En wat kan
ik doen?
CORONAVIRUS
Bangladesh blijft
zitten met stapels
onbetaalde kleding
4>
O
O
lil
ECONOMIE 17
AAN HET WERK
De coronamaatregelen trekken een dikke
streep door Nederland. Aan de ene kant: de
vitale beroepen, die koste wat kost door
moeten gaan. Aan de andere kant: de niet-vitaal-
tj es, de meesten van ons. Laten we eerlijk zijn: dat is
best even slikken. J e bouwt j e hele leven om j e werk
heen. Je doet jarenlang je stinkende best. Komt er
één virusje en dan blijkt opeens dat je baan helemaal
niet zo doorslaggevend is als je had gehoopt. Deze
columnist en prater-van-beroep kan erover meepra
ten. En de beroepen die we jarenlang voor liefheb
ben genomen (verpleger, schoonmaker, docent, vak
kenvuller) blijken nu opeens wel vitaal.
per definitie onbelangrijk zijn. Een niet-vitale
baan is heus niet gelijk een bullshitjob. Maar het geeft
te denken: blijkbaar is het dus ook weer niet zo'n
groot probleem als je werkzaamheden een poosje
worden opgeschort. Het is ontnuchterend te ont
dekken dat je beroepsmatig niet veel bij te dragen
hebt aan de huidige situatie. Om het anders te stel
len: je hebt momenteel een groep mensen die iets
fundamenteels kunnen bie
den, en een groep mensen
wiens taak het is vooral
even niet in de weg te lopen.
Bedenk zelf tot welke van de
twee groepen je behoort.
Thuiszitten, voor dierbaren
zorgen, gezond blijven en
wachten tot de storm over
waait: ik weet dat het mee
helpt, maar het voelt niet als
genoeg. Gelukkig blijken er
legio andere manieren te
bestaan om behulpzaam te
zijn in deze coronacrisis.
Je kunt bloed geven aan
bloedbank Sanquin, die een grootschalig onder
zoek doet naar corona in Nederland. Je kunt je op
geven als vrijwilliger voor Ready2Help van het
Rode Kruis - als er in jouw buurt hulp nodig is,
word je gebeld. Je kunt jezelf een basiscursus co
rona geven, zodat je je omgeving beter kunt voor
lichten en misinformatie kunt stoppen. De John
Hopkins Universiteit in de VS heeft een gratis
online-cursus epidemiologie. En je kunt zorgen
dat je simpelweg niet al te veel moppert of klaagt,
dat je vooral spreekt als je iets constructiefs of po
sitiefs bij te dragen hebt. Verder kijken dan je eigen
belang is (zeker in deze tijden) een deugd. Zo be
keken kunnen zelfs de niet-vitaaltjes een steentje
bijdragen.
Tot slot iets waar we allemaal de verantwoorde
lijkheid voor kunnen nemen. Ondersteun de groe
pen die in deze crisis van de radar dreigen te vallen:
zij die het moeilijk hebben of om een praatje verle
gen zitten. Heb je tijd, klim dan in de telefoon. Als
we ons allen als taak stellen drie van hen op te bel
len, verspreidt onze liefde zich sneller dan het virus.
Je hebt
momenteel
een groep
mensen
wiens taak
het is vooral
even niet in
de weg te
lopen
Dat schrijft Human Rights Watch
(HRW) in een rapport. HRW
zegt sterke aanwijzingen te heb
ben dat ook de Nederlandse kle-
dingketen C&A eerdere orders
heeft geannuleerd.
In landen als Bangladesh is het
openbare leven goeddeels stilge
legd nu het coronavirus rond
waart, al zijn de kledingfabrieken
nog wel open. Maar de klap die de
economie krijgt, komt volgens
HRW nog veel harder aan door
dat grote modebedrijven geen
verantwoordelijkheid nemen
voor partijen kleding die ze al
lange tijd terug hebben besteld.
Behalve om kleding die al ge
maakt is, zou het ook gaan om
kleding waarvan de productie in
volle gang is. Verder zouden grote
modebedrijven traag zijn met be
talen, of aandringen op kortingen
voor kleding die in de winter al is
geleverd.
Omdat in de westerse wereld
winkels dicht zijn, moeten de
grote merken vrezen dat ze met
een groot deel van hun voorjaars
collectie blijven zitten. Daarom
dringen ze bij hun leveranciers
aan op 'flexibiliteit' en 'begrip'.
Maar voor hun leveranciers in
Zuid-Oost Azië betekent het dat
ze hun personeel niet kunnen
uitbetalen, zegt Aruna Kashyap
van HRW. ,,Die grote bedrijven
gaan helemaal voor hun eigenbe
lang, zonder stil te staan bij de ge
volgen voor de mensen hier.''
