Remedie
tegen
corona
laat nog
op zich
wachten
Het virus overleeft
Het medicijn
Q Het
O vaccin
De zorg
CORONAVIRUS
7
(langer dan we misschien dachten)
(is nu nog een klappertjespistool)
(gaat niet exclusief naar Trump)
trekt het (nog wel)
COVID-19
ONDERZOEK
TESTS
DE ZIEKENHUIZEN
25 dagen na het eerste corona-
geval is Nederland totaal veranderd.
179 mensen overleden, ook de kennis
over het virus en de bestrijding staat
niet stil. Dit is wat we weten.
Hoe gedraagt die vijand
zich? Hoe verplaatst hij
zich? Hoe dodelijk is hij?
Dagelijks druppelt er
nieuw onderzoek binnen
over het virus dat wereld
wijd al meer dan 13.000 le
vens eiste.
Bekend was al dat het
een virus is uit de corona
familie (bekend van Sars
en Mers), dat het voor acht
op de tien mensen milde
klachten (verkoudheid,
hoesten, keelpijn, soms
koorts) oplevert, maar
voor een kleinere groep
serieuze longproblemen
veroorzaakt, volgens we
reldgezondheidsorganisa
tie WHO voor 0,3 tot 1
procent van de patiënten
met de dood tot gevolg.
hydroxychloroquine
(middelen tegen malaria)
en remdesivir (een ebola-
medicijn).
Omdat het effect van
deze drie medicijnen op
Covid-19 nog niet klinisch
is vastgesteld, moeten pa-
»Drie
bestaande
medicijnen
lijken enigszins
effectief
tiënten vooraf toestem
ming geven voor het ge
bruik ervan. Remdesivir
mag vooralsnog alleen ge
bruikt worden bij patiën
ten die aan de beademing
liggen en bij wie organen
nog niet zijn uitgevallen.
De Swab stelt dat van de
medicijnen geen wonde
ren verwacht mogen wor
den, en dat de nadruk
moet liggen op 'suppor-
tieve zorg', dus medicij
nen die dienen ter onder
steuning.
Experts schatten dat het
nog minimaal een jaar
duurt voor er een middel
is dat mensen beschermt
tegen Covid-19. Het goede
nieuws is dat er kei- en
keihard gewerkt wordt
om een vaccin te ontwik
kelen. Volgens de WHO
zijn er op dit moment
meer dan twintig in ont
wikkeling. ,,Verschillende
daarvan zijn al in het sta
dium dat ze klinisch ge
test worden.''
In Amerika is een expe
rimenteel vaccin begin
vorige week aan vier men
sen toegediend. Dichter
bij huis, in de academi
sche ziekenhuizen van
Nijmegen en Utrecht,
wachten ze het op de
in eigen kring corona op
gelopen. Groot bloedon
derzoek moet uitwijzen
hoe zeer het virus zich al
verspreid heeft.
Tot die tijd is de vraag:
kunnen ziekenhuizen de
toestroom aan? In Italië
heeft ongeveer 10 procent
van de patiënten een bed
op de ic nodig. Nederland
kan in crisisfase opschalen
naar 1500 ic-plekken of
meer, maar er zijn nog wel
honderden beademings
apparaten nodig. Extra
personeel wordt ingevlo
gen en opgeleid, in Maas
tricht en Uden zijn speci
ale tenten bijgebouwd.
Hierin wordt beoordeeld
wie als eerste zorg nodig
heeft. Kanttekening: niet
alle coronapatiënten met
zware klachten belanden
op de ic. In Nederland is
driekwart van de mensen
die uiteindelijk overleden
ook niet op de ic behan
deld, volgens cijfers van
eerder deze week, vaak na
overleg tussen de patiënt,
familie en behandelaars.
Vooral patiënten die al een
longziekte hadden (COPD
bijvoorbeeld) zijn erg
kwetsbaar.
Hoe besmettelijk is het
virus? Internationale zorg
autoriteiten stellen dat ie
dere patiënt gemiddeld 2,2
anderen besmet, als die
niest, hoest en duidelijke
symptomen heeft. Al
plaatsen onderzoekers van
het LUMC in Leiden en de
Universiteit van Hasselt
daar vraagtekens bij: ,,Wij
denken dat je twee tot drie
dagen voordat je de eerste
ziekteverschijnselen krijgt
ook anderen kunt besmet
ten", zei epidemioloog
Niel Hens (Universiteit
Hasselt).
