zie echt niemand
van de kerk als ik er zelf niet kan
komen. Nu de wereld anders is
georganiseerd, ben ik al een week
of vijf wel van de partij en ik ge
niet ervan." De gesprekken zijn
onverwacht intens en openhartig.
We zijn verrast dat het werkt. En
op maandag blijf ik niet alleen
achter in ons huis. Weliswaar zijn
mijn man en inwonende zonen
aan het werk of met eigen dingen
bezig, maar ze brengen ook gezel
ligheid. En wanneer ik zelf eens
digitaal vergader is dat anders dan
voorheen. We zitten in hetzelfde
schuitje, mensen vragen elkaar
voor 'de zaken' worden bespro
ken, 'hoe het gaat' en zeggen min
der automatisch 'goed'. Het
nieuwe normaal voelt voor mij
liever en inclusiever. Dinsdag
avond na de persconferentie van
de minister-president besefte ik
tot mijn opluchting: het duurt
nog even.
internet I tv I bellen I mobiel
eerste 6 mnd.
vanaf
gratis upgrade
delta.nl/flex fff DELTA
zaterdag 25 april 2020
GO
Ruben Mols stelt wezenlijke vragen
Nico Out
Middelburg
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
Werk van Ruben Mols: Expanded fragility, circuit of love.
De klant is koning was nog nooit zo letterlijk, want jij
bepaalt alles! Met het Flexpakket zet je aan wat jij wilt,
en zet je uit wat je niet nodig hebt. Wil je bijvoorbeeld
wat minder zenders of nog sneller internet, dan pas je dat
gewoon maandelijks aan zonder extra kosten of gedoe.
p/mnd
