Natuurkundige Paolo Giordano geeft in essay analyse van de
d
16
Liefde voor het getal gaf fysicus Paolo Giordano,
auteur van onder meer De eenzaamheid van de
priemgetallen, altijd houvast. Maar nu overheerst
de angst. ,,Ik huiver over wat ik zie.''
7,5 miljard
mensen die
zich tegelijk
verplaatsen:
daar heb
je het
transportnet
voor corona
ijn stem klinkt timide. De on
rust zit in zijn hele lijf, ook in
zijn stem. Paolo Giordano (37)
is moe, aangeslagen. Het leven
in quarantaine, in zijn woning
in Rome, 'vraagt veel geduld'.
„Eenzaam ben ik niet. Daar
zorgen mijn vrouw en mijn twee jongens wel
voor, maar we hebben ons levensritme flink
moeten aanpassen. Wij mensen hebben alle
maal die onbedwingbare behoefte om met an
deren te zijn. Bovendien mis ik de natuur, het
buitenleven. De lente, de primavera, klopt op
de deur'', zegt de natuurkundige die in 2008 de
literaire wereld verbaasde met zijn bestseller
La solitudine dei numeri primi.
Het opgelegde isolement roept ook herinne
ringen op aan zijn kindertijd. Toen hij 12 was
liep hij hand-, voet- en mondziekte op. Hij
moest handschoenen dragen, zat twee weken
in quarantaine en huilde omdat hij zijn vriend
jes op school miste.
,,Maar we kunnen in deze crisistijd, met de
uitbraak van het coronavirus, niet alleen aan
onszelf denken. De zorgen en het verdriet over
wat er buiten gebeurt, overschaduwen alles.
Vooral in Noord-Italië spelen zich ongekende
drama's af', zegt Giordano, die weet wat er
omgaat in de zwaar overbelaste gezondheids
zorg. Zijn vader was chirurg.
Angst en hoop
Eind februari zette hij zich aan zijn bureau.
Zijn leven stond op zijn kop en hij had drin
gend behoefte aan rust, aan overzicht. Die drift
heeft geleid tot het essay Nel contagio, dat afge
lopen week uitkwam in Nederland onder de ti
tel In tijden van besmetting. Giordano mengt
daarin verslag met analyse. Een wiskundige be
nadering om de verspreiding van Covid-19 te
verklaren kan uiteindelijk zijn gevoelens van
angst en hoop niet onderdrukken. ,,Ik vertrouw
op de wiskunde, ik ben wat dat betreft een
beetje een nerd, maar het leven is natuurlijk
meer dan een bundeling van getallen'', zegt de
auteur. ,,In deze crisis gaat het niet alleen om
feiten, om getallen. Het gaat over het leven,
over angst, over onzekerheid over de toekomst.
Virussen zijn een gevaarlijke, onberekenbare
vijand.''
Onontwarbare kluwen
Giordano hamert erop dat deze epidemie 'veel
over onszelf vertelt'. 'Aan deze besmetting
kunnen we afmeten hoezeer onze wereld is ge-
globaliseerd, verweven is geraakt, een onont
warbare kluwen is geworden', schetst Gior
dano in zijn Nel contagio. ,,De gemeenschap in
tijden van besmetting is de totaliteit van alle
mensen op aarde. 7,5 miljard mensen die zich
tegelijkertijd verplaatsen: daar heb je het trans
portnet van het coronavirus. Snel, comfortabel,
fijnmazig, precies wat wij fijn vinden. In tijden
van besmetting is onze efficiëntie een vloek.
Het heeft ons allemaal verrast dat een virus
zich zo razendsnel heeft kunnen verspreiden.''
De kaalslag die het virus in gemeenschappen
aanricht, maakt hem soms zwaarmoedig. ,,Er
zit een hypochonder in me'', geeft hij toe. Maar
Giordano heeft ook oog voor de warme kant
van deze crisis. ,,Zij brengt ons nog meer tot el
kaar. Ik had nooit kunnen bedenken dat ik het
haar van mijn vrouw zou doen?! De omvang
van de solidariteit is hartverwarmend. Zij reikt
nu verder dan de eigen familie, verspreidt zich
over heel de samenleving. Er is ook meer disci
pline. Niet alleen uit zelfbescherming, nee, ook
uit eerbied voor de veiligheid van anderen. We
merken dat er meer is dan het eigen ik. De aan
dacht is toch wat verschoven naar het wij.''
,,Het is nu niet de tijd om ruzie te maken. Daar
moeten we ons niet mee bezighouden. Het be
treft hier geen fundamenteel geschil en is
daarom op te lossen. Op voorwaarde dat we
blijven samenwerken. Anders kan dit het begin
van het einde van de EU zijn. De unie kan niet
alleen denken in termen van economie. Euro
pese samenwerking vraagt ook om solidariteit
en daarvoor zijn soms offers nodig. De wereld
is een dorp en dat vraagt extra aandacht voor
alle buren. Als die er niet is, of te weinig, dan
wreekt zich dat.''
In Nel contagio schrijft Girodano daarover: 'In
omstandig heden zoals we die nu meemaken,
zijn alle reacties denkbaar: woede, paniek,
kilte, cynisme, ongeloof, berusting. Laten we
dat goed onthouden, en dan bedenken dat we
best iets voorzichtiger kunnen zijn dan nor-
ZATERDAG 11 APRIL 2020 GO
'Virus zoekt
ons niet op,
wij jagen het
uit zijn hol'
HANS VAN ZON
Over solidariteit gesproken, in Europees
verband is Italië boos. Vooral Nederland
krijgt het verwijt zich te gedragen als kille
boekhouder met zijn 'nee' tegen financieel-
economische hulp aan Zuid-Europa. Bent u
ook boos op ons?
