Elke plant krijgt ooit
een virus voor de kiezen
Eigen tuin eerst Romke van de Kaa
23
Corona voor, corona na,
maar laten we de
virussen niet vergeten
die onze planten
aantasten.
saskia3281@gmail.com
supertante8@gmail.com
VIDEOBELLEN VOOR BEGINNERS
Hoe werkt het? Een videogesprek
begin je door eerst de chat te openen
met het contact waarmee je wilt
videobellen. Dan tik je rechtsboven
in je scherm op het icoontje met de
camera en klaar is Kees.
kunt videobellen, niet op je laptop of
computer. Ook kun je gesprekken
voeren met maximaal vier telefoons
tegelijkertijd. Het grootste pluspunt
is dat je niet meer hoeft te wennen
aan een nieuwe app en dat de meeste
vrienden en familie al in je contacten
staan.
Het coronavirus krijgt veel aan
dacht. Alsof er geen andere virussen
bestaan. De mozaïekvirussen bij
voorbeeld, die je bij uiteenlopende
planten als tulpen, komkommers en
krokussen kunt tegenkomen.
In de 17de eeuw, ten tijde van de
tulpengekte (toen je een grachten
pand kon kopen voor tien tulpenbol
len), werden tulpen met gevlamde
en gestreepte bloemen gewaardeerd.
Het zou nog tot 1928 duren voordat
wetenschappers erachter kwamen
dat die vlammen en strepen werden
veroorzaakt door het mozaïekvirus.
Die decoratieve tulpen waren ziek.
Als je een veld bloeiende tulpen
passeert, zie je soms mensen die met
een aandachtige blik langs de tulpen
bedden lopen, alsof ze hun horloge
verloren zijn. Dat zijn 'ziekzoekers',
wier taak het is geïnfecteerde tulpen
op te sporen en te verwijderen.
Gevlamde tulpen bestaan nog.
'Rembrandttulpen' worden die
genoemd, hoewel die
beste Rembrandt nooit
van zijn leven een tulp
heeft geschilderd. Deze
tulpen zijn niet ziek, maar
door selectie ontstaan.
Vaak zijn ze paars met
witte vlammen, of geel
met rood.
Plantenvirussen worden
verspreid door dieren die
van plantensappen leven
en daarom vaak een snuit
als een stiletto dragen. De
bekendste is de bladluis.
Die prikt in een blad of
stengel en verspreidt hier
mee het virus. Vooral de
vliegende bladluis
werkt efficiënt. En
omdat luizen overal
voorkomen, bestaat er
geen virusvrije tuin.
Vaak tast zo'n virus de
plant niet aan, die is dan
alleen drager, maar soms gaat de
groei van een besmette plant zicht
baar achteruit. Dat zie je in de moes
tuin: raakt een courgette of een kom
kommer door een virus geïnfecteerd,
dan wordt het blad een mozaïek van
licht- en donkergroene vlekken. Zo'n
patroon is aardig om te zien, maar al
snel verdort het blad en sterft de
plant.
Kun je er iets tegen doen? Jazeker.
Er zijn courgetterassen in de handel
die redelijk resistent zijn en kom
kommers worden vaak geënt op een
onderstam die weinig virusgevoelig
is. Die geënte komkommerplanten
zijn niet goedkoop, maar in goede
zomers (komkommers houden van
warmte) haal je de investering eruit.
Sommige tuinplanten worden niet
gezaaid, maar gekloond. Dat zijn
bijvoorbeeld planten met dubbele
bloemen, waarbij de meeldraden in
bloemblaadjes zijn veranderd. Geen
meeldraden, geen stuifmeel, en dus
ook geen zaad. Je kunt zo'n plant
alleen vermeerderen
door hem te stekken
of te scheuren. Daar
mee vermeerder je
ook het virus waar
mee elke plant vroeg
of laat te maken
krijgt. En als je
eeuwenlang kloont,
verzwakt die plant.
Hier heeft de
moderne techniek
uitkomst gebracht:
veel planten worden
nu gekloond via
weefselkweek, een
methode waarbij
virusvrije groei-
topjes in een
laboratorium
verder
gekweekt
worden.
Een soort
reageerbuis-
plant, dus.
GO ZATERDAG 28 MAART 2020
Ome Theo, je moet
je microfoon even
aanzetten!
Hallooo, is
daar
iemand?
■BSSirap
WmÈËamMgm
Als je een
2. Tik op het
ANDROID
ding wordt ge-
smartphone
tabblad
1. Open Whats-
maakt.
hebt, dan staat
'Gesprekken'.
App op je An-
6. Kijk in de
daar vast al
3. Zoek het
droid-telefoon
camera, houd
WhatsApp op.
contact dat je
(bijvoorbeeld
de camera stil
Hoe kun je
wilt bellen op in
Samsung).
en voer je
daarmee
WhatsApp.
2. Tik op het
gesprek.
videobellen om
4. Tik op het
tabblad
in contact te
videocamera
'Oproepen'.
TIP
blijven met
icoontje.
3. Zoek het
Gebruik wifi in
familie en
5. De verbin
contact dat je
plaats van je
vrienden?
ding wordt
wilt bellen op in
databundel, dan
gemaakt.
WhatsApp.
bel je gratis.
IPHONE
6. Kijk in de ca
4. Tik op het
1. Open Whats
mera, houd de
videocamera-
App op de
camera stil en
icoontje.
iPhone.
voer je gesprek.
5. De verbin-
Wat zijn de plus- en minpunten?
Minpunt is dat je alleen op je telefoon
Snoeien, stekken,
planten, verpotten,
zaaien en schoffelen.
Tuingoeroe Romke
van de Kaa helpt een
handje.
