CORONAVIRUS
Politie daagt
jonge hackers
uit op gamesite
4
8 NIEUWS
Ondanks een strenge lockdown,
België lijkt zwaarder door corona getroffen
dan Nederland. Of eigenlijk dan bijna elk ander
land. En dat terwijl de regels erg streng zijn. Een
tussenstand uit ons buurland, waar premier Sophie
Wilmès meer en meer onder vuur komt te liggen.
Tijdens middelbare schoolvakan
ties ziet de politie standaard een
stijging van het aantal cyberdelic
ten. Tieners proberen dan uit balo
righeid websites te hacken of inlog
gegevens van bekenden te ontfut
selen. Hoewel het nu nog te vroeg
is voor harde cijfers, verwacht de
politie zo'n zelfde piek nu de jeugd
vanwege de coronamaatregelen
noodgedwongen thuis achter de
laptop zit.
Om jongeren hun computerta
lent positief te laten benutten,
biedt de politie vanaf
nu het digitale plat
form Gamechangers
aan. In verschillende
games kunnen basis-
en middelbare scho
lieren zich verder
bekwamen in het
zogeheten 'ethisch
hacken'. Want hac
ken is strafbaar, ten
zij je je aan be
paalde regels houdt.
Hacken door jongeren komt
vaker voor dan gedacht: één op
de drie 16- en 17-jarigen heeft be
wust of onbewust een online mis
drijf gepleegd, blijkt uit onderzoek
van Safer Internet Centre Neder
land. De vorige korpschef Erik
Akerboom uitte begin dit jaar zijn
zorgen over de vele tieners die on
line criminaliteit begaan. „Kinde
ren raken op het verkeerde pad. Als
we niet ingrijpen, gaat dat maar
door."
Fanatiek
,,Het begint vaak bij fanatieke on
line gamers", zegt Floor Jansen,
strategisch adviseur van het Team
High Tech Crime van de politie. ,,Ze
willen koste wat kost winnen en
gaan op zoek naar trucs of tools om
te winnen. Bijvoorbeeld door een
zogeheten ddos-aanval te plegen op
een tegenstander, of door inlogge-
Ben ji)
goed
in digitale
challenges.
Gamechangers
gevens te stelen. Ze hebben vaak
lang niet door dat er gevangenis
straffen tot vier jaar staan op cyber
crime. Als wij binnenvallen, zijn ze
vaak compleet verrast."
,,Het begint vaak klein, als een
hobby, maar sommige jongeren
groeien door en kunnen uiteinde
lijk tegen jdren gevangenisstraf
aankijken", zegt Jansen. Ze noemt
het voorbeeld van een 21-jarige stu
dent informatiekunde uit Utrecht,
die in februari een strafeis van acht
tien maanden hoorde. De Utrechter
bouwde malware-programma's die
schade aanrichten op andere com
puters. Hij verdiende er tiendui
zenden euro's mee, tot de politie
hem midden in een studiezaal ar
resteerde.
Toch heeft hacken niet alleen een
schaduwzijde. ,,Die vaardigheden
zijn hartstikke hard nodig", zegt
Jansen. ,,Bijvoorbeeld om apps of
websites te testen op mogelijke da-
talekken. Zo lang je
je aan de regels
houdt, is het nuttig
en leuk. Je kunt er
legaal ook een goed
inkomen mee ver
dienen. Daarom is
het zo zonde als jon
geren het verkeerde
pad op gaan en een
strafblad oplopen.
Het wordt dan een
stuk lastiger om een
baan te vinden."
Om jong hacktalent een omgeving
te bieden waar ze ongestraft kun
nen oefenen, staan op Gamechan-
gers drie verschillende hackgames,
ontwikkeld door Deloitte, WeFit-
ter, ESL en Stichting Hack in the
Class. Scholieren kunnen puzzelen
op het vinden van de juiste wacht
woorden, of het ontbloten van een
datalek in een fitnessapp. De win
naar mag een dag meelopen bij de
politie.
