CORONAVIRUS
Dit voelt niet
meer als
mijn wijk
8 NIEUWS
i
mB
Nu de besmettingscijfers wat afvlakken en het dodental niet
dagelijks nóg hoger is, rijst de vraag: wat mag er straks weer wel?
Wat is de volgende stap na een wekenlange intelligente lockdown?
,,De horeca weer open, maar nog niet voor 70-plussers misschien.''
DAGBOEK ITALIË
Wat voor dag is het van
daag? Maandag, toch? Ik
kijk even op mijn tele
foon, want zeker weten doe ik het
niet. De dagen rijgen zich aaneen
en zijn eigenlijk allemaal het
zelfde. Opstaan, koffiezetten, ont
bijten, kranten lezen, douchen,
werken, lunchen, werken, spelen
en huiswerk maken met de kinde
ren, eten koken, eten, televisie kij
ken en naar bed. En dat allemaal
op de 80 vierkante meter van mijn
appartement. De enige mensen
die ik zie zijn mijn vrouw en mijn
twee kinderen. De rest van de we
reld is een gezicht op een scherm.
'There's a world outside, I know
'causeI've heard talkDie eerste zin
van het nummer Not ready yet van
de Amerikaanse band Eels spookt
al weken door mijn hoofd. Ik weet
dat er een wereld buiten is, die kan
ik ook zien vanaf mijn balkon,
maar ik maak er geen deel meer
vanuit. De overburen die een paar
weken geleden nog uitbundig het
volkslied stonden te zingen op het
balkon hebben zich teruggetrok
ken in hun huis. Het zingen is ver
stomd en zwaaien doen ze ook
niet meer. De enige die blijft vast
houden aan zijn dagelijkse ge
woonte, is de buurman. Al een
maand lang loopt hij twee keer per
dag een uur rondjes op zijn dak.
Alleen, zoals iedereen alleen is.
Ook de weinige keren dat ik bui
ten kom, zijn bevreemdend. Af
standelijk, letterlijk. Op de stoep
ontstaat bij elke tegenligger een
onhandig ballet. Verontschuldi
gingen mompelend langs elkaar.
Op anderhalve meter afstand.
Ik loop door mijn wijk, ik her
ken het als mijn wijk, maar het
voelt niet als mijn wijk. Het is een
vijandige omgeving geworden die
bevolkt wordt door mensen wiens
gezicht ik nauwelijks kan zien en
wiens stem ik met moeite kan ho
ren. Ik herken niemand meer.
De bar waar ik normaal gespro
ken koffie ging drinken, is afge
grendeld. Geen getik van schotel
tjes op de marmeren bar, geen sis
sende espressomachine of ritse
lende krant.
Snel terug naar mijn eigen co
con, naar mijn dagelijkse routine
die al een maand hetzelfde is.
,,Na de meivakantie moeten we weer
gas gaan geven", zei Hans de Boer,
voorman van de Nederlandse werk
gevers afgelopen weekend op tv. ,,Als
we de economie niet snel aanslinge
ren, houdt onze welvaart ermee op",
riep commentator Jort Kelder. ,,Kun-
nen we niet de ouderen en kwetsba
ren beschermen en de rest weer laten
gaan werken?"
We worden onrustiger, na drie we
ken van een intelligente lockdown in
steeds strengere versies. De besmet-
tingscijfers worden iets minder
angstaanjagend. Ook gisteren
meldde het RIVM minder dodelijke
slachtoffers dan de dag ervoor en een
stabiliserend aantal ziekenhuisopna
men. Ondertussen smeekt de econo
mie om aangezwengeld te worden.
Het weer is prachtig, terrasjes lon
ken. We willen weten wat er weer
kan, straks na 28 april. Want tot die
datum gelden de maatregelen van
nu: scholen dicht, horeca dicht, geen
bijeenkomsten, afstand houden.
Welke scenario's zijn er?
,,We zitten nog in maand één, hè.
In Wuhan werden de regels pas na
drie maanden minder streng. Daar
hebben ze gewacht tot er geen
nieuwe gevallen meer waren", waar
schuwt Hans Heesterbeek, hoogle
raar Theoretische Epidemiologie aan
de Universiteit Utrecht. ,,Maar zo
lang wachten duurt bij ons te lang."
