CORONAVIRUS
Sanders
stapt uit de
race, Biden
blijft over
m
7
De 1,5 meter
samenleving: een
maand geleden had
niemand er nog van
gehoord, maar nu
leeft iedereen er
middenin. En het is
zomaar niet voorbij,
waarschuwt het
kabinet. Wat zijn de
gevolgen?
Het is nog niet bekend hoe we
precies uit de intelligente lock-
down komen, maar de onderlinge
afstand van 1,5 meter is bij elke
verlichting van de maatregel een
keiharde voorwaarde. En dat heeft
nogal wat consequenties. De we
reld zoals we die kenden, komt
niet meer terug - voorlopig niet in
elk geval. ,,Totdat er een vaccin is,
moeten we hier mee leven'', zegt
Jan Kluytmans, arts-microbioloog
in het Amphia Ziekenhuis in
Breda. ,,In het gunstigste geval is
dat over een jaar, in het meest rea
listische geval over twee jaar.''
Niet zo vreemd dus, dat het ka
binet alle sectoren vraagt goed na
te denken over de manier waarop
zij zich aanpassen aan de nieuwe
werkelijkheid. Zoals de super
markten hun manier van werken
vrijwel meteen na het uitbarsten
van de crisis hebben aangepast, zal
de complete Nederlandse samen
leving dat moeten doen.
Evenementen
Het is moeilijk voor te stellen hoe
grote evenementen in de voor
zienbare toekomst nog georgani
seerd kunnen worden. Neem
Lowlands: op de website stelt de
organisatie er voorlopig vanuit te
gaan dat het festival doorgaat.
Maar hoe dan? In een tent van 40
bij 40 meter passen met de nieu
we randvoorwaarden maar 700
mensen. Verhuursites geven voor
zo'n tent nu een capaciteit van
3800 mensen op. Dat is niet het
enige probleem, zegt immuno-
loog Ger Rijkers. ,,Er is ook veel ri
sico op indirect contact. Je hebt
kassa's, bekers, de toiletten. Veel
plekken waar het virus doorgege
ven kan worden. Ik zie niet voor
me hoe zoiets door kan zou gaan.''
Van grote feesten is het een
kleine stap naar drukbezochte
sportwedstrijden. Voetballen met
publiek, kan het nog? ,,Als je als
club accepteert dat slechts 10 pro
cent van je stadion gevuld is, kan
het. Want daar komt het ongeveer
op neer. Supporters zullen ook
heel gedisciplineerd moeten zijn.''
Horeca
De horeca dan. Wat blijft er over
van ons gezellige Nederland? ,,Als
je 1,5 meter afstand moet houden,
dan is dat het einde van de cafés
zoals we die kennen'', zegt Kluyt-
mans. Moeten we onszelf dan echt
alles ontzeggen? Kluytmans heeft
ook meer vragen dan antwoorden,
geeft hij meteen toe. ,,Van dit vi
rus beginnen we wat te begrijpen,
en van de maatregelen waarmee
we zo'n ziekte tot stand kunnen
brengen ook steeds meer. Maar de
effecten van die maatregelen op
de samenleving, in hoeverre die in
verhouding staan tot het doel:
daar denken we nu over na. Ik ben
microbioloog, ik ga daar niet
over.'' Dat moet de politiek beslui
ten, dus. Rijkers kan zich voorstel
len dat er met de horeca iets gaat
gebeuren. ,,Het zou goed zijn als
de situatie enigszins verlicht kan
worden. De terrasjes open? Tja
Als horecabezoekers zich gedra
gen, zou het kunnen. Maar horeca
is vaak ook alcohol. Ga die regels
maar eens handhaven.''
Scholen
Het heropenen van de scholen
zou maatschappelijk gezien grote
betekenis hebben. Of en wanneer
dat kan, moet nog worden beslo
ten. Zeker is dat de onderwijsin
stellingen zich opnieuw moeten
uitvinden. ,,Als 1,5 meter de norm
is, dan geldt die ook op scholen'',
zegt een woordvoerder van de PO-
Raad. ,,We werken nu aan scena
rio's voor als de scholen weer
open gaan. Hier zullen we dus ook
naar kijken.'' Maar bij de 'basis
school 2.0' komt meer kijken. Het
hele proces van halen en brengen
Wat is 1,5 meter?
zou op de schop kunnen gaan. Zijn
ouders en grootouders welkom op
het schoolplein? Mag mama een
huilerig kindje nog even een knuf
fel geven in de klas? Het is zeer de
vraag. En, als we toch bezig zijn: is
het niet veiliger om kinderen alle
maal te laten overblijven? Ook dat
vermindert het aantal contactmo
menten met volwassenen.
