Conny mag niet meer
naar 'haar jongen'
1
I
CORONAVIRUS i
9
,,Tja, dat is heel persoonlijk, en wat
iemand van vroeger uit gewend is.
We hebben allemaal sociale be
hoeften, maar niet iedereen wil
constant mensen in de buurt heb
ben. Sommigen hebben gewoon
een klein aantal mensen om op te
rug te vallen als dat nodig is: fami
lie, een paar vrienden. Die redden
zich prima. Er zijn ook mensen die
heel veel vrienden hebben, maar
zich toch eenzaam voelen. Die
vrienden voorzien dan niet in hun
behoeftes, bijvoorbeeld aan een
dieper gesprek over gevoelens. Op
een vergelijkbare manier kunnen
ook mensen in een huwelijk een
zaam zijn."
„Chronische eenzaamheid is
slecht voor de gezondheid. Men
sen die hiermee kampen, slapen
vaak slecht en er zijn sterke rela
ties met somberheid en depressi
viteit. Er is ook steeds meer onder
zoek dat aantoont dat langdurige
eenzaamheid leidt tot fysieke
klachten. Slapeloosheid, onrust,
hartkloppingen... Dat vind je uit
eindelijk ook terug in iemands li
chaam. En het hangt met elkaar
samen. Als je veel alleen bent, ga je
van alles voelen, en denk je op den
duur nergens anders aan."
,,Mensen die nu voelen dat ze het
spannend vinden: bel iemand op.
Dat is een heel goede oplossing.
Dan kun je toch je verhaal kwijt.
Al spreek je maar even iemand die
vraagt of je goed geslapen hebt en
of je wat gaat doen, dat helpt toch.
Dit geldt in deze tijd in het bijzon
der voor ouderen. Zij zijn veel al
leen, maar ook ontzettend onge
rust. Want zij zijn de kwetsbare
groep. Ze hebben heel veel tijd om
te piekeren nu. En het nieuws over
corona is overal. Denk dus goed na
of je mensen kent die in deze situ
atie zitten, maak een praatje en
probeer hen gerust te stellen. Dat
is echt heel belangrijk."
,,Ja, zeker. Nu is het nog een paar
dagen mooi weer en kunnen ze
nog even naar buiten. Maar wat als
het regent? En bovendien: de win
kels zijn dicht, ze kunnen niet
even de deur uit voor een kopje
koffie. Daarnaast zijn niet alle ou
deren even handig met sociale
media. Jongeren hebben hun vir
tuele contacten, appen veel, sturen
elkaar grappige filmpjes. Dat
helpt, het relativeert. Overigens
zie je tussen ouderen onderling
wel veel verschil. Sommigen doen
hier juist heel actief aan mee. Voor
hen is het makkelijker om betrok
ken te blijven."
Zorg daterook
tijd is voor
ontspanning
en heb een
beetje meer
begrip voor
elkaar
,,Hun hele levensritme wordt ver
stoord. Ze moeten de taken hele
maal opnieuw verdelen. Thuis
werken met kinderen is absoluut
niet makkelijk. Dat geeft behoor
lijk wat druk op een gezin. Je bent
plotseling compleet op elkaar aan
gewezen. Mensen die met een
zaamheid kampen, hebben een te
kort aan diepgaande contacten.
Maar er is ook een andere kant: ie
dereen heeft wel eens de behoefte
om even dingen alleen te doen,
aan persoonlijke vrijheid."
,,In een relatie hebben mensen
vaak hun eigen dingen. Sporten, of
clubjes waar ze naartoe gaan. Dat
is er nu allemaal even niet meer.
Daardoor kan er spanning op een
relatie komen. Mijn advies: zorg
dat je allebei toch manieren vindt
om jezelf te ontplooien. Geef el
kaar de ruimte, zorg dat er ook tijd
is voor ontspanning. En heb een
beetje meer begrip voor elkaar."
Dinsdagmiddag werd Martin
Nuijten nog één keer meegeno
men voor een wandeling door
Bergen op Zoom. Het was de laat
ste, voor onbepaalde tijd. Martin
(74) zat in zijn rolstoel, zijn vrouw
Conny (73) duwde hem voort. In
tussen probeerde zij hem uit te
leggen wat er aan de hand was.
Corona, een nieuw virus waar nog
geen vaccin of medicijn tegen is.
,,Martin heeft parkinsonisme, hij
zit in het verpleeghuis", zegt
Conny. ,,Dingen van lang geleden
herinnert hij zich nog wel, maar
de dingen van nu is hij binnen een
minuut weer vergeten."
