i
NYNKEDEJONG
'Ik kan me niet laten leiden door emoties'
CORONAVIRUS
6
J
Column
Kees had er speciaal zijn glit
terjasje voor aangetrokken.
De hele dag had hij lopen
zwoegen op een Corona Quaran
taine Pubquiz. Eén voor één kwa
men we online in zijn Google
Hangout, tot we met zo'n tien
quizkoppels waren. Voor elke
ronde mailde hij zijn in Google
Forms gemaakte antwoordformu
lieren. Bij de muziekronde zagen
we tien andere huiskamers mee
deinen op Ademnood van Linda,
Roos en Jessica. Waar ligt Wuhan
eigenlijk precies? Wie was de ont
dekker van de bacterie? Waar
staan de letters RIVM voor?
deelnemers een niet zo virtuele
kater aan overhielden. Mijn kinde
ren volgen online theaterles van
Anneke, die elke dag een nieuwe
les op Instagram zet. Elke dag zit
er wel een andere tijdelijk werk
loze zzp'er uit de muzieksector
live op Facebook kinderliedjes te
spelen. Mijn sportlessen - nor
maal in het park - gaan via een
livestream. Muzikanten spelen in
de tuin van een bejaardentehuis,
de bewoners kunnen veilig achter
glas naar het concert luisteren.
Mijn schoonouders maken elke
dag een filmpje waarin ze een
boek voorlezen aan hun kleinkin
deren.
Handschoenen en een
poetskar. Dat is alles
wat Bep van Engelen
normaal gesproken
nodig heeft om haar
werk als ziekenhuisschoonmaker
te doen. Maar sinds de uitbraak
van het coronavirus hijst ze zich
elke dienst in een warm, bescher
mend pak. Even een praatje ma
ken met de patiënten? Dat is er
niet meer bij. ,,Maar ik heb geen
tijd om eenzaam te zijn.''
Bep van Engelen (58) is in
dienst bij schoonmaakbedrijf
Asito en werkt in het Jeroen
Bosch Ziekenhuis in Den Bosch.
Zij en haar ruim tweehonderd
collega's zijn sinds de virusuit
braak continu in touw om alle
ruimtes waar coronapatiënten
worden behandeld te desinfecte
ren. Het is druk, zegt Bep. Toch
probeert ze relaxed te blijven.
,,Als je paniekerig wordt, gaat het
fout hè.'' De schoonmakers hou
den elkaar op de been. ,,Even je
frustraties uiten en elkaar opvro
lijken met een geintje. Dan is het
de schouders eronder en door.''
De nuchtere Bossche is wel wat
gewend. Ze werkt zes jaar in de
schoonmaakbranche; het zieken
huis in Den Bosch is inmiddels
haar vaste stek. ,,Soms sta je op de
kraamafdeling, dan zie je de moe
ders met hun kindje. Maar je
maakt ook sterfgevallen mee. Dat
is de realiteit.'' Nu komt ze alleen
nog in lege kamers. Geen patiën
ten om gedag te zeggen, maar één
onzichtbare, vervelende gast: co
rona. ,,Het is wel minder gezel
lig'', verzucht ze.
Protocol
Haar werk in die 'coronakamers'
gaat volgens een strikt protocol.
Bijvoorbeeld als het gaat om de
kleding. Bep somt op: ,,Een be
schermend pak, haarnetje, over-
zetbril, handschoenen en mond
kapje.'' Verkleden doet ze in de
sluis die aan een isolatiekamer
Mensen buiten het
ziekenhuis beseffen
vaak niet wat je doet
grenst. Bij elke volgende kamer
moet ze weer nieuwe 'bepakking'
aantrekken.
Bep is al snel anderhalf tot twee
uur kwijt aan één kamer. Eerst
maakt ze alles schoon met een
microvezeldoek. Daarna zet ze
een speciaal apparaat aan, dat via
verneveling van een desinfectie-
middel de ruimte grondig reinigt.
Een paar uur later kan de kamer
weer gebruikt worden.
,,Ze zijn onmisbaar'', reageert
Letty van den Aker, hoofd gasten-
service van het Jeroen Bosch Zie
kenhuis. „Zonder de schoonma
kers kunnen de medisch specia
listen hun werk niet doen.''
Haar beroep wordt vaak onder
gewaardeerd, zegt Bep. „Mensen
buiten het ziekenhuis beseffen
niet wat je doet.'' Ze trekt zich er
weinig van aan, ze weet zelf héél
goed hoe belangrijk ze is: ,,Ik help
mee in de strijd tegen het virus.''
Met alle risico's van dien. Al
maakt ze zich daar geen zorgen
over: ,,Ik ben opgeleid om dit vei
lig te doen. Ik neem wel vol
doende rust. Mijn huis geef ik la
ter wel een schoonmaakbeurt.''
