Iedere morgen, er voor gaan Ook al sta ik
soms alleen, ik sla mijn armen om de wereld
heen Dus maakmje geen zorgen om mijn
tranen Want ik kan echt niet meer stuk,
En mijn tranen zijn de tranen van geluk
GUS EN PIETER KRAKEN EEN NOOT
Pieter Hulst en Gijs Groenteman ontleden om de beurt teksten van
Nederlandstalige hits. Ze geven, al dan niet met hulp van de wetenschap,
antwoorden op vragen die die nummers oproepen.
Tekst uit Tranen van geluk van Paul de Leeuw
We huilen omdat we verdrietig zijn,
omdat we pijn ervaren, of omdat we uien
snijden. Maar waarom huilen we als we
gelukkig zijn?
Er zijn talloze liederen gezongen over tra
nen Bloed, zweet en tranen; Huilen is voor jou
te laat; Koele tranen, Droog je tranen, enz). Ook
voor wetenschappers blijft het een buiten
gewoon boeiend onderwerp. Zo weten we
inmiddels dat de mens het enige dier op aarde
is dat huilt om emotionele redenen. Gemiste
kans voor de dieren, de meesten van hen heb
ben veel meer redenen om een potje te janken
dan wij. Stelt u zich eens voor: legbatterijen
vol grienende kippen, stallen vol wenende
varkens en oerwouden met her en der een
jankende oerang-oetan. Knappe vent die zich
dan nog waagt aan een malse kippenbout.
Huilen is dus op zich al een uniek feno
meen, en dan bestaat er nog eens het para
doxale 'huilen van geluk', waarover Paul de
leeuw zingt: Dus maak je geen zorgen om mijn
tranen Want ik kan echt niet meer stukEn
mijn tranen zijn de tranen van geluk. Waarom
zouden we janken als we gelukkig zijn?
Om die vraag te beantwoorden moeten
we eerst de tranen van verdriet onder de loep
nemen. Die hebben voornamelijk een sig
naalfunctie. Ik vind het al mijn hele leven bui
tengewoon vervelend als er tijdens een ver
hitte discussie opeens tranen biggelen over de
wangen van mijn partner. Want huilen is de
troef van de natuur. Tranen ontwapenen en
smelten felheid en furie om in compassie en
meelij. De discussie is voorbij en wie de afwas
moest doen, doet er opeens niet meer toe.
Dit gevoel van kwetsbaarheid is volgens
wetenschappers ook een van de oorzaken
waarom we huilen van geluk. Ga maar na,
als u huilt van geluk bent u waarschijnlijk net
zo weerloos als wanneer u intens verdrietig
bent: u kunt niets anders doen dan u over
geven aan uw waterlanders. Daarmee geeft
u een signaal aan uw omstanders: ik ben
kwetsbaar, steun me, val me niet aan.
Want ondanks dat deze vreugdetranen
eigenlijk heel gaaf zijn - ze intensiveren het
geluk - willen we op zo'n moment niet dat
onze naasten voor onze neus staan te juichen
of op een vuvuzela staan te blazen om deze
geluksclimax te vieren. Het voornaamste wat
we willen is een knuffel, een arm om ons
heen, bescherming.
Verder bestaan er in de wetenschap ver
schillende theorieën over TOJ (Tears of Joy).
Volgens pyscholoog Oriana Aragon van de
Yale Universiteit helpen ze om onze emotio
nele balans te herstellen, zodat we sneller de
controle terugkrijgen over onze emoties.
Andere wetenschappers beweren weer dat
ons brein het verschil tussen verdriet en
geluk niet altijd even goed begrijpt en daarom
deze 'oxymoronische' signalen afgeeft.
Hoe ingewikkeld het onderzoek naar tears
of Joy, vreugdetranen, ook is, het fenomeen
is wereldwijd bekend en geliefd. De 'tranen-
van-het-lachen-smiley' is momenteel
wereldwijd de meest gebruikte emoji. De
digitale tranen van geluk vloeien dus in elk
geval rijkelijk. Ik hoop van ganser harte dat
dit voor u ook geldt in de echte wereld.
Pieter Hulst
Volgende week vraag Gijs Groenteman
zich af hoe het komt dat de mens zich kan
vervelen.
In tranen zitten natuurlijke
pijnstillers (leu-enkephalin
en endorfine). Handig als
u met uw blote kakkies op
een legoblokje bent gaan
staan.
Vrouwen huilen gemiddeld
vaker én langer dan man
nen. Per jaar huilen vrou
wen tussen de 30 en 64
keer, mannen doen dat
tussen de 6 en 17 keer. Dit
kan gedeeltelijk worden
verklaard doordat mannen
meer testosteron hebben.
Uit onder
zoek van
hoogleraar
emoties en
welbevinden
Ad Vinger-
hoets blijken mannen en
vrouwen in rijke landen
vaker te huilen dan men
sen in arme landen.
Uit het onderzoek van
Vingerhoets blijkt ook dat
ze in Scandinavië meer
huilen dan in
de landen
rond de Mid
dellandse
Zee. Verklaring: je tranen
laat je veelal binnenshuis
de vrije loop en Zuid
Europeanen leven veel
meer buiten.