CORONAVIRUS
Duizendmaal meer emoties dankzij lang telefoongesprek
NIEUWS 13
Zo'n drieduizend Nederlanders zitten al
weken vast in Marokko. De gespannen
diplomatieke verhouding tussen beide
landen staat repatriëring vooralsnog in de
weg, zeggen overheidsbronnen.
ÊËI2
F 5"
De medicijnen die de schoonouders
van Younes Nahnahi uit Breda bij
zich hebben, zijn bijna op. En als die
medicijnen in Meknes, waar ze nu
verblijven, al te verkrijgen zijn, zijn
ze peperduur. ,,Ze willen sowieso
terug naar Nederland, het is bijna
ramadan, dan wil je bij je kinderen
zijn.'' Hetzelfde geldt voor een an
dere kennis van de Bredanaar. De
vrouw ging naar Marokko om haar
vader te begraven. Toen ze er was,
gingen de grenzen dicht.
Zo zijn er veel verhalen. Neem Ron
Kuijpers uit Rotterdam, die met z'n
vriendin in Marokko op vakantie
was, en wiens vlucht plots geannu
leerd werd. De reisverzekering be
taalt zijn ongewenst verlengde ver
blijf niet. ,,Er stond geen corona in de
polis, zeiden zeZijn buurmeisje
Amaya heeft inmiddels vanuit
Nederland een brief aan de Marok
kaanse koning Mohammed VI ge
schreven. 'We missen onze buren en
de poezen heel erg', schrijft ze.
Zo'n kleine drieduizend Nederlan
ders zitten momenteel vast zit in
Marokko, zo blijkt uit een inventari
satie van alle Nederlanders die zich
gemeld hebben bij de speciale site
van het ministerie van Buitenlandse
Zaken. Nederlanders die in Marokko
wonen en daardoor geen recht heb
ben op repatriëring, mensen die op
eigen kracht al konden terugkeren en
dubbele inschrijvingen zijn daar al
uitgefilterd.
Het land heeft haar luchtruim ge
sloten om verdere verspreiding van
het coronavirus te voorkomen. Over
land reizen mag ook alleen na goed
keuring. Waar Nederland de afgelo
pen weken vanuit alle hoeken en
gaten van de wereld landgenoten
repatrieerde, lukt dat niet vanuit
Marokko. Het land geeft geen toe
stemming een vliegtuig te sturen.
In Marokkaanse media hinten ano
nieme overheidsbronnen erop dat
Het land ziet
Marokkaanse
Nederlanders vooral
als Marokkanen
dat komt door de verslechterde di
plomatieke verhoudingen tussen de
twee landen. ,,Marokko heeft het
Nederland onder meer kwalijk geno
men dat minister Blok (Buitenlandse
Zaken) heeft gezegd dat hij de straf
fen die Marokko in 2018 oplegde aan
demonstranten in de Rif, te hoog
vond'', weet Jan Hoogland, voormalig
Nederlands diplomaat in Marokko.
,,Nederlandse verzoeken komen daar
nu gewoon onder op de stapel. En het
land ziet Marokkaanse Nederlanders
toch vooral als Marokkanen, dus
Frank
Poorthuis
Rotterdam
IN QUARANTAINE
Mijn vrouw komt terug van
anderhalf uur wandelen
langs de kade, klopt op de
deur (sleutel vergeten), ik doe
open, ze lacht me toe met snel op-
getrokken wenkbrauwen, maar
praat nog volop in haar telefoon;
loopt langs me heen (snel kusje op
mijn wang) naar de wasbak om
haar handen te wassen, nog steeds
pratend in haar microfoontje. ,,Ja
ja, dat precies, hahahaha.'' Ze
werpt eerst haar rugzak, dan haar
jas af op de grond. ,,Ja, en toen
praat maar door, luistert, beaamt,
vraagt, praat weer door; maakt een
handgebaar naar mij van: 'sorry, ik
zit nog in een gesprek!', graait op
haar knieen in de rugzak, komt te
voorschijn met een paprika. 'Pa
prika gescoord!', mimiekt haar
mond, haar ogen vrolijk groot,
want die misten we nog voor de
spaghetti, een paprika. Ik steek
mijn duim omhoog. Weer een
sorry-gebaar naar mij, dan in haar
microfoontje: ,,Ja, ik ben nu thuis,
ik pak even een glas water.'' Doet
dat, drinkt het klokkend op. Praat.
Straalt! Ze heeft contact. Contact!
Met een vriend, een vriendin. Met
de wereld.
