'Ik wilde niet dat
mensen zouden
denken dat ik een
flauwe grap over
het virus maak'
wacnt
RECENSIE
Een moeder
als takelwagen
1
we nu juist vastzitten in zwart-witpolarisa-
tie.''
,,Ik ben niet voor niets hartpatiënt gewor
den natuurlijk! Ik liep kennelijk met allerlei
frustraties rond die ik nog kwijt moest,
zoals de invloed van de farmaceutische
industrie. Ikzelf, maar ook mijn zoon, die
asperger heeft, zijn daaraan ten prooi geval
len. Mijn cholesterol was 2,2 - prima, want
de waarde moet onder de 5 zijn. Toch moest
ik ineens pillen slikken van de dokter om
dat terug te brengen tot onder de 1. M^sse-
lijk dat ik van die pillen werd! Ik vertikte
het nog langer. Inmiddels gaan er onder
huisartsen steeds meer geluiden op dat
vooral de farmaceutische industrie baat
heeft bij zulke normen, niet de patiënt.
Om zulke zaken maak ik me druk en als
romancier gebruik ik die gedachten en ver
moedens. Het is geen non-fictie en ik heb
niet de waarheid in pacht, maar ik mag in
mijn roman wel vermoedens uiten.''
,,Ik kreeg de zetproef terug van mijn boek
en ik dacht: hemel! Hier móét een voetnoot
bij, omdat ik dit al een jaar geleden heb ge
schreven, dus ruim voordat corona uitbrak.
Dat virus is niet iets waar je de spot mee
kunt drijven, dus ik wilde niet dat mensen
zouden denken dat ik er een flauwe grap
over maak. Ik liet mijn hoofdpersoon fanta
seren over het loslaten van een ziekte om
het grote taboe onder de taboes aan te snij
den: de overbevolking. Want we kunnen
het inmiddels over Zwarte Piet hebben,
slavernij, seksisme en transgenders, maar
tot voor kort niet over de overbevolking.
Maar wat zien we nu gebeuren: door corona
wordt er ineens gediscussieerd over selec
tie; vanaf welke leeftijd mensen maar niet
meer moeten worden behandeld.''
F
1
,,Alans ouders zijn jong gescheiden, en
hij is net als ik in een internaat opgegroeid.
De tolk van Java ging al over de geweld
dadige vader, nu is de moeder aan de beurt.
En ik wilde over mijn zoon schrijven. Alan
is weliswaar zelf ook niet in staat een nor
maal gezinsleven te leiden, maar heeft wel
geprobeerd alles wat zijn vader fout heeft
gedaan beter te doen bij zijn eigen kind.
Maar zijn zoon komt steeds minder vaak
langs en zijn moeder bezoekt hem helemaal
niet. Hij wordt ongemerkt steeds zwakker,
Alfred liirncy waardoor zijn gemopper
- ook afneemt. Uiteindelijk
zie je steeds meer zijn
kwetsbare kant."
In de wacht verschijnt bij
De Geus (€22,50).
'Als elke vorm van onheil van je
afglijdt zolang je maar gelooft
dat je gelukkig bent, dacht ik,
geldt dat dan ook andersom?
Kleeft het onheil onverbidde
lijk vast aan degene die gelooft
in zijn eigen tegenspoed?'
Het is een interessante vraag
die Agnes, hoofdpersoon van
De vondeling, (Prometheus, €21)
opwerpt. De drie belangrijkste
romanfiguren - Agnes, haar
stervende vader Joop en haar
geadopteerde dochter Lima -
hebben ieder het nodige mee
gemaakt. Was Agnes ooit haar
vaders oogappel, later is er
vooral onbegrip, ruzie en ver
wijdering. 'Zo was het tussen
ons. We waren elkaars fatale
ongeval. En mijn moeder werd
de takelwagen.' Agnes probeert
te achterhalen wat er is gebeurd
en waarom.
Twaalf jaar geleden debuteer
de Eva Maria Staal met Probeer
het mortuarium, een roman over
de wapenhandel waarin de au
teur zelf werkte, waarmee ze
veel succes oogstte. De vondeling
is een ingetogener boek, dat
draait om de relatie tussen ou
der en kind. Wat is bepalender
voor de liefde: een bloedband
of de keuze om van iemand te
houden of voor iemand te zor
gen? Terwijl Joops trauma een
smet werpt op zijn vermogen
zijn dochter lief te hebben,
houdt Agnes aanvankelijk niet
van haar geadopteerde Chinese
dochtertje, maar groeit er gaan
deweg toch een band. Precies
zo werkte het bij deze roman:
na een aarzelend begin neemt
het verhaal de lezer steeds meer
voor zich in.
32
Lezen
Het is niet het enige waarover uw alter
ego zich druk maakt - zeker in het begin
van de roman ligt Alan op alles en ieder
een te foeteren. U schrijft: 'protesteren
en schelden geeft trouwens stress'.
Verhoogde het schrijven van dit boek
ook uw eigen bloeddruk?
Opmerkelijk is dat uw hoofdpersoon
fantaseert over een pandemie. 'Ver
spreid anders op de gok een uitgekien
de bacterie over de wereld, ergens in
centraal China, dat tikt lekker aan, die
bacterie lift gewoon mee op de jaar
lijkse griepgolven, totdat de aarde weer
wordt bevolkt door zo'n anderhalf mil
jard mensen.'
Daarnaast is het ook een roman over
ouderschap. Alan heeft zowel met zijn
moeder als met zijn zoon een moeizame
relatie.
DE VONDELING Eva Maria Staal
De vondeling
jB,
—Vivian de Gier
