CORONAVIRUS
'Coronapatiënten kunnen
opeens verslechteren'
Moeten wij dokken
voor Zuid-Europa?
EUWS 11
behind
your
scenes
ANALYSE
De coronacrisis zet het debat over steun aan de
(arme) zuidelijke eurolanden opnieuw op scherp.
Wie draait op voor de kosten? Zullen rijke landen als
Duitsland en Nederland wederom de portemonnee
trekken om Italië, Spanje en Frankrijk te helpen?
De vraag en het gevecht om de
centen zijn al zo oud als de euro.
Dat komt omdat bij de introduc
tie van de euro niet is nagedacht
over de eventuele negatieve ge
volgen. Door de gemeenschappe
lijke munt zouden de econo
mieën van de verschillende euro
landen naar elkaar toe groeien,
was immers het idee. De zwakke
landen zouden sterker worden en
daarmee zou er één grote welva
rende eurozone ontstaan.
De praktijk is anders gebleken,
heel anders. Sterke eurolanden
als Nederland en Duitsland heb
ben grote overschotten. Zwakke
landen grote tekorten - feitelijk
hebben Italië, Spanje, Grieken
land en zelfs Frankrijk de achter
stand op de koplopers alleen
maar zien oplopen. Zwakke euro
landen moeten hun tekorten fi
nancieren en lenen het geld bij
landen met overschotten. Zo gaat
het overigens overal in de wereld.
Zolang de schuld goed te finan
cieren is, is er geen probleem.
Maar in tijden van crisis zien be
leggers ineens dat geld uitlenen
aan zwakke landen een risico
geeft op wanbetaling. Dus gaat de
risicopremie op zo'n lening, de
rente, omhoog en zijn de zwak
kere broeders nog verder van
huis.
Zo'n situatie was er tijdens de
kredietcrisis in 2008 en de euro
crisis in 2013. Toen liepen de ren
tes van zuidelijke eurolanden zo
hard op dat financiering van de
schuld onbetaalbaar werd. De
euro dreigde uiteen te spatten.
Het was Mario Draghi, de presi
dent van de Europese Centrale
Bank (ECB), die te hulp schoot en
de euro redde door ervoor te zor
gen dat zwakke eurolanden tegen
betaalbare rentes hun schulden
konden blijven financieren.
De vraag is: hoe voorkomen we
dat we bij elke crisis met dit soort
toestanden worden geconfron
teerd? Officieel is de lijn dat in
ruil voor steun, zwakke econo-
»In de VS is het
normaal dat sterke
staten betalen voor
zwakke staten
CALL UITGESTELD
mieën moeten hervormen. Dat is
bijvoorbeeld nog steeds het Ne
derlandse standpunt. Maar in de
praktijk is dat nooit gebeurd. En
het zal nu opnieuw niet gebeu
ren. Zuidelijke eurolanden roe
pen nu al om geld uit het Euro
pese noodfonds. Uit te betalen
zonder voorwaarden, want het is
immers crisis.
De zwakke eurolanden roepen
ook in koor om zogenoemde eu
robonds. Nu geeft elk land eigen
staatsleningen uit. Een eurobond
is een staatslening namens alle
eurolanden gezamenlijk. Neder
land en Duitsland betalen veel
minder rente op hun leningen
dan een zwakke broeder als Italië.
Een gezamenlijke lening - de eu
robond - zal een rente geven die
lager is dan de Italiaanse, maar
hoger dan de Nederlandse.
Eurobonds
In beide gevallen - noodfonds of
eurobonds - betaalt Nederland
dus een deel van de rekening.
Zonder daar iets voor terug te
krijgen. Het idee om dit soort
waardeoverdracht gewoon te ac
cepteren, ligt nog steeds heel ge
voelig in overschotlanden als
Duitsland en Nederland. Toch is
zo'n transferunie, zoals dat wordt
genoemd, heel gewoon. Vlamin
gen betalen al jaren voor Walen
en in de VS is het al 200 jaar ge
bruikelijk dat sterke staten beta
len aan zwakke staten. En in Ne
derland hoor je ook niemand kla
gen dat er geld van de Randstad
naar Limburg of Drenthe gaat.