Dit is waarom ik van haar hou,
maar dat zal u wat. Ik vertel het
omdat mijn vrouw het lopende
bewijs is dat het echte, lange tele
foongesprek terug is in mijn en
ook in uw leven. Ik ken haar al
dertien jaar, maar zo veel als in
deze quarantaine heeft ze nog
nooit gebeld met vrienden, vrien
dinnen, familie. Uren.
Ik las een essaytje over dit ver
schijnsel. Interessante noties: dat
het echte telefoongesprek zijn
hoogtepunt had in de jaren 80 en
sindsdien langzaam plaats heeft
gemaakt voor e-mail en app, nu
Facetime en Zoom. Maar ook die
Mijn vrouw praat
maar door, luistert,
beaamt, vraagt en
praat weer door
laatste twee ervaren we niet als de
beste vervanging van echt contact.
We denken dat we in iemands ge
zicht zijn emoties zien, maar feite
lijk lezen we stemmen beter dan
gezichten. Aan de telefoon zijn we
emotioneel intelligenter.
Zover de wetenschap. Het be
wijs zit tegenover me. Ook wij
facetimen en zoomen. Maar kijk
een uur naar iemand die telefo
neert (ik doe het geregeld) en zie
duizendmaal meer emoties langs
komen.
Dat we telefoneren (opnieuw)
moeten leren zag ik ook thuis be
waarheid. Mijn oudste van 7 werd
gebeld door een vriendinnetje. We
konden meeluisteren. ,,Vind je het
ook zo moeilijk'', zei ze. ,,Ik weet
nooit precies wat ik moet zeggen.''
,,Ja'', beaamde de onze. ,,Ik ook
niet.'' Ik keek van haar naar mijn
vrouw. Dat leer je snel genoeg,
wist ik.
ld 9/iooic cApeA<t
y V Az ee/> <a
9
waarom zouden ze 'terug'
moeten?''
De Nederlanders zijn in
middels ten einde raad. Ze
hebben twee weken gele
den al een brandbrief aan
zowel de Nederlandse als de Marok
kaanse overheid geschreven, maar
het heeft - afgezien van een begrip
volle brief terug van de Nederlandse
ambassadeur - nog niets opgeleverd.
Bij het ministerie van Buitenlandse
Zaken gaan de luiken dicht als het
om Marokko gaat. ,,We zijn ons kei
hard aan het inspannen om ge
strande mensen terug te halen'', zegt
een woordvoerder. In het diploma
tieke proces kan elke uitspraak een
averechts effect hebben.
De focus bij het terughalen ligt op
de schrijnende gevallen. Iedereen die
nog kan blijven zitten waar hij zit,
moet langer wachten. Mensen die
echt terug moeten, omdat ze medi
cijnen of een medische behandeling
nodig hebben, omdat ze geen onder
komen meer hebben of omdat ze
vanwege een sterfgeval in Nederland
terug willen, krijgen voorrang. Een
lijst met zulke 'schrijnende gevallen'
is of wordt nu gemaakt en overgedra
gen aan de Marokkaanse autoriteiten.
Afgelopen week konden zes Neder
landers die als zo'n geval golden,
meevliegen met een Frans toestel.
Samenwerking
Nederland probeert ook samen te
werken met andere EU-landen om
een doorbraak te forceren. Hoewel de
slechte verhouding met Marokko
niet helpt, is het terughaalprobleem
niet exclusief voor Nederland. Alle
EU-landen hebben moeite met het
repatriëren van hun onderdanen,
vooral landen met een
groot aandeel bur
gers van Marok
kaanse komaf, zoals
Frankrijk, België,
Spanje en het Verenigd
Koninkrijk. Bij die lan
den gaat het om een
veelvoud van 'onze' drie
duizend. De grensslui-
ting in Marokko is zo
strikt, dat het land ook niet
toestaat dat de eigen land
genoten terugkeren.
D66 vindt het onaccepta
bel dat zo veel Nederlanders nog
altijd vastzitten. Kamerlid Sjoerd
Sjoerdsma wil weten welke argu
menten de Marokkaanse regering
aandraagt om evacuatievluchten te
weigeren en wil dat minister Blok de
druk op Marokko opvoert.
maandag 20 april 2020
GO
'Nederlandse verzoeken liggen
onder op Marokkaanse stapel'
Cyril Rosman
Hanneke Keultjes
Den Haag
-Jan Hoogland, voormalig
diplomaat
Net als veel Nederlanders blijft
journalist Frank Poorthuis thuis.
Frank zit in de risicogroep. Ver
slag van dag 38: Frank hoort
weer eens een lang telefoon
gesprek.
Amaya
schreef een brief aan
de Marokkaanse ko
ning met het verzoek
haar buurman Ron
Kuijpers terug te laten
gaan. privébeeld
