CORONAVIRUS
'Weken voor die twee
patiënten gezorgd en
nu moeten ze weg'
H
eenraambeioek CORONAMOE
NL Blijft Thuis, maar gelukkig kunnen we nog
QUARANTINDEREN
...tuinieren, fit blijven en tv-kijken!
8 NIEUWS
In mijn hoofd ben ik
aan het afschalen.
Wat als de regels
worden versoepeld?
pzc.nl/nlblijftthuis
Michael
Frank
Dordrecht
OP DE INTENSIVE CARE
et was een zwaar be
gin van de week voor
de artsen en verpleeg
kundigen op onze afdeling. Er is
begonnen met het 'eerlijk' ver
delen van coronapatiënten over
de ic's in Nederland. Met heli
kopters zijn bij ons twee men
sen opgehaald en weggebracht.
Het is nodig, dat weten we. Zo
kunnen we de reguliere zorg
weer opstarten en patiënten
helpen die al een poos wachten
op hun behandeling.
Maar het zorgt bij mij en mijn
collega's ook voor een dubbel
gevoel. We hebben deze patiën
ten weken geleden opgevangen
en al die tijd verzorgd. Plannen
gemaakt voor de verdere behan
deling. En nu zijn ze ineens
weg. Al is het vooral ingrijpend
voor de families en patiënten
zelf. Stel je woont in Dordrecht
en wordt al slapend naar de an-
dere kant van het land verhuisd.
Naar welk ziekenhuis, daar kan
de familie niet over meedenken.
Eigenlijk heel on-Nederlands.
Een landelijk centrum coördi
neert alles. Gelukkig is er veel
begrip, familieleden weten dat
het niet anders kan.
Nu het aantal patiënten af
neemt (er liggen nog vijftien
mensen op de corona-ic), kun
nen we de recovery 'terugge
ven'. In die zaal herstellen nor
maal gesproken mensen na een
operatie, nu staan er acht ic-
bedden klaar om ernstig zieke
mensen met corona op te van
gen. Alles wordt terug omge
bouwd. En de collega's die ons
Zo lang onder
druk werken, kan
leiden tot irritaties
en spanningen
de afgelopen tijd hebben bijge
staan, gaan zich weer richten op
de operaties. Het zijn de eerste
stappen om het ziekenhuis weer
de normale functie te geven.
Het zwarte scenario dat ooit
boven ons hoofd hing, waarbij
artsen zouden moeten kiezen
wie ze helpen? Daar denk ik al
een tijdje niet meer aan. Het
klopt, ik heb me daar veel zor
gen over gemaakt. Zeker toen
onze ic op het randje van vol zat.
Maar we zitten inmiddels in een
andere fase. In mijn hoofd ben
ik nu druk met het afschalen.
Wat er gebeurt als de overheid
de regels versoepelt. En hoe we
dit op de ic gaan volhouden. Zo
lang onder druk werken, kan
leiden tot irritaties en spannin
gen."
Corona
woorden
boek. foto
van. Al die nieuwe woorden geven
weer een nieuw woord als reactie.''
Het is niet voor het eerst dat er in
zo'n periode van
Als je met een coronakapsel de an-
derhalvemetersamenleving betreedt,
levert dat overal ontwijkstress op. Ja,
de Dikke Van Dale wordt met de dag
dikker in deze coronale tijden. ,,Er
zullen heel wat woorden beklijven'',
schat Den Boon. Ook postcoronaal,
als we allang coronamoe zijn.
,,In het begin is het allemaal heel
serieus, gaat het over de gevolgen van
de crisis. Denk aan woorden als coro
napatiënt of coronamaatregelen.
Maar hoe groter de gevolgen zijn voor
de maatschappij, hoe luchtiger en
creatiever de woorden.'' En dus heb
ben we het nu over quarantinderen
(daten waarbij een fysieke ontmoe-
ting niet kan), M
(familiebezoek
waarbij je voor het
raam blijft zwaaien of kletsen, afge
leid van 'kraambezoek'), quarantie
(vakantietijd in quarantaine) of bal-
konsolidariteit (saamhorigheid van
flatbewoners onderling). Ja, ook
taalkenner Wim Daniëls kan
zijn lol niet op. ,,Op elk woord
ontstaat weer een reactie. We praten
over de anderhalvemetersamenle-
ving, maar wat is dat nou? Nou, we
krijgen er dus allemaal ontwijkstress
woordovervloed
is. Den Boon: „De
kredietcrisis was
ook wel zo'n tijd.
Het moet gaan
om een lange
periode, die veel
mensen bezighoudt. Je
ziet dat ook op straat: mensen heb
ben bijna geen weerpraatjes meer
met de buurman, maar praten enkel
nog over corona.''
De coronawoorden haalt Den Boon
vooral uit de krant en van sociale me
dia. Daar gaan ze sneller rond dan
ooit. Den Boon: „Vroeger hadden we
als stelregel dat een woord een jaar of
drie gebruikt moest worden voordat
het een plek in de Van Dale kreeg. Nu
geven we deze woorden al sneller een
voorlopige status en komen ze on
line. Dan toetsen we later weer of het
woord nog steeds wordt gebruikt.''
Want ja, heel veel woorden uit deze
crisistijd zullen met de komst van
een vaccin net zo hard verdwijnen als
het virus zelf. Toch denken de ken
ners dat er ook heel wat woorden be
klijven. Den Boon: ,,Deze tijd is zo
ingrijpend voor iedereen. Er zal later
ook door historici over geschreven
worden. Ik denk dat ze
ker vijftig tot honderd
woorden blijvend zullen
worden gebruikt.''
Wat er dan wel mag blijven? Da
niels: ,,Handhygiëne vind ik wel een
woord dat alleen incidenteel bestond.
Maar ik ben dan ook een echte han-
denschudder en
POSTCORONAAL vraag mij af of dat
definitief niet meer
mag. De balkonade, een serenade
vanaf een balkon, is ook mooi.''
Den Boon: ,,Zelf denk ik dat er nog
wel wat gaat gebeuren met al die an-
derhalvemeterwoorden. Die zijn ei
genlijk te lang en passen ook niet lek
ker in een krantenkop.''
Samen maken we het thuis mooier, Leuker en gezelliger
dan ooit met NLBlijftThuis, het nieuwe platform voor
iedereen die wel wat positieve energie kan gebruiken.
woensdag 22 april 2020
PC
Zorgverleners op de intensive
care staan in de frontlinie om
het coronavirus te bestrijden.
Michael Frank (53) is intensi-
vist op de ic van het Albert
Schweitzer ziekenhuis in Dor
drecht en geeft enkele keren
per week een inkijkje in zijn
werk. Deel 26: 'Dubbel gevoel
op de afdeling.'
- Jamaica Vink
Ook de Dikke Van
Dale is nu besmet
Op een zaterdagmiddag is Ton den
Boon maar gewoon begonnen met
noteren. De hoofdredacteur van de
Dikke van Dale zag zoveel corona
woorden voorbij
komen, dat een
apart coronawoor
denboek noodzaak
bleek. Inmiddels is
die lijst op internet
aangedikt tot hon
derden woorden.
Dagelijks komen er
nog zeker tien bij.
Bart Gotink
aod=,ta!w!t,s,*!
van de jan
buigcw gertdde
4 ,ditmcnd> bcflarnmg
opeiïbas
bezaten»
amenlevirtg
rinkels i-d z'
ttomias™1 wV
jrniiste »I1C
<je publieke nutate, m
deihalve metei
Utrecht
