Hoop
20 MEDIA CULTUUR
ANGELA
KIJKT TV
Cabaretier, zanger en dichter Toon Hermans, die vandaag
twintig jaar geleden op 83-jarige leeftijd overleed, biedt nog altijd
troost met liedjes en versjes. Juist nu, zegt zijn zoon Maurice.
„Sommige teksten zijn al meer dan vijftig jaar oud.''
Begrafenissen in Brabant in coronatijd.
Het klinkt niet bepaald als een lekker
niemendalletje om nog even de zinnen
te verzetten voor het slapengaan. Maar toch ben
ik blij dat ik de aflevering van Kruispunt van gis
teren heb gekeken. Want hoe verdrietig het on
derwerp ook is - je zou je 93-jarige moeder maar
niet mogen knuffelen op haar sterfbed - het was
vooral een ode aan de veerkracht van de mens.
Die blijkt in staat om zelfs op de donkerste mo
menten troost en schoonheid te putten uit
kleine dingen.
Virtuele
vrijmarkt
Coronahulp
via 'festival
ok de show van
Maurice Hermans
ligt stil. Voor de
coronacrisis trok
de zoon van een
van Neerlands
grootste artiesten
met een voorstelling door het land.
„Daarin praat ik over mijn vaders
teksten, zing ik wat van zijn liedjes.
Het is intrigerend om te zien dat dit
de mensen nog steeds zo veel doet.
Alsof het gisteren was dat ze die tek
sten voor het eerst hoorden, maar ze
weten precies wat er komt. Ze kun
nen het woord voor woord meezin
gen of spreken'', zegt Maurice Her
mans.
,,Waar dat aan ligt? De kwaliteit en
de eerlijke eenvoud van de teksten.
Mijn vader hield van bloemen en vo
gels, geluk, leven en de liefde. Hij
hield niet van moeilijke woorden en
grote problemen.''
Terwijl Toon Hermans tijdens zijn
leven verschillende tegenslagen
kende. Hij werd geboren als tweede
van vijf zoons in Sittard en onder
vond in zijn jeugd de ontberingen die
volgden op de Eerste Wereldoorlog,
de economische crisis van de jaren 30
en de Tweede Wereldoorlog, gevolgd
door de noodzakelijke wederop
bouw. De Sittardsche Bank waarvan
zijn vader directeur was ging in 1924
failliet. Drie jaar later stierf zijn va
der. Hierdoor waren Hermans en zijn
broers straatarm, zoals wordt verteld
in zijn conference over Snieklaas.
Hermans ging zich toen bezighou
den met het schrijven van sinter
klaasgedichten voor een speelgoed
winkel. Als kind zocht hij vertier op
het circusterrein, sliep hij in het stro
en zocht hij de clowns op. Hier ont
stond zijn gevoel om op te treden en
mensen te vermaken. Op jonge leef
tijd schreef hij zijn eerste revue, die
al snel helemaal uitverkocht was.
Dankzij de kaartverkoop bezat hij
weer genoeg geld om in het onder
houd van zichzelf en van zijn moeder
en broers te voorzien.
Zijn eerste - bewaard gebleven -
onemanshow dateert uit 1958 en na-
Geef elkander hoop,
dan gaat alles goed
geef elkander hoop
als j'elkaar ontmoet
niet met dure woorden
een rede of een preek,
nee, zomaar bij de slager
of in de apotheek
op een café-terrasje
of in de bioscoop
al is het nog zo vluchtig,
maar geef elkander hoop.
dat die op 12 april op televisie werd
uitgezonden, werd hij van de ene dag
op de andere nationaal bekend (hoe
wel toen nog niet zoveel mensen een
televisie bezaten). In 1996 stond Her
mans voor het laatst op het toneel. Na
een hersenoperatie in 1997 werkte hij
begin 2000 nog met een bevriende
pianist aan een nieuwe cd. Hij over
leed in april van dat jaar, waarna het
album Als de liefde postuum werd uit
gebracht.