Al spelend leren de jongeren bo
vendien wat toegestaan is op cyber-
gebied. „Niemand gaat zelf op zoek
in het Wetboek van Strafrecht wat
strafbaar is. Hier kun je dat vinden."
Om nog meer jongeren te trek
ken en het leuk te houden, wordt
op het platform ook een FIFA-com-
petitie gestart, waarin ze online
voetbal tegen elkaar kunnen spelen.
Platform: changeyourgame.nl.
Kijk maar eens naar de
kale cijfers. Die laten een
weinig opwekkend
beeld zien. Tot nu toe
zijn er in België 5828 do
den gevallen, iets meer dan 2000
meer dan in Nederland. Dat is veel,
absoluut gezien zelfs nog meer dan
in Duitsland, waar bijna acht keer zo
veel mensen wonen. En als we toch
bezig zijn: volgens de allerlaatste cij
fers zijn de Belgen per 100.000 inwo
ners zelfs het zwaarst getroffen van
iedereen. Inderdaad: zwaarder zelfs
dan de Spanjaarden en de Italianen.
De ongemakkelijkheid daarover
groeit. Hoe kan dat nou? Wordt er ei
genlijk wel goed geteld? ,,Zo slecht
doen we het toch niet?" klinkt er van
uit de politiek. Virologen gaven deze
week uitkomst. Het probleem zit
hem in de woon- en zorgcentra (de
verzorgingshuizen), zei de inmiddels
overbekende Marc Van Ranst in De
Standaard. „Bijna iedereen die in zo'n
centrum overlijdt, en er sterven daar
elke dag honderden mensen, komt in
de statistieken terecht."
Zijn collega Steven Van
Gucht van Sciensano, het Bel
gische RIVM, dat elke dag
een toelichting geeft bij de
cijfers, gaf deze week uitleg
over de strategie daarachter.
,,Wij hebben bewust geko-
Wezouden
nu wel een
ervaren gids
kunnen
gebruiken
zen om zo open en transparant
mogelijk te communiceren. Als
een journalist over enkele we
ken had ontdekt dat er in de rust
huizen nog honderden doden wa
ren gevallen die niet waren opge
nomen in de cijfers, dan hadden we
ook een probleem gehad." Nu trekt
hij bij elke persconferentie de cijfers
uit elkaar. Eerst het aantal bevestigde
dodelijke coronaslachtoffers, dan het
aantal vermoedelijke slachtoffers in
de woonzorgcentra.
Het hoge aantal slachtoffers en be
smettingen (met bijna 40.000 onge
veer 7000 meer dan in Nederland)
kan enige verbazing wekken als je
kijkt naar de maatregelen die zijn ge
nomen. Dat zijn er heel wat, vervat in
een document van 42 pagina's van
het Nationaal Crisiscentrum. Er is
nog steeds een samenscholingsver
bod voor meer dan twee mensen, de
meeste winkels zijn nog steeds dicht
(behalve onder meer supermarkten,
apotheken en krantenshops), de
grenzen zijn gesloten voor niet-es-
sentieel verkeer, mensen mogen al
leen naar buiten als het per se moet.
De lijst van verboden, geboden en
adviezen is uitputtend lang en
soms zeer gedetailleerd: 'Is de
verkoop van planten en bloe
men toegelaten in winkels die
voeding en diervoeding verko-
dinsdag 21 april 2020
GO
M Floor Jan
sen, adviseur
van het Team
High Tech
Crime van de
politie: „Jeugd
heeft vaak niet
door dat er
lange celstraf
fen op staan.''
FOTO ERIK VAN T
Uit verveling dreigen jongeren
tijdens de coronacrisis vaker cy-
bercriminaliteit te plegen. Om
dat te voorkomen, lanceert de
politie het platform Gamechan-
gers, waarop jonge hackers hun
vaardigheden kunnen testen.
Koen Voskuil
Amsterdam
België worstelt
met corona en
wegduikende
regering
Mark van Assen
Brussel
- kritiek op Sophie
Wilmès, premier van
België, in De Morgen