CORONAVIRUS 1 ■m EUWS 11 INTERVIEW ERIK SCHERDER Premier Mark Rutte vraagt om extra geduld en volharding in de strijd tegen Covid-19. Maar hoeveel opoffering kunnen we nog aan? „Negatief nieuws veroorzaakt stress, en dat verlaagt je weerstand, precies wat je niet wilt'', zegt neuropsycholoog Erik Scherder (68). e zucht na de laat ste persconferen tie van premier Mark Rutte was er niet een van op luchting. Het was een zucht van frustratie omdat er geen uitzicht is op betere tijden. Wat doet dat met onze hersenen? Hebben we het punt bereikt waarop we snakken naar een beloning voor al onze opofferingen? „Exact. Dat is wat er gebeurt'', zegt neuropsycholoog Erik Scherder (68). ,,Met een datum van eindigheid leef je ergens naartoe. Je weet dat je opofferingen moet doen, maar dan denk je 'ik houd het wel vol' want er ligt een beloning in het verschiet. Nu wordt die dag, om begrijpelijke en essentiële redenen overigens, elke keer wat opgeschoven en daarmee worden onze hersenen flink op de proef gesteld.'' Scherder: „Voorspelbaarheid geeft een gevoel van zekerheid. Daarom zijn die data in de crisisbestrijding zo belangrijk. Een open einde creëert onrust. Bovendien verliest een da tum aan belang als je ermee schuift, blijkt uit studies die betrekking heb ben op het Sars-virus. Dan zegt zo'n datum op den duur niet zo veel meer. Niet dat dat verschuiven te vermij den is. De regering zou niets liever willen dan zo snel mogelijk terug keren naar de normale situatie.'' „Alles wat je ziet en hoort, komt via je hersenstam binnen voordat het je brein in gaat. De hersenstam speelt een cruciale rol bij je ademhaling, hartslag en bloeddruk. Negatief nieuws waar je angstig van kunt zijn, komt in die vitale centra binnen. Dat heeft gevolgen voor je ademhaling, hartslag en bloeddruk. En daarmee voor je fysieke toestand. Negatief nieuws veroorzaakt stress en lang durige stress verlaagt je weerstand. Precies wat je niet wilt. Het is dan ook een hartenkreet van me om minder negatief nieuws te brengen, als dat kan. Zeker als de nuance ont breekt of er voorspellingen worden gedaan van wat er ons 'misschien' allemaal nog te wachten staat. Het effect ervan is dat je kunt denken 'oh mijn God, wat kan me allemaal nog gebeuren?!' Mensen worden alleen maar angstiger.'' Hoeveel onvrijheid kunnen onze hersenen aan? ,,Daar durf ik niets over te zeggen. Maar op basis van feiten en onder zoeken weet ik wel dat 'social sup port' nu ongelooflijk belangrijk is. Sociale samenhang geeft enorm veel kracht. Je voelt dat mensen om je geven. Superbelangrijk in deze tijd! De invloed van het voor elkaar zorgen is echt heel groot. Dat zie je nu ook weer.'' Een datum verliest aan belang als je ermee schuift. Dan zegt zo'n datum op den duur niet zo veel meer ,,Het tactiele gebied, het aanrakings- gebied in onze hersenschors, is het vroegst actief van allemaal en over leeft ook het langst. Aanraking is voor de mens cruciaal. We voelen in ons binnenste dat anderen om ons geven. Mensen weten zonder woor den dat zij van elkaar houden, geven een naaste het gevoel dat artsen en verpleegkundigen met alle inzet en liefde voor hem zullen zorgen als zij er niet zelf bij kunnen zijn.'' ,,We krijgen andere prikkels. Vooral thuis wordt nu een groot beroep ge daan op ons zelfoplossend vermogen en dat is op zich niet slecht voor je hersenen. Natuurlijk zit niemand hierop te wachten. Thuis zitten, met de kinderen, schoolwerk doen en combineren met je baan kan de stress verhogen. Maar nu we toch in die si tuatie zitten, is er zeker iets positiefs over te zeggen. Dan geldt: hoe druk ker, hoe beter. Bij sommige mensen thuis neemt de creativiteit toe. Dat heeft te maken met je 'default mode netwerk', de verschillende gebieden van je hersenen die onder andere verantwoordelijk zijn voor je creati viteit. Dat netwerk wordt actief als je hersenen zich vervelen en dan kun je op de leukste ideeën komen.'' ,,Precies. Je wordt op een positieve manier aangesproken door je brein, om in actie te komen.'' ,,Dat is fantastisch. Beweging geeft een betere bescherming, minder kwetsbaarheid. Ook tegen het coro navirus. Zo'n 70 procent van de men sen zit te veel en dat is slecht voor de gezondheid. Dat leidt tot overge wicht en kans op suikerziekte. Deze crisis brengt daar verandering in, daar ben ik van overtuigd. Wandelen in de natuur is een optimale verrij king van je brein. Het roept creativi teit op, maakt je productiever, je gaat efficiënter met je brein om.'' ,,Ik loop een uur per dag. Ik zit op een hometrainer, doe elke dag push-ups en een half uurtje krachttraining. Bovendien woon ik in een huis met trappen. Ik loop veel op en neer.'' (Vette lach.) ,,Ik heb mijn lesje ge leerd. Ik maakte een keer de fout om na een lezing over bewegen als eerste bij de lift te zijn. Toen stak er een gejoel op.'' ,,Absoluut! De mens heeft een bij zonder grote veerkracht, die wordt versterkt door optimisme, perspec tief en een sterk leidende regering. Al deze ingrediënten zijn aanwezig!'' zaterdag 25 april 2020 GO Ons brein wordt op de proef gesteld Hans van Zon Amsterdam Onze hersenen zijn gebaat bij structuur, bij ritme. In welke staat verkeren zij in een leven met zo veel onzekerheid? Geen houvast, meer stress? •vivs" f Daartegenover staat dat veel men sen eenzaam zijn, fysiek contact missen. Hoe erg speelt dat op in onze hersenen? Krijgen onze hersenen minder prikkels door al die vrijheids beperkende maatregelen? Mag je dat gezonde stress noe men? Het moet u goed doen om te zien dat er zo veel mensen in beweging zijn. Hoe geeft u zelf het voorbeeld? Als pleitbezorger moet je natuurlijk het goede voorbeeld geven. Heeft u vertrouwen dat we er uit eindelijk goed uit komen?

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2020 | | pagina 11