Simpel
,,Als mijn vader nu geleefd had, zou
hij deze hele pandemie of crisis, over
zich heen hebben laten komen'',
denkt Maurice Hermans. ,,'Laat ge
schieden wat toch wel geschiedt', zou
hij zeggen. 'Ik ben maar een simpel
mannetje en kan er toch niets aan
veranderen'. Hij zou het wel vreselijk
vinden voor zijn medewerkers en
zijn publiek, die hij nu niet zou kun
nen vermaken. Maar hij zou doen
wat hij tóch wilde doen: wandelen in
de tuin, fietsen en de hele dag door
schrijven aan teksten. Hij keek eigen
lijk nooit tv, alleen als er een goede
wedstrijd van Feyenoord op was.''
Niet dat hij blind was voor de we
reld om hem heen, legt zijn zoon uit.
,,Hij wist wel wat er speelde, kon heel
filosofische en diepzinnige gesprek
ken voeren. Er is een interview van
Sonja Barend met hem bewaard ge
bleven waar hij dieper op allerlei za
ken inging. Hij sprak echt alle lagen
van de bevolking aan. Maar de grote
wereld? Daar had hij niks mee.''
Hermans herinnert zich dat zijn
vader meestal al om half zeven op
stond. ,,Dan begon hij te schrijven en
dat ging door tot zes uur 's avonds.
Mijn vader hield van bloemen en vogels,
geluk, leven en de liefde. Niet van
moeilijke woorden
Quote van de dag
Voor iedereen die in een zwaar getroffen
dorp in Brabant woont, zal het bovenstaande
misschien naïef klinken. Ik vrees dat het voor
hen inmiddels dagelijkse kost is, dat zich een
lint bewoners langs de straten vormt om een
overleden dorpsgenoot de laatste eer te bewij
zen, als alternatief voor mis en koffietafel. Maar
in mijn eigen Randstedelijke omgeving, waar al
mijn intimi gelukkig nog gezond zijn en er geen
opa's en oma's in een verzorgingshuis zitten,
voelt het als scènes uit een ander land, een ander
tijdsgewricht en wellicht zelfs een ander univer
sum. In plaats van de bittere werkelijkheid op
nog geen half uur rijden.
Het kleine en het grote leed, het was allemaal
even schrijnend. Kleinkinderen die met stoep-
krijt pijlen tekenden op tuintegels om bezoekers
langs het raam te leiden waarachter opa, de po
pulaire kastelein, lag opgebaard in een open kist.
Een echtgenote die het erg vond dat ze niet naar
de kapper kon voor de begrafenis, terwijl haar
overleden man haar zo graag goed verzorgd zag.
Een dochter die haar moeder had weggebracht
en thuis, met haar rouwkleding nog aan, hoorde
dat ook haar broer dood was. Een begrafenison
dernemer die vertelde hoe de zoon van een
overledene bij de kerk vijf mensen moest aan
wijzen die buiten moesten blijven, omdat dertig
aanwezigen het maximum is.
Het verdriet was overal, nergens was wrok.
Zonder wanklank maakte iedereen er het beste
van. Er werd kracht gehaald uit de belangstelling
op afstand of een mooi veldboeket. Of het ge
ruststellende idee dat vader toch in zijn eigen
bed was gestorven en afscheid had kunnen ne
men van kinderen en kleinkinderen, al waren ze
dan ingepakt in beschermende kleding.
Ik kan me voorstellen dat de aandacht en de ca
mera's van Kruispunt ook steun gaven. Maar an
dersom werkte het ook zo en daar wil ik de fa
milies graag voor bedanken. Door hun verhaal te
delen, brachten ze de kijker hoop en troost. Deze
in elk geval wel.
Clean dozijn de
boeken in. Ik
ben niet bang
Krach
woensdag 22 april 2020
EVENEMENT
Chantal Janzen
en Beau van
Erven Dorens
komen op Ko
ningsdag met
een digitale vrij
markt. In de
Chantal en Beau
Show: tussen
de schuifdeuren
laten zij kijkers
losgaan voor
het goede doel
op kikavrij-
markt.nl.
MUZIEK
GO
Wat Toon
Hermans
gezegd zou
hebben
Janske Mollen
—Maurice Hermans, zoon van Toon
Platenlabel
Warner Music
Group houdt ko
mend weekend
een virtueel fes
tival voor het
Covid-19 Solida
rity Response
Fund van de
WHO, met on
der meer Bruno
Mars, Coldplay
en Ed Sheeran.
Meekijken kan
op YouTube.
—Rapper Eminem viert op
Twitter dat hij al twaalf
jaar clean is door het
tonen van een munt
van de Anonieme
Alcoholisten (AA)
