WIM HOFMAN
Op zoek naar het Zeeuwse geluid
6
Engie: Denk
aan voordelen
mestvergister
klimroos in. Zo'n plant heet niet
voor niets zo. En tot mijn grote er
gernis zag ik ook al een geelgroen
rupsje van de buxusmot. Waar die
nu opeens vandaan komt? Nog
steeds kan ik al die diertjes niet
goed uit elkaar houden. Er zijn er
die steken en niet steken.
Vrouwtjesbijen steken. Manne
tjes niet. Maar ik weet nog steeds
niet goed hoe je vrouwtjes en
mannetjes uit elkaar kan houden.
Ooit wilde ik lekker in een klaver
veldje gaan liggen, in de zon, en
toen stak een hommel in mijn rug.
,,Dat was dan een vrouwtje", zei
Patrick, een klasgenoot van me,
die veel van bijen en hommels
wist. Om dit te laten zien ving hij
een hommel en stak die in zijn
mond. Hij liet de hommel even la
ter weer vrij. Hij was niet gesto
ken.
,,Dat was dus een mannetje", zei
Patrick.
Maar ik zie het verschil nog
steeds niet.
Ooit, tamelijk lang geleden,
zag ik een wesp die vocht
met een bij. De wesp won
gemakkelijk. De bij kon niet veel
doen blijkbaar. De wesp beet ver
volgens de bij in drie stukken. Hij
gaf als het ware aanschouwelijk
onderwijs en daar hield ik wel
van: eerst ging de kop eraf, dat
leek gemakkelijk te gaan. De bij
had maar een dun nekje. Ook het
achterlijf was er zo afgeknaagd.
De wesp nam het middenstuk
mee.
Misschien is het borststuk het
lekkerst of het meest voedzaam.
Het zou best eens kunnen. Sinds
dien weet ik goed dat insecten
uit drie gedeelten bestaan, de
kop, het borststuk waar vleugels
en zes poten aan zitten en als
derde stuk het achterlijf.
Het is lente geworden en we
zien we al her en der allerlei
beestjes. Bladluizen dansten met
z'n allen de tuin in, bijen hingen al
ondersteboven aan bloemen, ik
holletje voor hun nest, een oud
muizenholletje misschien. Dat
zag hommels laag bij de grond
vliegen op zoek naar een mooi
2-9 ZO
zijn de aardhommels. Mieren kro
pen met honderden tegelijk een
Deze voordelen van de 'groen-gas
installatie' zijn volgens Engie on
derbelicht gebleven in het debat
van dinsdag. Alle raadsfracties
waren zeer kritisch over de door
Engie voorgestelde nieuwe loca
tie, naast de rioolwaterzuivering
aan de Bathseweg. Sterker nog,
een meerderheid gaf aan hele-
m^al geen mestvergister te wil
len. Dat bevreemdt Engie-
woordvoerder Michael Verheul.
,,We hebben juist een andere lo
catie gezocht op verzoek van de
gemeenteraad."
Nu er een plek veel verder van
de kassen en de bebouwde kom is
gevonden, is de kans op geluids-
of geuroverlast veel kleiner. Ver
heul erkent ook de zorgen over de
bereikbaarheid. Reimerswaal en
Engie zijn het nog niet eens over
de juiste oplossing en de finan
ciering daarvan. ,,Wij hebben
woensdag een goed gesprek ge
had en zijn ervan overtuigd dat
we het eens worden over een
structurele oplossing." Verder
benadrukt hij dat Engie geen am
bitie heeft om twee mestvergis-
ters te bouwen. Met name de SGP
is bezorgd over deze (theoreti
sche) mogelijkheid.
Steek je voeten in een teiltje
zand, zet een koptelefoon op
en luister naar de branding bij
Domburg. Zo beleef je tijdens
de paasdagen toch een dagje
aan het strand terwijl je de tuin
niet uit of het balkon niet af
komt vanwege het corona
arrest.