Covid-19, groepsimmuniteit,
social distancing: op de televisie die
's avonds in zijn kamer aan wordt
gezet, heeft Martin het misschien
allemaal wel langs zien komen.
Maar of hij er iets van begrepen
heeft: het zou zomaar kunnen van
niet. Voor hem kwam na de dins
dag de woensdag, zoals altijd. Dat
zijn wereld er op woensdag heel
anders uitzag, had hij niet in de
gaten. Familie mag het verpleeg
huis niet meer in, in Brabant werd
die beslissing dinsdag al genomen.
Conny kwam er altijd twee keer
per dag, soms drie, om 'die jongen'
van haar te bezoeken. 's Ochtends
wat drinken in het restaurant, de
krant voorlezen. 's Avonds samen
televisie kijken. Maar dat is nu
voorbij. Martin is alleen. Nou ja,
het personeel zorgt goed voor hem
en ze rijden zijn rolstoel zo vaak
mogelijk de gezamenlijke woon
kamer in. Maar toch is hij alleen,
zonder zijn vrouw, kinderen,
kleinkinderen.
Wat er in zijn hoofd omgaat?
Conny heeft geen idee. Martin is
geen prater. En bellen is geen op
tie, want hij kan niet met de tele
foon omgaan. Videobellen dan
maar, met hulp van het personeel?
Conny twijfelt. ,,Ik ben bang dat
Martin dan helemaal van slag
raakt, dat hij er niets van begrijpt."
Woensdag was ze wel bij het
verpleeghuis. Via een luik bij de
voordeur kreeg ze Martins vuile
was mee. Conny had zelf ook wat
meegebracht. Een bosje tulpen
voor het personeel en een stenen
paaskip voor Martin, met aan een
lintje om de nek een foto van hen
samen, gemaakt tijdens de carna
valsoptocht. Voor op zijn kamer.
Het personeel vertelde Conny dat
Martin haar naam steeds roept,
zoekend naar zijn maatje.
Haar hart kromp ineen toen ze
het hoorde. Dat is dan een huwe
lijk in tijden van corona. In voor-
en tegenspoed, beloofde ze een
halve eeuw geleden op het altaar.
,,En dat wil ik ook, maar nu wordt
alles wat er van over is ook nog af
gebroken. Op 4 april zijn we vijftig
jaar getrouwd." Cynisch: ,,Dat zal
een leuke feestdag worden."
Tranen gelaten
Het lot van het leven kan zo ver
rekte veel pijn doen. Conny heeft
er al heel wat tranen om gelaten.
Alle zorgzaamheid die ze in zich
heeft, moet ze parkeren, terwijl ze
stiekem weinig liever doet dan
zichzelf opzijschuiven voor die an
der, haar man. ,,Nu kan ik mijn ei
niet kwijt." Ze heeft haar ezel voor
het raam gezet en haar hobby op
gepakt, iconen schilderen. Fami
liebezoek krijgt ze niet - nogmaals
bedankt, corona - dus al met al
zijn het maar treurige tijden.
Hoelang zal Martin daar nog zit
ten, zonder zijn familie, alleen met
zijn gedachten? Conny probeert
het nieuws op de voet te volgen,
maar ook zij heeft geen idee. ,,Zo
lang zonder je eigen mensen zijn,
dat is ook niet goed voor iemands
gezondheid. Het is heel triest, en
Martin is lang niet de enige. Al die
mensen snappen niet wat er aan
de hand is, en ze zitten daar maar."
vrijdag 20 maart 2020
GO
Wat zijn de gevaren van lang al
leen zijn?
Het is dus zaak om deze situatie
niet te lang te laten duren. Hoe
voorkomen we dat mensen in een
dip belanden?
Voor sommige ouderen wordt de
wereld heel klein.
Daarnaast zijn er natuurlijk de
mensen met een partner, met kin-
-Claudia
Kamergorodski
deren. Ook voor hen ziet de we
reld er compleet anders uit.
Wat is voor deze mensen de sleu
tel om de komende periode goed
te doorstaan?
Conny: ,,Nu kan ik mijn ei niet kwijt.'' fotos arie kievit
In zijn kamer in het verpleeghuis
in Bergen op Zoom roept Martin
(74) om Conny (73). Maar zij
mag haar dementerende man
niet meer bezoeken. Het lot van
het leven kan soms zo verrekte
veel pijn doen.
Chris van Mersbergen
Bergen op Zoom
1*-
Conny vlak bij haar opeens
onbereikbare Martin.
Hoogleraar Anja Machielse: „Thuiswerken met kinderen is
absoluut niet makkelijk.'' foto claudia kamergorodski