Dus denkt hij samen met andere epi
demiologen, wiskundigen en experts
van het RIVM na over hoe straks ver
der. Ze bestoken elkaar in een on-
line-kanaal met ideeën, theorieën en
mogelijke exit-strategieën. ,,Want je
houdt deze beperkende maatregelen
geen maanden vol."
Maar hoe doe je het dan wel?
In Oostenrijk meldde bondskanse
lier Kurz gisteren dat in zijn land
kleine winkels, doe-het-zelfzaken en
tuincentra onder strikte voorwaar
den vanaf 14 april weer open kun
nen, na 1 mei volgen dan de rest van
de winkels en kappers, halverwege
mei de hotels en restaurant. Maar
daar komt wel een verplichting op
het dragen van mondkapjes bij, ook
in het openbaar vervoer.
Of Duitsland. Daar liggen plannen
klaar om vanaf 20 april plaatselijke
autoriteiten de ruimte te geven om te
beginnen met het heropenen van
scholen, ook de detailhandel en de
horeca zouden weer aan het werk
kunnen.
Het zijn knoppen waaraan je kunt
draaien en kunt kijken wat het effect
is op het aantal besmettingen, de
druk op de ziekenhuizen én het aan
tal doden.
Kun je de ouderen en kwetsbaren
beschermen en de rest van Neder
land, zij die minder snel in levensge
vaar zijn als ze het virus oplopen,
weer 'gewoon' door laten leven?
In theorie kan dat: laat alle kwets
baren binnenblijven. Maar omdat er
geen vaccin is en nog geen grote im
muniteit, wordt dan, volgens de
voorspellingen, een groot deel van de
Nederlanders onder de 70 alsnog
Je houdtdeze
beperkende
maatregelen geen
maanden vol
(een beetje) ziek. Met miljoenen be
smettingen in een korte periode
kunnen kleine percentages ernstig
zieken toch de gezondheidszorg
overspoelen. En sterven mogelijk als
nog (tien)duizenden mensen.
Kun je per regio sturen? De teugels
in de eerste brandhaard, Brabant, wat
laten vieren? Omdat daar al langer
maatregelen van kracht zijn, de cij
fers afvlakken, en er meer mensen
immuniteit hebben opgebouwd?
,,Het is een scenario, maar de vraag
is of het uitvoerbaar is. Mag een Bra
bander dan wel weer buiten Brabant
werken? Of een niet-Brabander naar
zijn bedrijf in Brabant? Een virus
houdt zich niet aan provinciegren
zen. Je kunt voorspellen dat het dan
in andere delen van Nederland wel
de kop gaat opsteken", stelt epidemi
oloog Heesterbeek. ,,Dan moet je di
rect heel breed kunnen testen, men
sen gelijk kunnen isoleren en het
ontstaan van zo'n nieuwe keten van
besmettingen in de kiem kunnen
smoren."
Versoepelen
Je kunt ook maatregelen versoepelen
en ze weer strenger maken als de be
smettingen en de druk op de zieken
huizen oplopen, stellen experts van
het Imperial College in Londen.
,,Maar kan de samenleving dat aan?
Dat moet je dan wel heel goed uit
leggen", zegt Marco Zannoni, Direc
teur COT Instituut voor Veiligheids-
en Crisismanagement. ,,Want een
intelligente lockdown is ingrijpend,
maar het intelligent weer opstarten
is ingewikkeld. Nu is redelijk duide
lijk wat wel en niet mag, maar hoe is
dat als de regels soepeler worden?
Dat moet je dan heel goed uitleggen."
En dan nog is de vraag hoe de sa
menleving erop reageert? ,,Is er
dinsdag 7 april 2020
GO
Angelo
van Schaik
Rome
Het aantal nieuwe slachtoffers
in Italië is iets gestegen, maar
voor de derde achtereenvol
gende dag gaan er meer men
sen het ziekenhuis uit dan in.
Ook al is het moeilijk blij te zijn
met ruim 600 doden, het is een
hele verbetering in vergelijking
met tien dagen geleden. Corres
pondent Angelo van Schaik be
richt vanuit Rome.
Hoe komen
we slim uit de
intelligente
lockdown?
Cyril Rosman
Rotterdam
-Hans Heesterbeek, hoogleraar
De terrassen zijn
voorlopig nog uit den
boze. Dus genieten
deze studenten aan
de Nieuwe Kerklaan in
Amsterdam in het
open raam van de
voorjaarszon.
FOTO PIM RAS