CORONAVIRUS
Littekenweefsel maakt
patiënt kortademig
Armen oefenen zodat je
zelf shirt kunt aantrekken
Mensen willen weten wat
tijdens coma is gebeurd
We leren de patiënt hoe
hij krachtig kan slikken
9
1
l 1
DAGSTRUCTUUR
Lidwien Graat longarts
„Bij de meest kritieke coronapatiënten gaat beademing
heel moeilijk. Dat is de reden waarom we hen op de buik
draaien en meer zuurstof onder hoge druk geven. Dit veroorzaakt
echter littekenweefsel, waardoor de longen stugger kunnen worden
en minder goed uitzetten. Ook kunnen er longblaasjes stukgaan,
waardoor de zuurstofuitwisseling minder goed is en organen minder
goed van zuurstof worden voorzien. We denken dat de meeste ic-
overlevenden - net als bij Sars in 2003 - blijvende longschade hou
den. Denk aan kortademigheid of uitputting na simpele activiteiten
als de trap oplopen. Maar hoeveel schade precies, weten we nog niet.''
Ilona Kwinten ergotherapeut
Er ligt een meneer op de post-ic-afdeling
die na een paar dagen zichzelf al kon
wassen, aankleden en een boterham
met hagelslag smeerde. Maar of alle
coronapatiënten dit zo snel kunnen? Ik
maak dagschema's, houd er rekening
mee dat de patiënt niet te veel thera
peuten aan zijn bed krijgt, maar ook rust
kan nemen. Mijn werk heeft overlap met
de fysio: hij richt zich op het versterken van
alle spieren, ik train vooral de armspieren die nodig zijn
voor functionele dingen als haren kammen, een pen
oppakken of een T-shirt aantrekken. We oefenen geen
denkbeeldige dingen. Door vaak trainen hopen we dat
de patiënt zelfredzamer wordt, ook al is dat in het begin
misschien niet meer dan aan je eigen gezicht krabben.''
Sonja Verstraeten neuropsycholoog
„Ik sta niet als eerste aan het bed. Een pa
tiënt die net van de ic komt laten we
eerst even bij zijn positieven komen.
Het is logisch dat hij moe is, niet weet
welke dag het is of nachtmerries heeft.
De langdurige mentale klachten ko
men vaak pas later aan het licht. We
weten niet precies wat er in het hoofd
van de patiënt gebeurt, maar na een lange
ic-opname krijgt 30 tot 80 procent last van
cognitieve klachten zoals concentratie- en geheugen
problemen. Rekeningen betalen of een afspraak plan
nen lukt plots niet meer. Met een korte screening toet
sen we of de patiënt vooruitgaat. Weet hij de dieren te
benoemen op eenvoudige tekeningen? Kan hij cijfers in
een bepaalde volgorde zetten? Een aantal ontwikkelt
angst- of depressieklachten en zo'n 10 tot 15 procent
zelfs een posttraumatische stressstoornis. Ic-patiënten
vinden het achteraf vaak heel lastig dat ze niet weten
wat er tijdens hun coma is gebeurd. We proberen dat gat
zo goed mogelijk in te vullen. We vragen familie een
dagboekje bij te houden, al is dat nu extra moeilijk om
dat naasten beperkt op bezoek mogen komen.''
Ingrid de Jong logopediste
Ik sprak een patiënt die moest lachen om een
grapje en vervolgens schrok van zijn eigen
stem. Zo'n krachtig geluid had hij al een
tijd niet meer gehoord. Je moet je voor
stellen dat de stembanden van ic-patiën
ten vaak weken niet zijn gebruikt. Ze heb
ben kracht verloren waardoor ze niet goed
genoeg bewegen om te trillen en dus geen
stem kunnen geven. Bovendien is er een be
ademingsbuis dwars door dit gebied gegaan, die
schade kan hebben veroorzaakt. Praten en slikken gaat
in de eerste dagen heel moeizaam. We adviseren de ver
pleegkundige om te communiceren via pictogrammen,
of door gesloten vragen te stellen zodat de patiënt zo
min mogelijk hoeft te praten. Al op de ic doen we een
eerste sliktest met water. Een heel spannend moment.
Normaal wordt de luchtpijp afgesloten tijdens het slik
ken, maar bij verzwakte stembanden werkt die beveili
ging niet goed. Je wilt niet dat de patiënt zich verslikt,
voedsel in de longen belandt en hij een longontsteking
oploopt. We leren hem hoe hij krachtig kan slikken,
door bijvoorbeeld zijn hoofd iets voorover te buigen en
alle aandacht te richten op het slikken. Als het goed gaat,
geven we een dikkere substantie als yoghurt. Je moest
eens weten hoe blij mensen kunnen zijn met een boter
hammetje met aardbeienjam. Dat is keileuk om te zien.''
zaterdag 11 april 2020
GO
crypogram voor breintraining
flow analyzer, controleert
de ademhaling
bord met gepureerd eten
stressbal voor trainen handen
dynaband' voor trainen armen en benen
poster met dagstructuur als houvast