Geluidsman Roger van der Ve-
ken maakt al jaren geluidsop
names her en der in de pro
vincie. Af en aan rollende golven die
breken op het strand bij Domburg;
ruisende populieren bij Bomme-
nede; voorbijdenderende auto's op
de Zeelandbrug; het onderwaterle
ven bij de Oosterscheldekering en
burlende damherten. Zo maar een
handvol opnames waarmee Van der
Veken 'het geluid van Zeeland' defi
nieert op zijn gelijknamige website.
Het geluid van de af en aan rol
lende golven op het strand van Dom
burg nam hij al jaren geleden op.
Badhotel Domburg wilde golvenge-
ruis als achtergrond in een nieuwe
wellnessruimte. ,,Dan is het wel zo
aardig om die geluiden in Domburg
op te nemen", dacht Van der Veken.
Het gekabbel van de Domburgse
branding - de opnames werden op
een rustige dag gemaakt - moest na
tuurlijk ook op de hobbysite van de
'sound- en webdesigner' uit Noord-
gouwe komen.
Via die site is de Noordzee ook te
horen als hij het strand van Scharen-
dijke op rolt, terwijl diezelfde zee
weer heel anders is te ervaren bij het
beluisteren van onderwateropnames
vanaf de Oosterscheldekering.
Roger van der Veken bracht de op
names van de Noordzee bij Domburg
vorige week opnieuw onder de aan
dacht via zijn Facebookpagina en
Twitteraccount. Dat sloeg aan. Van
zaterdag tot gistermorgen dompel
den al meer dan 1200 mensen zich
korte of langere tijd onder in de gol
ven.
Woensdagmorgen liep de 'geluids
ontwerper' rond in Boswachterij
Westerschouwen om typerende ge
luiden van dat bos op te nemen. Ge
wapend met een arsenaal aan gevoe
lige microfoons, waaronder eentje
met 'windscherm' en parabolische
richtmicrofoon voor de zachtste ge
luidjes op tientallen meters afstand,
trok hij het bos in. De apparatuur
stelt hem in staat geluiden 'puur' te
laten horen. ,,Ik neem ook geluiden
van machines, verkeer en industrie
op, maar bij opnames in het bos of op
het strand wil ik meestal geen ver
keer horen. Ongewenst lawaai, mits
dat op een andere frequentie zit, kan
ik vaak achteraf uit het geluid filte
ren."
Bosvogels
Het bos bij Westenschouwen stond
op Van der Vekens wensenlijst, om
dat het zich onderscheidt van bijna
elk ander bos. ,,Het ligt tegen de dui
nen aan, zodat je op een aantal plek
ken zowel bosvogels als de zee kunt
horen." Roger heeft al tientallen
soundscapes' van specifieke plaatsen
in een groot deel van Zeeland opge
nomen. Maar de site hetgeluidvan-
zeeland.nl is nog lang niet af en de
'geluidsontwerper' verwacht ook
niet dat dat snel gaat gebeuren.
,,Zeeuws-Vlaanderen is nog een
blinde vlek. En ik wil nog op een aan
tal plaatsten langs de Oosterschelde
opnames maken om een ronde langs
de hele zeearm te kunnen laten ho
ren."
De bos-, duin- en zeegeluiden van
Westerschouwen zijn nog even niet
te horen, maar coronathuisblijvers
kunnen zich wel laven aan krijsende
meeuwen bij Neeltje Jans, het gefluit
van de wind in de loop van een ka
non op de Vlissingse boulevard en
divers geroezemoes op de Brouwers-
dam.
vrijdag 10 april 2020
De wereld van Wim Hofman, schrijver/illustrator
Met een mestvergister binnen
de gemeentegrenzen kan Rei-
merswaal voorkomen dat in
woners tienduizenden euro's
moeten investeren om van
het aardgas af te gaan. Ook
hoeven minder windmolens
en zonneparken te worden
gebouwd.
Joeri Wisse
Rilland
René Hoonhorst
Westenschouwen
Roger van der Veken
in het bos bij Westen-
schouwen. ,,Met een
beetje geluk kun je hier
geluiden uit het bos en
de zee tegelijkertijd
horen."
FOTOMARIEKE MANDEMAKER
