CORONAVIRUS
8 NIEUWS
BERT KROESE CORONA IN CIJFERS
Als er iemand is die weet wat corona met Nederland doet, is het
waarnemend directeur-generaal Bert Kroese van het Centraal Bureau
voor de Statistiek. Het CBS levert meer cijfers dan ooit. ,,Het nationaal
crisiscentrum, de ministeries en het kabinet hebben behoefte aan vaste grond
onder de voeten.''
Een op de vijf
zelfstandigen
denkt binnen
drie maanden
24 april komen we wel met een pre
ciezere schatting van het aantal over
ledenen in instellingen."
69,1 procent van de
beroepsbevolking heeft
betaald werk
Het percentage mensen van 15 tot 75
jaar met betaald werk is in maart ge
daald naar 69,1 procent. De daling ten
opzichte van de maand ervoor was de
sterkste in 6 jaar. In maart zijn 38.000
nieuwe WW-uitkeringen verstrekt.
Dat zijn 11.000 meer nieuwe uitke
ringen dan in februari: een toename
van 42,3 procent.
Over welke beroepsgroepen Kroese
zich de meeste zorgen maakt? ,,Door
de coronacrisis zitten heel veel zelf
standigen in één klap zonder inkom
sten. Niet iedereen kan dat even
makkelijk opvangen. ,,Een op de vijf
zelfstandigen denkt binnen drie
maanden in financiële problemen te
komen. Onder pakketbezorgers en
taxichauffeurs denkt 30 procent het
zonder opdrachten nog geen drie
maanden te redden. Ook sport-
instructeurs, kappers, horecaonder
nemers en kunstenaars worden
financieel hard geraakt.''
Supermarkten
verkochten 236 procent
méér toiletpapier
En wat is dat toch met Nederlanders
en toiletpapier? In de tweede week
van maart verkochten supermarkten
236 procent meer toiletpapier verge
leken met dezelfde week in 2019. De
omzet van handzeep lag zelfs vijf
keer hoger dan in dezelfde periode
een jaar ervoor.
Of Kroese zelf ook is gaan hamste
ren? ,,Nee.'' Niet één blik extra? ,,Ik
heb wel een extra pak hondenvoer
gekocht voor mijn borderterriër",
bekent hij. ,,Dat is zo'n hondje als
Beatrix had." En dan snel: ,,Maar dat
deden we alleen omdat we er niet ze
ker van waren of naast de super
markten nog andere winkels open
mochten blijven.''
v
in financiële
problemen te
komen
Het interview met
Bert Kroese (52)
vindt plaats via
Zoom. ,,Ik zit hier
in wat vroeger de
babykamer was",
zegt de Voorscho-
tense vader van drie tieners. Kroese
heeft net twee uur lang deelgenomen
aan een coronadenktank georgani
seerd door de Sociaal Economische
Raad (SER). ,,Wij zitten daar aan tafel
om na te denken over hoe we verder
moeten, met name na de crisis. Hoe
gaat het straks met de mensen, hoe
veel verdienen ze, hoe kwetsbaar zijn
ze? Wij moeten informatie geven
waar de regering iets mee kan. Het
nationaal crisiscentrum, de ministe
ries en het kabinet hebben behoefte
aan vaste grond onder de voeten. Al
les - echt alles - is belangrijk."
Sterfte: ongeveer
tweeduizend meer
mensen overleden
Elke week publiceert het CBS cijfers
over de sterfte in Nederland. Die wij
ken sterk af van het aantal doden dat
het Rijksinstituut voor Volksgezond
heid en Milieu (RIVM) dagelijks
meldt. Zo schat het CBS dat er tussen
6 en 12 april ongeveer tweeduizend
mensen meer stierven dan verwacht,
vergelijkbaar met de verhoogde
sterfte in de week daarvoor. In die
zelfde week rapporteerde het RIVM
welgeteld 862 coronaslachtoffers.
Nog niet de helft dus. De grote vraag
is: hoe kan het dat die cijfers zó uit
eenlopen? ,,Wat het RIVM krijgt, zijn
GGD-meldingen van overledenen bij
wie corona gediagnosticeerd is. Zij
zeggen zelf op hun site ook dat dat
niet alles is. Bij ons is dat cijfer twee
Sterfte
Bijna 1500 sterfgevallen
in verpleeghuizen en
instellingen
De sterfte onder bewoners van ver
pleeghuizen en instellingen is bijna
verdubbeld. In de eerste week van
4x
meer
of hoger
keer zo hoog. Wij baseren dat op de
overlijdensberichten die we van alle
gemeenten ontvangen. Er stierven in
die week tweeduizend mensen meer
dan je zou verwachten.'' Maakt het
CBS een inschatting hoeveel perso
nen daarvan aan corona overleden?
,,Dat kunnen we nu nog niet, maar
we krijgen uiteindelijk wel verkla
ringen van artsen die de overledenen
schouwen Normaal publiceren we
daarover pas in het derde kwartaal,
maar we gaan proberen dat eerder te
doen.''
Sterfte in brandhaard
ruim zeven keer hoger
dan normaal
april overleden 1485 mensen in
instellingen. De eerste periode van
dit jaar waren dat er nog geen acht
honderd. Vraag is waarom bij deze
gegevens alle instellingen op één
hoop worden geveegd, inclusief
gevangenissen en asielzoekercentra?
,,Wat je natuurlijk eigenlijk wilt
weten, is de sterfte in verpleeghui
zen. Dat viel mij ook op'', geeft
Kroese toe. ,,Maar dat heeft alles te
maken met privacy. Er mag nooit
kans op onthulling of herleid
baarheid naar individuele
bedrijven of personen
zijn. Op
De rekenmeesters houden ook per
gemeente bij hoe hoog de sterfte is.
,,Onze taak is nu cijfers te brengen
waar de bestrijders van de crisis wat
aan hebben. Sterftecijfers zijn daar
heel relevant voor", vervolgt Kroese.
In sommige gemeenten in Brabant,
Limburg en rondom Zwolle is de
sterfte verdubbeld. Uit CBS-cijfers
blijkt dat de sterfte in Oost-Brabant
ongenadig hoog is. ,,Het Brabantse
Boekel blijkt een brandhaard", zegt
Kroese. ,,De sterfte was daar in de
laatste week van maart ruim 7,4 keer
hoger dan normaal." Of zulke aantal
len Kroese raken? ,,Het persoonlijk
leed dat daarachter zit, doet mij zeker
wat. Ik heb net als heel veel anderen
een ouder met een leeftijd waarop ze
kwetsbaar is, dus ik vind het ook
eng.''
1485
maandag 20 april 2020
GO
CBS geeft in crisis beslissers
houvast met statistieken
OMZET WC-PAPIER EN HANDZEEP
Index: gemiddelde 2019 100
500
400
300
200
100
2019
2020
Marcia Nieuwenhuis
Den Haag/Voorschoten
IN NEDERLAND, PER WEEK
5000
4000
3000
2000
1000
0
2017 '18 '19 '20
PER GEMEENTE
IN WEEK 1 T/M 10
Minder dan
gemiddeld
Gemiddeld
Tot 2x meer
2-4x meer
Bert Kroese van het
CBS: „Cijfers zijn belang
rijk.'
FOTO PIM RAS
week 9 16 23 30 6
1-10 mrt mrt mrt mrt apr
IN INSTITUTIONELE
HUISHOUDENS
o.a. zorginstelling,
tehuis, kazerne,
gevangenis,
klooster.
1500
1000
500
Boekel
7,41
