'Ik had dit boek
niet eerder met
zoveel diepgang
kunnen schrijven'
RECENSIE
Waar liggen de
kaboutervallen?
maar om één ding: ik wilde weten waar ik
vandaan kwam.
Niet voor niks zijn programma's als
Spoorloos of DNA Onbekend zo geliefd, zegt
ze. ,,Ik ben ervan overtuigd dat je familie
invloed heeft op wie je bent en hoe je
wordt. En vooral op wie je wilt zijn. Fijne
familiewaarden kunnen je voeden. Aan
de andere kant: er zijn natuurlijk ook ver
wachtingen en tradities die je minder aan
spreken. Pas als je je hele geschiedenis kent,
het volledige plaatje ziet, kun je beslissen
wat je mee wilt nemen en wat je los wilt
laten. Het gaat erom dat je die keuze hebt.''
Ze zegt dat ze al op haar 20ste wist dat ze
dit boek wilde schrijven. Toch was ze bijna
drie decennia medisch jurist voordat ze de
knoop doorhakte - ,,ik was klaar met die
wereld, wilde creatiever bezig zijn'' - en
besloot fulltime schrijfster te worden. ,,Het
was het goede moment. Niet eerder had
ik dit boek met zoveel liefde, diepgang en
nuance kunnen schrijven. Daar is levens
ervaring voor nodig. Door en voor mijn
werk had ik een aanzienlijk aantal publica
ties in vaktijdschriften en als jurist leerde
ik hoe ik mij heel precies kon uitdrukken.
Daar heb ik voor de roman veel aan gehad.''
Viktor verschijnt behalve in Nederland
ook in Zwitserland, Duitsland en Oosten
rijk. Tot verrassing van Fanto werd haar
debuut nog voordat ze het af had verkocht
aan die landen. Opmerkelijk, die belang
stelling. Haar analyse: ,,Ik snijd een aantal
relatief nieuwe onderwerpen aan. Over
Joodse zelfhaat en -verloochening zijn
eerder verhalen verteld, maar ik laat van
binnenuit zien wat die schaamte teweeg
brengt, hoe gevoelig dit ligt en waar dit
vandaan komt. Ook geef ik een inkijkje in
de wereld van de orthodoxie: hoe werkt dat
met het aanmelden en hoe wordt er naar
een nieuweling gekeken?''
Ze veranderde haar voornaam van Geer-
truide in Judith en ze draagt een kettinkje
met een subtiele davidster. ,,Maar verder zie
je niet aan mij dat ik Joods ben. Ik leid geen
vroom of orthodox leven, ik heb ook geen
koosjere keuken. Ik ben vooral vanbinnen
een Joodse vrouw, die richtlijnen in acht
neemt als anderen geen kwaad doen, om
kijken naar medemensen en liefdadigheid.
Ik heb dit boek geschreven om mijn voor
ouders en hun naasten te eren. En ook van
wege de boodschap: verbreek de keten met
hen niet, maar herstel die juist. Tegelijker
tijd houd ik mijn lezers een spiegel voor:
kijk eens naar je familie en bedenk dan hoe
goed je iedereen werkelijk kent.''
Ondanks het verleden van Wenen en het
nog altijd heersende zwijgen, houdt Fanto
van de Oostenrijkse hoofdstad. Ofbeter:
van de mensen die zij er ontmoet. ,,Toen ik
op zoek ging naar het automerk waarmee
Viktor de pui van Café Landtmann had
kunnen rammen, belandde ik bij een klein
privémuseum met klassiekers. Ik kon de in
gang niet vinden en liep daarom een trap af,
naar een kelder. Plotseling keek ik recht in
de loop van een revolver. Ik schrok me gek.
De eigenaar bleek zo vaak overvallen dat hij
het wapen altijd binnen handbereik had.
We raakten aan de praat en we kunnen het
inmiddels zo goed met elkaar vinden dat
we elke keer dat ik in de stad ben ergens
lunchen. En Viktors auto? Dat zou heel
goed een Talbot geweest kunnen zijn, ver
telde hij mij. Ik dacht aan
MèjH a een Mercedes Benz, maar
M dat was in die tijd alleen
%~lÊÏ voor de zeer rijken- Dus in
W mÊ mijn boek rijdt Viktor een
B Talbot uit 1926 aan gort."
Weet je wel hoe moeilijk het
is om mets te doen? Niet te
doen gewoon, ontdekken Lieke
en haar vriendinnen. Om deze
club draait het in De bende van
Lieke (7+; Querido, €17, 50):
31 kleine, alledaagse verhaaltjes
vol gekkigheid en stof tot
nadenken.
Lieke is een nogal bazig typje,
maar nou ja zeg! Het is haar
bende. Gelukkig krijgt ze weer
woord genoeg. Van Sara, over
wie Lieke dan weer zegt dat die
'altijd alles beter weet', en van
Amira, die constant aan het
jongleren is, en van Lotte met
haar eeuwige Donald Duck; en
anders wel van Yara en Mila of
van Evi. Van Liv niet, die is nog
te klein. Dus passen ze om de
beurt de regels aan van stand-
in-de-mand.
Synchroondromen, kan dat?
En waar liggen de kabouter-
vallen die Lieke van haar moe
der moet gaan kopen? En weet
je wat trouwens ook lastig is?
Een cadeautje uitzoeken voor
een jóngen.
Taalvirtuoos Robbert-Jan
Henkes heeft als schrijver en
vertaler al een hele literatuur
lijst geproduceerd. Hij vormt
samen met Erik Bindervoet
een illuster literair duo, dat op
geheel eigen wijze onder meer
Shakespeare, James Joyce en
Woody Allen vertaalde, plus
alle liedjes van The Beatles
en Bob Dylan. Tekenaar Aart
Clerkx maakte furore met
alternatieve strips, maar blijkt
ook prima een lollig kinderboek
te kunnen illustreren (alleen
die snottebel van Liv, die kan
beter).
36
Lezen
Viktor verschijnt bij Ambo
Anthos (€25).
JEUGD
Robbert-Jan Henkes
De bende van Lieke
—Annet de Groot
