Deskundia
<D
\^m
CORONAVIRUS
m
Er is angst voor de pinautomaat
18
PSYCHOLOGELD
wm&i
De regering smijt
met miljarden, en
toch vallen heel wat
ondernemers tussen
wal en schip. Vooral in
de loonkostenregeling
en de bijstand voor
zelfstandigen zitten
nog de nodige
pijnpunten. De druk op
het kabinet om over
het hart te strijken en
nog royaler te zijn,
wordt flink opgevoerd.
I ark Rutte laat geen moment onge
moeid om te benadrukken dat hij zich
I laat adviseren door deskundigen. Moe
ten we mondkapjes dragen? De deskundigen
vinden van niet. Mogen kleine kinderen samen
op straat spelen? De deskundigen zeggen van
wel. Mogen we nog naar buiten? Ja, maar alleen
zolang de deskundigen het goed vinden. In een
tijd waarin rechtspopulisten de wetenschap
proberen te ondermijnen, is het niet verkeerd
om te hameren op het belang van onafhanke
lijke kennis. Toch vind ik dat het kabinet zich
soms wel erg gretig achter deze deskundige ad
viezen verschuilt.
De deskundigen die door politici steeds wor
den aangehaald, zitten in het Outbreak Ma
nagement Team, bijeengeroepen door het
RIVM. Zij zijn experts op het gebied van infec
tieziekten en kunnen het kabinet dus adviseren
over hoe het virus werkt. Als RIVM-baas en
hoogleraar Jaap van Dissel stelt dat afstand hou
den wél helpt om het virus in bedwang te hou
den, en massaal naar de sauna gaan niet, dan is
dat nuttige informatie. Maar het is aan de poli
tiek om vervolgens te beslissen welke conse
quenties dit heeft. Indammen van het virus is
namelijk niet de enige
taak van het kabinet.
Anders kunnen we
Jaap van Dissel wel in
het torentje zetten.
Mark Rutte en zijn
ministers weten niet
hoe dit nieuwe virus
werkt. Logisch dat ze
zich op dit punt laten
adviseren. Maar heb
ben ze wel genoeg kennis over de gevolgen van
een lockdown, niet alleen economisch, maar
ook psychosociaal? En zijn ze toegerust om keu
zes te maken tussen de gezondheid van de ene
burger versus die van de andere? De experts van
het RIVM onderzoeken niet welke gevolgen de
lockdown op lange termijn heeft voor de ge
zondheidszorg en hoe veel levens dat gaat kos
ten. En ook niet hoeveel mensen door deze
maatregelen in uitzichtloze armoede belanden.
laten influisteren door de deskundigen van het
Centraal Planbureau, de overheidsinstantie die
economische prognoses en analyses maakt. Dat
advies zou er totaal anders uitzien. Niet omdat
de deskundigen van het Centraal Planbureau
minder deskundig zijn, maar omdat ze andere
dingen onderzoeken. Zelfs als het kabinet zich
niet richt op deskundigen wiens bevindingen
aansluiten bij de partijkleur, is het inschakelen
van deskundigen een politieke keuze. Het
maakt immers nogal wat uit wat voor soort des
kundige je spreekt.
RIVM, maar ik wil niet het gevoel krijgen dat zij
Nederland besturen. Deze column is dan ook
geen pleidooi voor minder deskundigheid,
maar juist voor meer. De volgende keer dat een
politicus een deskundige aanhaalt, hoop ik dat
het geen viroloog of epidemioloog is, maar een
psycholoog, gezondheiseconoom of filosoof. Ik
hoop dat politici beseffen dat de reputatie van
het RIVM vooral afhangt van hoe effectief het
coronavirus wordt bestreden. En niet van de
puinhopen die daarna achterblijven.
Anders kunnen
we Jaap van
Dissel wel in het
torentje zetten
IMCD
ASML
Shell
KPN
Klagen helpt. Dat is de les die veel on
dernemers geleerd zullen hebben, nu
het kabinet de eerste grote maatregel
uit het oorspronkelijke noodpakket
van 15,5 miljard euro flink heeft uitge
breid. Ook taxibedrijven, tattooshops,
bepaalde toeleveranciers en nog veel
andere bedrijven kunnen nu 4000
euro compensatie krijgen om de vaste
lasten te kunnen betalen.
Staatssecretaris Mona Keijzer van
Economische Zaken en Klimaat trekt
maar liefst 1 miljard euro extra uit voor
de zogeheten TOGS-regeling, die met
475 miljoen euro toch al niet misselijk
was. Daarnaast strooit het kabinet met
vele tientallen miljarden aan extra
overheidsgaranties, zodat de krediet
verlening aan bedrijven, de smeerolie
van de economie, door blijft gaan.