Michael
Frank
Y^X
Dordrecht
OP DE INTENSIVE CARE
p de coronaverpleegaf-
deling van ons zieken
huis is een patiënt met
het virus overleden. Ik vind het
heel erg voor de patiënt en de fa
milie. Voor iedereen. Maar als arts
kijk ik er toch klinisch en professi
oneel naar. Dat moét ik. In mijn
werk als intensivist kan ik me niet
laten leiden door emoties. Ook in
een 'normale situatie' moet ik in
korte tijd de juiste inschattingen
maken en lastige gesprekken voe
ren.
Als collega's letten we wel extra
op elkaar. Er is alle ruimte om je
verhaal te doen. Zo kreeg ik een
mail van een toegewijde ic-ver-
pleegkundige die even haar hart
wilde luchten. Ze verzorgt een pa-
tiënt wiens partner ook positief is
getest. Alles moet daarom telefo
nisch. Lastig, vindt ze, om in zo'n
moeilijke situatie niet even echt
contact met de familie te hebben.
Ondertussen stijgt het aantal
patiënten op onze 'corona-ic' nog
gestaag. Acht van de dertien bed
den zijn bezet. Moet je je voorstel
len: een week of zo geleden lag er
nog niemand. Het probleem is ook
dat een patiënt niet binnen een
paar dagen is hersteld. Corona is
een hardnekkige ziekte. Met de
verwachte grote toestroom, is dat
toch wel spannend.
Gelukkig is de extra afdeling,
met nog eens acht bedden, inge
richt. Het maximale voor ons zie
kenhuis; meer personeel en appa-
ratuur hebben we niet. Er is nog
wel de mogelijkheid om patiënten
over te brengen naar andere zie
kenhuizen.
Alle scenario's liggen klaar. Maar
gelukkig is het zover nog niet. Die
onzekerheid - wat gaat er komen?
- blijft pittig. Het is iets wat ik
Wat mij erg stoorde:
die hordes mensen
op het strand. Het
leek wel een hoog-
zomerse dag, zo druk
nooit meegemaakt heb. Er wordt
veel van je gevraagd als dokter én
als mens.
Dit weekend was ik vrij. Ik hield
contact met het ziekenhuis, maar
probeerde vooral mijn rust te pak
ken. Wat mij erg stoorde: die hor
des mensen op het strand. Ik woon
in Den Haag, ging op de fiets naar
de winkel. Het leek wel een hoog-
zomerse dag, zó druk. En iedereen
zat bovenop elkaar, terwijl het ad
vies is om 1,5 meter afstand te hou
den. Luister gewoon. Je kunt niet
eerst klappen voor de zorg, en dan
met z'n allen op het strand gaan
lopen. Misschien denk je: ik kom
er wel doorheen. Maar doe het
voor je opa en oma.''
Bij de
muziekronde
zagen we
tien andere
huiskamers
meedeinen
was afgelopen, had ik het gevoel
alsof ik een avond met allemaal
leuke mensen in de kroeg had ge
hangen. Maar ik had in het echt al
leen mijn man naast me gehad.
Hoe langer deze quarantainetijd
duurt, hoe inventiever men wordt
om toch contact te hebben, elkaar
te zien en te spreken. Een paar da
gen geleden had ik in zo'n zelfde
hangout een virtuele borrel met
mijn vriendinnen, waar een paar
Ik weet dat er niks boven écht
contact gaat. Maar als dat niet
kan, zijn de alternatieven einde
loos. Met elk nieuw initiatief dat ik
tegenkom, groeit mijn frustratie
over mensen die nu nog altijd ge
zamenlijk bootcampen in het park
of verjaardagsfeestjes geven. Alsof
de politiek en het RIVM ons nog
niet honderd keer hebben gewaar
schuwd. Al dat samenscholen en
de adviezen aan je laars lappen, is
een grote middelvinger naar al het
zorgpersoneel dat zich het schom-
pes werkt om zoveel mogelijk
mensen te kunnen verplegen.
En als er zoveel goede, tijdelijke
alternatieven zijn, waarom zou je
het lot dan nog zó tarten?
maandag 23 maart 2020
(AO
$0 @nynke
anaouts
Schoonmaakster
Bep is onmisbaar
Het werk van Bep van Engelen
wordt nogal eens onderge
waardeerd. Maar zij en alle an
dere ziekenhuisschoonmakers
zijn in deze crisis onmisbaar. Ze
staan 24/7 klaar om in speciale
pakken alle 'coronakamers' te
desinfecteren.
Jamaica Vink
Den Bosch
Bep van Engelen is zo'n anderhalf tot twee uur kwijt met het
geheel reinigen van een 'coronakamer'. foto koen verheijden
- Bep van Engelen
Zorgverleners op de intensive
care staan in de frontlinie om
het coronavirus te bestrijden.
Michael Frank (53) is intensivist
op de ic van het Albert
Schweitzer ziekenhuis in
Dordrecht en geeft dagelijks
een inkijkje in zijn werk.
Deel 4: ,,Er wordt veel van
je gevraagd als dokter én als
mens.''
-Jamaica Vink
Toen om een uur of elf de quiz
