I
'Leuk vakantieland, maar vooral niet serieus nemen'
CORONAVIRUS I
Amerikaanse economie dreigt gigantische klappen op te lopen
7
PLEASE
WASH HANDS
OFTEN WITH
SOAP WATER
FOR AT LEAf"
20 SEC.
Amerika wordt economisch zo hard geraakt
door het coronavirus dat het Witte Huis begint te
overwegen de lockdown snel te beëindigen. Volgens V- f
Trump is het middel erger dan de kwaal.
In het filiaal van warenhuis Target in
Davis, een stadje in Californië, is het
extra druk bij de klantenservice.
Isaiah Simmons bemant de balie, en
ziet veel 'ongewone retouren', vertelt
hij aan de telefoon. „Zonder bon, ou
dere items. Dingen die we al een
maand of drie, vier niet meer verko
pen. Veel mensen proberen te retour
neren wat ze kunnen, om nog wat
geld terug te krijgen'', merkt de stu
dent. Hij is zo schappelijk mogelijk,
zegt hij, want deze mensen hebben
alle cash nodig om deze tijd door te
komen.
De economische dreun van de co-
ronapandemie is in de VS keihard.
Miljoenen mensen zijn per direct
hun inkomen kwijt en het sociale
vangnet kent grote gaten. Je baan ver
liezen betekent vaak ook dat je je
zorgverzekering kwijtraakt. En een
potje voor noodgevallen hebben de
meeste Amerikanen niet: zo'n
40 procent van hen kan geen onver
wachte uitgave van 400 dollar bekos
tigen. De voorzitter van de centrale
bank Fed in St. Louis, James Bullard,
zei dat in het tweede kwartaal wel
eens 30 procent van de Amerikaanse
beroepsbevolking werkloos kan zijn.
De krimp van de economie wordt
door analisten op wel 30 tot 50 pro
cent geschat.
Na veel geruzie is de Senaat het
eens geworden over een eerstehulp-
pakket van maar liefst 2 biljoen dollar
(een 2 met twaalf nullen). Het maakt
geld vrij om cheques van zo'n 1200
dollar naar veel Amerikanen te stu
ren en bedrijven overeind te houden.
De werkloosheidsuitkering wordt
tijdelijk flink verhoogd en uitgebreid
om ook onder meer zelfstandigen te
helpen.
Het wordt een enorme operatie om
iedereen te helpen - Universiteit
Cornell schat dat 37 miljoen banen op
de toch staan. Vooral onder conserva
tieven en de top van Wall Street leeft
het idee dat de economische ellende
De economie,
banen en het
moreel
verpletteren
is ook een
gezondheids
kwestie
erger zal zijn dan de schade van het
virus. President Trump zei al dat hij
het land op 12 april, met Pasen, weer
operationeel wil zien, ondanks rap
toenemende besmettingscijfers in
met name New York. ,,We kunnen
het middel niet erger laten worden
dan de kwaal'', herhaalde hij. Maar
daar is veel weerstand tegen, ook van
partijgenoten. Medisch experts waar
schuwen voor veel zieken en doden,
een situatie waarin de economie
evengoed vastloopt.
,,Iedereen die nu het afschaffen van
social distancing adviseert, moet goed
begrijpen hoe het land eruit zal zien
als we dat doen. Covid-19 zou zich
wijd, snel en vreselijk verspreiden en
miljoenen kunnen doden'', stelde in-
fectieziektenexpert Tom Inglesby
van de Johns Hopkins Universiteit in
een serie tweets.
Maar Trumps ongeduld vindt ook
gehoor. Vicegouverneur van Texas
Dan Patrick zei dat hij als bijna-ze-
ventiger in de risicogroep zit, maar
bereid is zijn leven op het spel te zet-
ten om de economische toekomst
van zijn kinderen en kleinkinderen
veilig te stellen. De voormalig ceo
van zakenbank Goldman Sachs,
Lloyd Blankfein stelde dat mensen
die minder risico lopen 'binnen een
paar weken' weer aan het werk moe
ten kunnen. ,,De economie, banen en
het moreel verpletteren is ook een
gezondheidskwestie.'' De progres
sieve commentator Thomas Fried
man is het met hem eens - hij haalt
aan dat gebrek aan inkomen in de VS
vaak ook slechtere gezondheid en
slechte toegang tot zorg met zich
meebrengt.