En lachten we hier mis
schien nog wat schamper
om die Ghostbusters-foto's
uit Azië, waarbij ze met
desinfectiekanonnen mas
saal pleinen en stations
schoonspoten: wie weet
zien we dat ook snel hier.
Eerder verschenen onder
zoek uit de VS beschrijft
dat het virus ook op op-
pervlaktes langer kan
overleven, tot drie uur in
de lucht en tot wel 24 uur
op karton, en twee tot drie
dagen op plastic of staal,
zagen onderzoekers van
het NIAID. ,,Verontrus-
tend lang'', zegt hoogle
raar theoretische epidemi
ologie Hans Heesterbeek
(Universiteit Utrecht).
,,Dan kun je zeggen: schud
geen handen, maar dan
pak je het misschien als
nog op via een deurklink.''
Daar claimden onderzoe
kers vorige week de vondst
van een antilichaam tegen
de ziekte die wordt ver
oorzaakt door het nieuwe
coronavirus. Een belang
rijke stap op weg naar een
medicijn, maar helaas
slechts een van de vele
stappen die nog genomen
moeten worden voor er
echt een medicijn is. Dat
kan nog vele maanden du
ren. Het Europese Medi
cijn Agentschap riep on
derzoekers vrijdag op niet
langer op eigen, kleine ei
landjes te werken. ,,We
zijn bezorgd dat onderzoe
ken te kleinschalig zijn om
goede conclusies te kun
nen trekken. Daarom roe
pen we bedrijven en on
derzoeksgroepen op sa
men te werken.''
Voorlopig werken zie
kenhuizen in de strijd om
leven en dood met be
staande medicijnen voor
andere ziektes. Het is oor
log voeren met klapper
tjespistolen. In de advie
zen van de Stichting
Werkgroep Antibioticabe-
leid (Swab), die zieken
huizen adviseert over me
dicijngebruik, worden nu
drie medicijnen genoemd.
De opties: chloroquine en
markt komen van een
nieuw vaccin niet af. Vijf
honderd medewerkers
krijgen een al bestaand
vaccin tegen tuberculose
toegediend. De hoop is
dat dat hen beter be
schermd tegen het coro
navirus, of dat het in elk
geval tot mildere klachten
leidt.
Bij de WHO zijn ze po
sitief over de grote bereid
heid. „Meestal duurt het
een aantal jaar om een
nieuw vaccin te ontwik
kelen. Bij ebola hebben
we dat kunnen verkorten
door wereldwijde in
spanningen, en bij Co-
vid-19 doen we het
zelfde.''
Landen die het vaccin
voor zichzelf willen,
zijn er natuurlijk ook.
Zo probeerde Donald
Trump een Duits bedrijf
ertoe te bewegen een ex
clusief contract voor de
Amerikaanse markt te
sluiten. Hij ving bot.
Diederik Gommers, de
voorzitter van de Neder
landse Vereniging voor In
tensive Care verwacht dan
nog eens vijfhonderd tot
duizend patiënten. Defen
sie helpt bij de logistieke
operatie om de Brabantse
ziekenhuizen te ontlasten,
zo nodig worden mensen
overgeplaatst.
Hoeveel Nederlanders
A het virus hebben, is de
U vraag. 179 mensen zijn
eraan overleden, het for
mele aantal neemt toe,
maar lang niet iedereen
W wordt getest. Bredere ver-
;W spreiding is een feit. Zo
m testten 66 van de 1100 me
dewerkers van het Eras-
W. mus MC positief, maar
1/ niet op de virusvariant die
patiënten uit het zieken
huis meebrachten. Deze
medewerkers hebben dus
maandag 23 maart 2020
GO
Het is een lelijk virus, 'ge
meen', zeggen virologen
en intensivisten. Presi
dent Macron van Frank
rijk gebruikt zelfs oor-
logsretoriek: het corona
virus is de 'onzichtbare
vijand' die verslagen
moet worden, zei hij.
Niels Klaassen en Sander van Mersbergen
Voor het coronavaccin
geldt helaas hetzelfde
als voor het medicijn:
dat is er nog niet. Nog
lang niet, moeten we
daar waarschijnlijk aan
toevoegen.
Hét medicijn tegen
Covid-19, was dat er
maar alvast. Er wordt
druk op gestudeerd,
door vele tientallen par
tijen over heel de wereld,
onder meer in Rotterdam
en Utrecht.
Als groei van het aantal
patiënten doorzet, wordt
het volgende week erg
druk op veel intensive-
careafdelingen in het
land.
