Uitgaan en
omgangsvormen. We
krijgen nieuwe regels bij
festivals en in stadions.
En de drie zoenen staan
ook onder druk, zegt
sociaal psycholoog
Paul van Lange.
13
l^irr^^-rnr'-^lyHIHlll
z fpStaffll ,11 tn
HANS VAN ZON
f anraken of afstand houden? De
H worsteling zit ingebakken in de
mens. Elkaar aanraken is heel
natuurlijk. Het schept een ge
voel van veiligheid, van vertrou
wen. Bovendien remt het de stress. Iedereen zal
daarom herinneringen hebben aan de maatre
gel om 1,5 meter afstand te houden. Deze crisis
is in 2022 mede daarom een onderdeel van ons
collectief geheugen. De sterke herinnering zal
worden gebruikt om elkaar te corrigeren,
mocht de angst voor herhaling zich opnieuw
voordoen. Of om elkaar aan te sporen tot be
hulpzaamheid.
We zullen elkaar toch wel weer een hand ge
ven. We krijgen geen Japanse toestanden, met
een buiging en afstandelijk knikje, maar er
worden in 2022 niet op dezelfde schaal handen
geschud. Vooral mensen met nare ervaringen
zullen terughoudend zijn. Als iemand een
hand wil schudden, wordt dat soms gevraagd.
Er wordt ook minder officieel een of drie
keer gekust. Zeker op het werk. In de familie-
en vriendenkring ligt dat anders. Intimiteit
wordt selectiever, voorbehouden aan mensen
bij wie we ons veilig en vertrouwd voelen. Met
buitenlanders gaan we waarschijnlijk wat af
standelijker om. In de wetenschap dat virussen
als Covid-19 op de loer blijven liggen, gaan we
niet meer zo dicht bij elkaar zitten. Als de
ruimte het toelaat, wordt daar rekening mee
gehouden. Vooral voor en door mensen die zelf
ziek zijn geweest of een naaste hebben verlo
ren. Zij blijven zich oncomfortabel voelen bij
het horen van een droge hoest. Restaurants
zullen daar rekening mee moeten houden. Met
grotere afstanden tussen de tafels. In de bezet
ting van restaurants waren we een beetje door
geschoten. We zaten in 2020 soms wel erg dicht
op elkaar.
Volle trein
Ook in het openbaar vervoer speelt afstand een
rol. Sommige mensen passen hun werktijden
aan om te voorkomen dat ze in een te volle
trein of bus zitten. Ze besluiten vaker om thuis
te werken. Kroegen en voetbalstadions zijn
weer vol. Daar bepaal je zelf of je de veiligheid,
je gezondheid voor lief neemt. Mocht de drei
ging terugkomen, dan zijn die overigens weer
zo leeg en trekt iedereen zich terug voor de tv
thuis of op een ruim terras met veilige afstand
tot elkaar. In 2022 zal overal van restaurant,
kantoor tot hotelkamer en vliegtuig beter wor
den gelet op het filteren van de lucht, op een
gezonde afstelling van de airconditioning.
Mensen willen het gevoel hebben dat de lucht
coronaproof is. Zij eisen een goede circulatie,
frisse lucht.
Ik maak me zorgen over de verpleeghuizen.
Het zijn omgevingen met kwetsbare mensen
en contactmijdend gedrag zal een rol spelen. Er
zullen minder vrijwilligers en parttimers zijn
en die spelen een belangrijke rol. Ik hoop wel
dat de techniek in 2022 goed wordt benut. Met
een aparte, goed ingerichte chatroom waar ie
mand digitaal met zijn volle gezicht op bijna
ware grootte binnenkomt en in alle rust een
Professor dr.
Paul van Lange
(58)
De vragen:
praatje maakt met een bewoner. Maar, alle
techniek ten spijt, meer afstand leidt tot meer
eenzaamheid. Een wereld zonder een aanra
king, knuffel of schouderklop kan het gevoel
van eenzaamheid versterken. Dat probleem
vraagt in 2022 om oplossingen. Samen wande
len blijft een effectief instrument tegen het ge
voel van opgesloten zijn. Recreatief bewegen
neemt een vlucht. Joggers, fietsers zijn sterk
aanwezig in het straatbeeld van 2022.
Techniek die je inzet, maak je niet meteen
weer ongedaan. Dat geldt ook voor de 'corona-
app'. Mensen zullen eraan gewend zijn geraakt.
De privacy wordt opgerekt ten gunste van de
veiligheid. In crisistijd wordt techniek omarmd
die tegen de ondergrens van de privacy
schuurt. Zeker als de dreiging van een virus
aanhoudt. Veiligheid is dan alles bepalend.
Levenskracht
De aversie tegen fysiek geld is in een stroom
versnelling geraakt. Briefjes en munten ver
dwijnen uit ons leven. Het eigen mobieltje zal
in betalingsverkeer alles overheersen.
Er is een verschil tussen het gedrag van jon
geren en ouderen. De jongeren zoeken elkaar
als vanouds weer op. Daarvoor is hun levens
kracht te sterk en hun kwetsbaarheid te klein.
Jongeren willen ravotten. Zij willen de wereld
ontdekken en volwassenen moeten daar reke
ning mee houden. Toch zullen ook jongeren
moeten leren leven met beperkingen. Op last
van de overheid krijgen festivals te maken met
een strakkere regulering. Maar het is ondenk
baar dat je over twee jaar in kroegen stickers op
de vloer ziet met de waarschuwing 1,5 meter
afstand te houden. Als de dreiging voorbij is,
wordt deze keuze aan de mensen overgelaten.
Er ontstaat geen kloof tussen ouderen en
jongeren, zoals we die vroeger kenden. De
sterke sociale cohesie, de onbaatzuchtigheid
van 2020 kan snel worden opgeroepen. We zijn
opgeschoven in het wij-denken, hebben een
lotsverbondenheid opgebouwd. Maar ook
saamhorigheid moet je blijven onderhouden.''
ir- --orirTfii--f'"Jwii™
GO ZATERDAG 18 APRIL 2020
'We waren ook wel doorgeschoten,
zaten soms érg dicht op elkaar'
Sociaal
psycholoog aan de
Vrije Universiteit
van Amsterdam
1. Hoe zien onze om
gangsvormen en het
uitgaansleven eruit
in 2022?
2. Welke maatrege
len zijn er genomen?
3. Wat zijn de kansen
voor de toekomst?
LEESVERDER
OP PAGINA 14