Staten beslissen zelf over het in
stellen van lockdowns. Gouverneur
Andrew Cuomo van New York denkt
na over mogelijkheden minder
kwetsbare mensen als eerste weer
aan het werk te laten gaan, maar zei
ook: ,,Als de keuze is tussen de volks
gezondheid en de economie, dan kies
je de volksgezondheid. Je kunt geen
prijskaartje aan menselijk leven
hangen.''
DAGBOEK ITALIË
et alle respect, maar ik
denk dat Nederland
een grote fout maakt.''
De burgemeester van Bergamo,
Giorgio Gori, adviseert het Itali
aanse voorbeeld te volgen en een
complete lockdown door te voe
ren. Gori is burgemeester van de
stad in Italië die het zwaarst ge
troffen is door het coronavirus,
een stad waar crematoria 24 uur
per dag doordraaien. ,,Ook wij
hebben geprobeerd met kleine ge
dragsveranderingen de epidemie
te stoppen, maar ook wij hebben
de epidemie onderschat.'' Gori is
ervaringsdeskundige, waarom zou
je zo'n advies niet serieus nemen?
Het fragment was dinsdagavond
te zien in twee talkshows op de
Nederlandse televisie. De reactie
die volgde zegt veel over de Neder
landse kijk op Italië: de twee lan
den zijn niet met elkaar te vergelij
ken en in Nederland hebben we
een beter beleid. Oftewel, waar be-
moeit die Italiaan zich mee?
,,De huisarts is in Nederland een
belangrijke poort waar patiënten
eerst naar toe gaan. In Italië is het
geconcentreerd rondom het zie
kenhuis'', hoor ik iemand zeggen.
Wat?! Italië kent juist een fijnma
zig net van medici difamiglia dat als
eerste filter dient, waar je je ver-
wijsbriefjes en je recepten kan ha
len. Eigenlijk een beetje zoals in
Nederland dus. Waarom dan im
pliceren dat Italianen massaal naar
het ziekenhuis zijn gegaan en
daarmee de epidemie in de hand
hebben gewerkt?
En: Italië besloot al vrij snel alle
scholen te sluiten: om besmetting
van opa en oma, die net als in Ne
derland regelmatig bij de school-
poort staan, zoveel mogelijk te
voorkomen. Op dat moment dacht
het RIVM nog dat kinderen niet
besmettelijk waren.
Toen de eerste besmettingen in
Gori is ervarings
deskundige, waarom
zou je zo'n advies niet
serieus nemen?
het land opdoken, werd Italianen
op het hart gedrukt om bij symp
tomen niet naar de wachtkamer te
komen maar de huisarts te bellen.
Die adviezen volgden Italianen
keurig op, want als het op hun ge
zondheid aankomt, zijn ze gedisci
plineerd en hyperattent.
Het lichte dedain van de talk-
showgast is tekenend voor het
idee dat Nederlanders vaak heb
ben over Italië en Italianen: leuk
vakantieland, maar je moet ze niet
al te serieus nemen. Ik vraag me
altijd af waar dat dedain vandaan
komt voor het land met de achtste
economie van de wereld en met
twee keer zoveel intensivecare-
bedden per hoofd van de bevol
king als in Nederland?
Ik zou Gori's advies serieus ne
men, een advies dat komt van een
gekwelde burgemeester die je
graag wil behoeden voor dezelfde
fouten.
V
donderdag 26 maart 2020
GO
PREVENT THE
SPREAD 7
OF GERMS
Trump wil
de VS met
Pasen weer
op de been
Een bord roept reizigers op het vliegveld van Arlington, Virginia, op de handen te wassen. foto epa
Karlijn van Houwelingen
Washington
-Lloyd Blankfein,
bankier
Angelo
van Schaik
Rome
Inmiddels zitten we ruim twee
weken in isolatie en langzaam
beginnen de besmettingscijfers
in Italië iets minder hard te stij
gen. Correspondent Angelo van
Schaik bericht vanuit Rome.