CORONAVIRUS
In Goes-West gaat de f rietpan weer aan
'Wees alert
op signalen
van zelfdoding'
6
Tot i september zijn alle festivals af
gelast. Ook als die maatregel niet
wordt verlengd, is het niet vanzelf
sprekend om die maand meteen
een festival te organiseren. Voorbe
reidingen zijn lastig en vrijwel ze
ker moet rekening worden gehou
den met de nieuwe regels van de
anderhalvemetersamenleving.
Film by the Sea in Vlissingen staat
gepland van 11 tot en met 20 sep
tember. ,,Ik ben niet pessimistisch",
zegt Doense. ,,Het wordt puzzelen,
maar ik zie allerlei mogelijkheden."
Misschien kan zelfs het uitgestelde
Zeeuws-Vlaamse festival nog voor
september worden ingehaald.
Dat er in september opnieuw
meer dan 40.000 filmliefhebbers
naar Vlissingen komen, acht hij hoe
dan ook uitgesloten. ,,Qua festival-
gebeuren zullen we dingen moeten
inleveren. Het FilmBoekenbal en
het grote openingsgala kunnen niet
op de oude manier. En met een af
stand van anderhalve meter kun je
ook minder bezoekers kwijt. Een
bezoek aan het festival wordt een
exclusieve aangelegenheid. Zelfs als
vanaf 1 september alles weer kan,
CineCity is een
ruime locatie.
Anderhalve meter is
daar mogelijk
zullen er toch mensen zijn die zeg
gen: nog even niet. Of die nog even
de hand op de knip houden."
Een oplossing is een deel van het
programma ook online aan te bie
den. ,,Ook voor mensen die achter
het net vissen als er minder kaarten
zijn." En er wordt gestudeerd op de
ouderwetse drive in-bioscoop. ,,Vo-
rig jaar hebben we Jaws vertoond op
het strand. Dat was een groot suc
ces. Dat wordt 'm nu dus niet, maar
als iedereen in de auto blijft zitten,
zie ik wel mogelijkheden. Zowel tij
dens het festival als misschien al
daaraan voorafgaand."
Doense hoopt dat eind mei de
bioscopen weer open mogen.
,,CineCity is een ruime locatie. An
derhalve meter is daar mogelijk.
Daar kan al ervaring mee worden
opgedaan. Op het moment dat we
weer naar de bioscoop kunnen,
moeten we ook kijken naar het fes
tival in Zeeuws-Vlaanderen. De
randprogrammering daar is niet
al te ingewikkeld en alle geselec
teerde films zijn nog actueel. Dus ik
ga zeker proberen dat nog in te pas
sen."
Cannes
Maar het programma voor Vlissin-
gen. Hoe komt hij aan films als hij
geen festivals kan bezoeken? ,,Voor
Film by the Sea zijn drie festivals
heel belangrijk", legt Doense uit.
„Rotterdam hebben we al gehad,
Berlijn hebben we in februari nog
net mee kunnen pakken. Cannes
gaan we missen, maar de Marché
du Film daar gaat in juni helemaal
online. Dan kijken op de laptop of
met de beamer. In de filmwereld
gaat veel via websites. Wij hebben
het makkelijker dan programmeurs
van een theaterfestival."
'Wat fijn dat jullie dit weer
doen!' Een wijkbewoonster
die vrijdag haar bestelling
komt afhalen in het
wijkgebouw in Goes-West is
blij dat daar de frietpan weer
is aangezet. 'Zelf heb ik er
geen.'
In de snackbarloze Goese wijk
konden bewoners sinds een
klein jaar bijna elke vrijdag
frietjes met een snack komen eten
in het wijkgebouw. Maar corona
gooide roet in het eten. Sterker
nog, alle activiteiten in het wijkge-
bouw kwamen stil te liggen. Een
gemis voor veel bewoners van de
volkswijk.
,,Wij missen de mensen'', zegt
Saskia Vermeulen van de wijkver-
eniging. ,,Maar zij missen ons ook,
zo heb ik wel gemerkt bij het op
nemen van de bestellingen.'' Gis
termiddag ging de frietpan weer
aan in het wijkcentrum. Enkel
voor afhaal uiteraard. En met een
streng protocol. Via de ene deur
naar binnen en via de andere weer
naar buiten.
Vooraf bestellen
Om kwart over vijf komt Aad
Schoemaker als eerste klant bin
nen. 'U had wel vooraf moeten be
stellen', krijgt hij te horen. Maar
aangezien de grote drukte nog
moet beginnen, wordt de oudere
wijkbewoner gewoon geholpen.
Luttele seconden later liggen de
bitterballen en frietjes te sputte
ren in het vet. Aad is blij weer even
onder de mensen te komen. ,,Ik
mis de activiteiten waar ik nor
maal gesproken naartoe ga.''