Leerlingen in het voortgezet,
middelbaar en hoger onderwijs
zullen veel meer thuis gaan doen.
,,Ik geef zelf nu ook les op afstand'',
zegt Rijkers. ,,Dat is een uitdaging,
maar we moeten er aan wennen.
En wat helemaal ingewikkeld
wordt: een betrouwbare, fraude
bestendige manier vinden om
leerlingen proefwerken en exa
mens te laten doen vanuit huis.''
Openbaar Vervoer
Een van de redenen dat scholieren
en studenten meer thuis moeten
gaan doen, is de ov-capaciteit. Die
is drastisch lager als 1,5 meter ook
daar de norm blijft. ,,We hadden
voor de crisis vijf miljoen check-
ins per dag'', zegt een woordvoer
der van OV Nederland. ,,Nu zijn
dat er 500.000. Toch lukt het soms
nu al niet de grens van 1,5 meter te
handhaven. Dat heeft deels te ma
ken met het feit dat er minder bus
sen, trams en treinen rijden. Maar
als je weer meer mensen laat rei
zen, komt de grens snel in zicht.''
Terug naar vijf miljoen check-
ins per dag, dat gaat dus niet ge
beuren. ,,We zijn er nu voor de
mensen die echt moeten reizen.
De mensen met een vitaal beroep,
die in het ziekenhuis werken. Het
zal wellicht wat toenemen, maar
het kan echt niet oneindig. We
houden rekening met structurele
effecten. Dat thuis werken en stu
deren de standaard worden, en rei
zen minder gebruikelijk wordt.'
In de eerste weken van het voor-
verkiezingsseizoen leken San
ders' radicale beloften om het
land drastisch te hervormen nog
zo populair dat de Democrati
sche partij en gematigde kiezers
zenuwachtig werden. Kon een
man die zich 'democratisch soci
alist' noemt en revolutie predikt
wel verkiezingen winnen in de
door en door kapitalistische VS?
Die vraag krijgt geen ant
woord, want Bernie Sanders is
uit de race gestapt. Middenin een
pandemie is het niet verant
woord door te gaan tot de laatste
stem is uitgebracht, stelde hij in
een online toespraak. ,,Ik kan
niet met een schoon geweten
een campagne blijven voeren die
ik niet kan winnen, en die het
belangrijke werk dat we allemaal
moeten doen zou verstoren."
Daarmee moet Sanders het
voor de tweede keer afleggen te
gen een politicus uit de top van
de Democratische partij. Sanders
is daarin een buitenstaander op
de uiterst linkse flank. Maar de
partij blijkt liever leden van de
gevestigde orde te nomineren: in
2016 Hillary Clinton, nu wordt
het Biden. Sanders noemde hem
'een heel fatsoenlijke man'.
Biden heeft de Bernie-aan-
hangers hard nodig om van
Trump te kunnen winnen. Een
deel van hen peinst er echter niet
over om op een vertegenwoordi
ger van de oude garde in de partij
te stemmen. Trump buit die ver
deeldheid graag uit. ,,De Bernie-
mensen zouden naar de Repu
blikeinse partij moeten komen",
tweette hij al.
Sanders maakte veel meer en
thousiasme los dan Biden, met
zijn belofte kolossale ongelijk
heid tussen arm en rijk aan te
pakken en gezondheidszorg toe
gankelijk te maken voor alle
Amerikanen. Maar hij vond te
weinig steun buiten zijn vaste
achterban van jonge progressie
ven en worstelende werkende
Amerikanen.
donderdag 9 april 2020
GO
Land ziet er heel anders uit
met altijd 1,5 meter afstand
Sander van Mersbergen
Breda
7n
Breedte van
een auto
11-jarige
jongen
Breedte van
een piano
Vijf stoeptegels
De revolutie gaat niet door:
Bernie Sanders stapt uit de
Amerikaanse voorverkiezin
gen. Dus gaan de Democraten
de presidentsrace in met oud-
vicepresident Joe Biden.
Karlijn van Houwlingen
Washington
Campagneposters van
Bernie Sanders kunnen bij
het vuilnis. foto reuters