Europees ligt dat wel gevoelig.
Maar deze crisis moet wel wor
den opgelost. Anders bestaat de
kans dat de euro nu wel bezwijkt
en dat zou een nog veel grotere
crisis betekenen. Nederland moet
ook kijken naar het voordeel dat
ze heeft bij de euro. Een groot
deel van onze welvaart hebben
we te danken aan de export naar
zwakke eurolanden.
OP DE INTENSIVE CARE
Was het de afgelopen
dagen plots vrij rustig,
deze ochtend kwam
weer alles tegelijk. Al vroeg kreeg
ik een telefoontje over een patiënt
die hard achteruit ging. De vrouw
lag deze week nog op de normale
Covid-afdeling. Omdat haar con
ditie verbeterde, mocht ze thuis
verder uitzieken. En daar kwam ze
toch weer in problemen.
Nu gebruikt deze mevrouw wel
medicatie voor een onderliggende
ziekte. Toch is het tekenend voor
dit nare virus: iemand kan van het
ene op het andere moment ver
slechteren. Bij aankomst op de ic
kon ik nog met haar praten, maar
ik zag: dit houdt ze niet lang vol.
Dat zei ze zelf ook: 'het ging ge
woon niet thuis'. Ik heb haar zo
snel mogelijk in slaap gebracht en
aan de beademing gelegd. Anders
raakt ze helemaal uitgeput.
We stonden in de startblokken
om een tweede persoon op te van
gen, van een ic uit de regio. Maar
gelukkig schoot het Erasmus te
hulp. Dat ziekenhuis is flink aan
het opschalen. Dat geeft ons rust,
nu we nog maar drie lege bedden
op de corona-ic hebben. Plaats
voor mensen van 'buiten' is er ei
genlijk niet meer. Op andere afde
lingen in het ziekenhuis liggen
nog eens zestig Covid-patiënten.
Ook die kunnen zieker worden en
naar de ic moeten.
Tijdens de visite - waarbij we
elke patiënt bezoeken en een plan
voor de dag maken - ben ik bij de
mevrouw geweest die nu corona-
vrij is. Ze kan al praten, vertelde
over de katten, maar het kost wel
veel moeite. De fysio verwacht dat
de vrouw alleen al een week nodig
heeft om weer rechtop te kunnen
zitten. - Jamaica Vink
Ervaar het echte bioscoopgevoel bij je thuis
Thuis aan de slag met je eigen vlogkit
vrijdag 3 april 2020
Peet Vogels
Amsterdam
De conference call tussen
premier Mark Rutte en de
premiers van Spanje en Ita
lië is gisteren niet doorge
gaan. Het zou voorzitter
Charles Michel van de Euro
pese Raad nog niet zijn ge
lukt een moment in de agen
da's te vinden. Het is niet be
kend wanneer het telefo
nisch overleg wel doorgaat.
In het beraad wilde de pre
mier de grote verontwaardi
ging over de Nederlandse
opstelling bij de Europese
economische aanpak van de
crisis proberen weg te
nemen. Zuidelijke landen vin
den Nederland niet solidair.
Rutte stelde woensdag een
medisch noodfonds voor.
Michael
Frank
Dordrecht
Zorgverleners op de intensive
care staan in de frontlinie om
het coronavirus te bestrijden.
Michael Frank (53) is intensivist
op de ic van het Albert Schweit
zer ziekenhuis in Dordrecht en
geeft dagelijks een inkijkje in
zijn werk. Deel 14: 'Nog maar
drie vrije bedden'.
Premier Mark Rutte tijdens een videovergadering met EU-leiders. foto anp
Stijlvolle 55 inch LG OLED 55C9 Smart TV
Art.nr: 12334897
Canon EOS M50 15-45mm Creator Kit
*Te besteden aan foto-albums, wanddecoratie en fotoprints
Art.nr: 12299478