Gaat het alsnog mis, dan vangt de staat
de klappen op.
En bij die gestes zal het waarschijn
lijk niet blijven. Een rondje langs on
dernemend Nederland leert dat er nog
veel meer knelpunten zijn waarover
het kabinet en sociale partners zich
momenteel het hoofd breken. Want al
is de dankbaarheid voor de royale red
dingsboeien groot, niet elk bedrijf kan
met de spelregels uit de voeten.
Neem de strandtenthouders of an
dere bedrijven die van de seizoenen
moeten leven. Knarsetandend moeten
zij toezien hoe tijdens het mooie voor
jaarsweer de deuren dicht blijven. Mi
nister Wouter Koolmees van Sociale
Zaken springt weliswaar bij met een
tegemoetkoming in de loonkosten,
maar de voorwaarden zijn met name
voor seizoenswerk niet gunstig.
Delen door vier
Dat zit zo: om in aanmerking te ko
men voor de tijdelijke Noodmaatregel
Overbrugging Werkgelegenheid
(NOW) - voorlopig budget: 10 miljard
euro - moeten bedrijven hun omzet
uit het vorige jaar door vier delen. Dit
bedrag moet worden verrekend met
de omzet die in maart, april en mei
wordt gehaald. Het verschil in omzet
bepaalt hoeveel tegemoetkoming een
bedrijf in de loonkosten krijgt, tot een
maximum van 90 procent van de
loonkosten.
Banken hebben de limiet voor
contactloze betalingen al verdub
beld naar 50 euro, om het aantal
transacties waarbij je de toetsen
aan moet raken te beperken. Met
Apple Pay, de marktleider bij be
talen met de mobiel, is er geen li
miet voor contactloos betalen. De
beveiliging zit in de telefoon. In
de laatste week van maart was de
groei in het betalen met een mo
bieltje 35 procent ten opzichte van
de eerste weken van maart.
Angst voor het virus lijkt de
drijfveer van de nieuwe gebrui
kers. Besmetting met corona
vindt voornamelijk via lucht-
druppeltjes van hoestende en
proestende mensen plaats. Maar
besmetting via oppervlaktes is
niet uit te sluiten. Supermarkten
reinigen de duwstangen van de
winkelwagentjes na iedere bezoe
ker, maar het pinapparaat wordt
veel minder gereinigd.
Apple Pay, alleen beschikbaar
voor iPhone, werd in juni vorig
jaar door ING in Nederland geïn
troduceerd. Het liep storm. Eind
2019 turfde ING al 1 miljoen klan
ten die met Apple Pay betaalden.
Andere grote banken wist niet
hoe ze snel ze de service ook
moesten introduceren. Alleen
kleintjes als Triodos en ASN Bank
lukt het nog niet, maar ook zij be
loven het in te voeren.
Door het succes van Apple Pay
werden ook de al bestaande be-
taaloplossingen voor Android, die
een zieltogend bestaan leidden,
alsnog populair.
Er wordt dezer dagen veel min
der gepind dan vorig jaar. Het ING
Economisch Bureau stelt dat er
vrijdag 3 april 32 procent minder
pinbetalingen waren dan een jaar
eerder.
Neem plaats op
de sofa van Irene
van den Berg. Zij
analyseert iedere
week ons econo
misch gedrag.
Stel eens dat het kabinet zich nu vooral zou
Ik vertrouw op de deskundigen van het
Reageren? economie@dpgmedia.nl
O
donderdag 9 april 2020
De distribiteur
van speciale
chemicaliën was
de grootste stij-
ger in de AEX.
•2,1%
De chipmachine
fabrikant ein
digde ook in de
plus.
Het olie- en gas-
concern zat we
derom aan de
verkeerde kant
van de streep.
Het telecomcon-
cern sloot de rij
bij de hoofdfond
sen.
o
PC
u% 'Noodpakket
istribiteur
Laurens Kok
'////m/A**
Het voorlopige budget
voor de tijdelijke Noodmaat
regel Overbrugging Werkge
legenheid bedraagt 10 mil
jard euro.
De compensatieregeling
van 4000 euro om de vaste
lasten te kunnen betalen is
flink uitgebreid.
Betalen met de mobiele tele
foon groeit de laatste weken
enorm. ING Bank vermoedt dat
mensen bang zijn om de pinau
tomaat aan te raken.
Ton Voermans
Amsterdam