Volgens de BGMEA, de
brancheorganisatie van kleding
fabrikanten in Bangladesh, gaat
het om teruggetrokken bestellin
gen ter waarde van in totaal 163
miljoen dollar. Daarvan zou 10,32
miljoen dollar voor rekening ko
men van C&A. H&M en Inditex,
het moederbedrijf van Zara, zou-
den positieve uitzonderingen
zijn.
Het besluit om bestellingen
botweg te annuleren of niet thuis
te geven nu er betaald moet wor
den, tekent de ongelijke verhou
dingen in de kledingindustrie.
Door hun machtige positie dwin
gen grote bedrijven af dat ze pas
achteraf hoeven te betalen.
Kashyap merkt op dat kleinere en
middelgrote merken veel kortere
betalingstermijnen hanteren of
tot 30 procent vooruitbetalen.
Kashyap pleit voor een nood
fonds waaruit de salarissen voor
april betaald kunnen worden.
Volgens de mensenrechtenorga
nisatie is de handelswijze van de
modeketens in strijd met VN- en
Oeso-afspraken die bedrijven
verplichten om voor hun hele
productieketen stil te staan bij de
consequenties van hun bedrijfs
voering.
'Beproeving'
,,Merken als C&A hebben jaren
lang winst geboekt dankzij de
textielarbeiders en nu die de
steun van C&A hard kunnen ge
bruiken, trekt het bedrijf zijn or
ders terug'', zegt vakbondsleider
Kalpona Akter van de Bangladesh
Center for Worker Solidarity.
,,We willen dat C&A en andere
bedrijven naar voren stappen om
er bij hun leveranciers voor te
zorgen dat de arbeiders betaald
krijgen.''
C&A schrijft in een antwoord
op vragen dat het door heel Eu
ropa 1400 winkels heeft moeten
sluiten zonder dat er zicht is op
het einde van de coronacrisis.
Vanwege deze 'ongeëvenaarde
beproeving' zegt C&A alles op al
les te zetten om genoeg geld in
kas te houden. C&A zegt de ge
volgen voor de leveranciers be
perkt te willen houden en spreekt
de intentie uit alle bestellingen
die de fabriek hebben verlaten, te
accepteren.
Voor de kleding die nog in pro
ductie is, wil C&A aparte afspra
ken maken met leveranciers.
Consequentie kan zijn dat die
kleding opgeslagen wordt of dat
de grondstoffen bewaard worden
en verrekend bij een volgende be
stelling, schrijft C&A. 'We mik
ken op een commercieel levens
vatbare oplossing voor alle be
trokkenen, die tegelijk de fabri
kanten in staat stelt hun perso
neel te betalen.'
Steun voor
kleinbedrijf
op komst
iPhone SE
laat op zich
wachten
Grote Japanse
telecomaanbie-
ders als NTT en
SoftBank stel
len de lancering
van de nieuwe
iPhone SE van
de Amerikaanse
techreus Apple
uit. De nieuwe
iPhones zouden
per 27 april be
schikbaar
komen voor de
klanten van
NTT en Soft
Bank. De lance
ring wordt nu
uitgesteld tot en
met 11 mei.
maandag 20 april 2020
Het is uiteraard niet zo dat niet-vitale beroepen
Wat kun je dan wél doen
om je nuttig te maken?
Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij
schreef hierover het boek Fokking Druk (2018).
Fabrieksarbeiders in Bangladesh blokkeren de weg in een poging achterstallig salaris op te
eisen. Door de crisis zien zij de hele kledingindustrie in gevaar komen. foto afp
Grote modeketens komen
door de coronacrisis terug op
eerdere bestellingen bij Aziati
sche kledingfabrieken. Ze wei
geren ook te betalen voor con
fectie die soms al kant en klaar
is.
Bart van Zoelen
Amsterdam
HÉ
Volgens de brancheorganisa
tie van kledingfabrikanten is
voor 163 miljoen dollar aan be
stellingen geannuleerd.
VS
Het Huis van Af
gevaardigden in
de VS staat op
het punt om
extra crisis-
steun voor
kleine onderne
mers goed te
keuren, zei
voorzitter
Nancy Pelosi.
Ook minister
van Financiën
Steven Mnuchin
sprak de hoop
uit dat binnen
een paar dagen
overeenstem
ming kan wor
den bereikt.
JAPAN
E
o
c
Psycholoog Thijs
Launspach bindt de strijd
aan met beroepsziekte
nr. 1: burn-out. Elke
maandag geeft hij hier
zijn kijk op stress op het
werk. Vandaag: werken in
een niet-vitaal beroep.