Dat meer bewoners blij zijn dat
er weer frietjes worden gebakken
in het wijkgebouw, blijkt uit de 27
bestellingen die zijn geplaatst. ,,De
frikandel speciaal is blijkbaar heel
populair, want die is 24 keer be
steld'', zegt Saskia lachend. ,,Ach,
de mensen hier zijn ook heel spe
ciaal", voegt welzijnswerker Matijs
Gerrits daar grappend aan toe. Hij
is bereid gevonden om de frietjes
aan huis te bezorgen bij mensen
die niet naar het wijkgebouw kun
nen komen. Hij hoeft maar één
keer op de fiets te stappen. Ook de
komende vrijdagen kunnen in het
wijkgebouw friet en snacks wor
den opgehaald.
Wetenschappers vrezen een toe
name van het aantal suïcides. In
Zeeland zijn daarvoor nog geen
aanwijzingen, zegt Laeven. ,,GGD
en Emergis zeggen dat de afgelo
pen weken hier niet meer zelf
moorden zijn gemeld dan in de
afgelopen jaren. Maar de corona
crisis treft ons uiteindelijk alle
maal en het is niet aannemelijk
dat Zeeuwen anders zullen reage
ren dan de gemiddelde Nederlan
der. Bovendien weten we al langer
dat het aantal zelfmoorden hier
gemiddeld hoger ligt dan in de
rest van het land."
,,Het is normaal om verdrietig
of angstig te zijn tijdens een cri
sis", aldus Laeven. ,,Veel mensen
hebben dat. Uiteindelijk kun je
ook sterker worden als je hier
doorheen komt. Veel mensen
kunnen goed buigen en terugbui
gen. Er is ook een grote groep die
juist groeit in tijden van crisis."
Faillissementen
Maar voor een deel van de men
sen kan de financiële en psychi
sche druk erg groot worden. Lae-
ven noemt onder meer degenen
die in de Zeeuwse horeca en toe
ristische sector werken en die hun
werk voorlopig zien wegvallen.
Dat kan leiden tot meer faillisse
menten. ,,De gevolgen merken we
misschien pas later dit jaar, maar
dat vormt wel een risico. Het is
belangrijk dat we daarop anticipe
ren."
Het voornaamste is om tijdig de
signalen te herkennen als mensen
geestelijk klem zitten. ,,Mensen
moeten met elkaar blijven praten.
Als je het gevoel hebt dat het niet
goed gaat met je man, je puber, je
buurvrouw of je collega, probeer
dan ook echt door te vragen. We
zitten er samen in en we kunnen
er ook samen uitkomen. Dat lukt
alleen door er voor elkaar te zijn,
naar elkaar te luisteren en elkaar
te helpen."
Praten over zelfmoordgedach
ten wordt nog te vaak als een ta
boe ervaren, merkt Laeven. ,,Men-
Het is belangrijk echt
te luisteren naar wat
iemand zegt
sen denken: als ik erover begin,
dan werk ik het alleen maar in de
hand. Dat is niet zo. Het zorgt juist
voor opluchting als diegene
merkt dat er een opening is om er
wel over te praten. De reden dat
mensen aan zelfmoord denken is
niet dat ze dood willen, maar dat
ze van hun problemen of nare ge
dachten af willen. Het is belang
rijk echt te luisteren naar wat ie
mand zegt, begrip te tonen en sa
men hulp te zoeken."
Emergis heeft inmiddels een ei
gen coronawebsite en doorde
weeks ook een speciale hulplijn
(0113-267080). Daarnaast biedt 113
Zelfmoordpreventie (113.nl) veel
extra hulp in coronatijd.
zaterdag 25 april 2020
Film by the Sea ziet het zitten
Minder bezoekers, voorstellin
gen online en de terugkeer van
de ouderwetse drive in-bios
coop. Het festival Film by the
Sea zal er anders uit gaan zien,
maar directeur Jan Doense
denkt dat het in september wel
doorgaat. „Provincie, gemeente
en Filmfonds zeggen: niet af-
schalen, ga alsjeblieft door."
Ernst Jan Rozendaal
Vlissingen
- Jan Doense, directeur Film by
the Sea
Rob Paardekam
Goes
De coronacrisis en de drei
gende recessie kunnen leiden
tot een stijging van het aantal
mensen dat rondloopt met
zelfmoordgedachten. Het is
daarom zaak om alert te zijn
op signalen, zegt Mischa Lae-
ven, projectleider van Zeeland
Zonder Zelfmoord.
Rolf Bosboom
Vlissingen
- Mischa Laeven
Aad Schoemaker komt de friet en bitterballen halen die Evelien Ventevogel-Maas in het wijkgebouw
gebakken heeft. foto cynthia cats
