Shoppers
laten de
winkels
links liggen
CORONAVIRUS
14
1^
1
Natasja de Groot
Ik kan het een
week of drie
uitzingen.
Leveranciers
moeten even
wachten
Zeist
Uit eigen beweging de deuren sluiten? Voor
Brenda Dickhoff van kledingwinkel Be.So.Dif-
ferent in Rotterdam is het zonneklaar: dat gaat
ze dus niet doen. ,,Ik ben maar een kleine on
dernemer. Mijn magazijn is in mijn winkel, ik
kan moeilijk thuis gaan werken. Bovendien heb
ik vier mensen op de loonlijst. Elke euro die ik
nu verdien, is er toch weer één'', reageert ze.
,,Nee, ik sluit alleen als het kabinet dat oplegt.''
Brancheorganisatie INRetail ziet de onrust
groeien. De ene na de andere keten besluit om
haar winkels tijdelijk te sluiten. Zo doen H&M,
C&A, Bijenkorf, WE, Ici Paris, Ikea, Coolblue,
Rabobank, Tui, Univé, Nespresso en T-Mobile
de deuren tijdelijk dicht. Ook kiezen sommige
ketens, zoals Scotch and Soda, Hans Anders en
MediaMarkt, ervoor korter open te zijn.
De ondernemers willen zo de verspreiding
van het coronavirus zoveel mogelijk voorkomen
en hun personeel en
klanten beschermen,
maar er is nog andere
reden: er wordt nau
welijks nog wat ge
kocht. Ook onder
neemster Dikhoff
merkt dat sinds pre
mier Rutte vorige
week donderdag
strenge maatregelen
aankondigde, het be
duidend stiller is. Op
straat en in haar win
kel. ,,Ik snap wel dat mensen nu minder gaan
shoppen.''
Zondag waren er 65 procent minder bezoe
kers in de winkelstraten, vrijdag en zaterdag 45
procent minder dan een week eerder. Maar lang
niet alle winkelbedrijven hebben last van terug
lopende omzetten. Net als in de supermarkten
is het bij Kruidvat ook druk. Alleen als de over
heid het bedrijf dat oplegt, gaat het dicht. Maar
Kruidvat zegt dat het een vitale functie heeft.
,,Veel klanten kopen bij ons geneesmiddelen en
babyvoeding'', zegt José Mes.
Als het tot een massale sluiting van winkels
komt, vreest brancheorganisatie INRetail een
bloedbad. Door de lagere omzetten dreigen nu
al winkeliers in liquiditeitsproblemen te ko
men, laat staan als er een wekenlange sluiting
volgt, luidt de sombere boodschap.
Brenda Dickhoff hoopt dat het allemaal los
loopt. ,,Ik denk dat ik het wel een week of drie
kan uitzingen. Ik zou dan wel prioriteit geven
aan het betalen van mijn medewerkers en de
huur, dan moeten de leveranciers eventueel
maar wat langer wachten.''
En, voorlopig wacht ze maar even met de in
koop van kleding voor later dit najaar, omdat
alle coronaperikelen niet meteen weg zijn na 6
april. „Gelukkig heb ik een webshop, die biedt
in elk geval uitkomst. Normaal gold gratis ver
zenden boven de 75 euro, maar sinds zondag is
elke verzending gratis.'' Dan leg ik zelf wel geld
toe op de verzendkosten, maar beter iets dan
niets.''
Unibail
Rodamco
KPN
Ahold
Delhaize
Basic-Fit
De corona-uitbraak slaat een flink gat in de overheidsbegroting.
Alleen al de komende drie maanden wordt minstens 15,5 miljard euro extra
uitgegeven. De vorige crisis leert dat de rekening hard kan oplopen.
Het is nu al zeker dat de Miljoe
nennota voor 2020 de prullenbak
in kan. Daarin wordt nog uitge
gaan van een begrotingsoverschot
van 0,3 procent, ofwel een 'winst'
van 2,5 miljard euro voor de staat.
De eerder deze week aangekon
digde steunmaatregelen gaan de
schatkist vele miljarden kosten.
Het kabinet trekt de portemon
nee om de economische gevolgen
van de corona-uitbraak te beper
ken. De nadruk ligt vooralsnog op
baanbehoud en het tegengaan van
faillissementen. Zelfs de als zuinig
bekendstaande schatkistbewaar
der Wopke Hoekstra (CDA, Finan
ciën) laat alle reserves varen. Hij
kondigde aan dat bedrijven bij
hem kunnen aankloppen voor een
tegemoetkoming in de loonkosten
(tot 90 procent), dat horecazaken
en schoonheidssalons compensa
tie krijgen voor misgelopen omzet
en dat iedere zzp'er die in financi
ële nood komt, een inkomensaan
vulling tot maximaal 1500 euro
krijgt.
Aangepast
Het zijn maatregelen die de over
heid een hoop geld kosten. Als bij
voorbeeld een kwart van de werk
gevers een aanvraag doet voor een
tegemoetkoming in de loonsom,
kost dat de staat 10 miljard euro in
drie maanden tijd. Dat is bijna net
zoveel als het ministerie van De
fensie over heel 2020 te besteden
heeft.
In de aangepaste begrotingen
die het kabinet woensdag naar de
Kamer stuurde, wordt alvast 15,5
miljard euro extra uitgetrokken
voor de eerste drie maanden. Maar
als meer tijd nodig is om de gevol
gen van de corona-uitbraak te
compenseren, zal de rekening ver
der oplopen. Het kabinet is bereid
die rekening te betalen. ,,Wij heb
ben diepe zakken'', zei Hoekstra
eerder al, en hij is bereid die 'hele
maal te legen'.
De vergelijking met de crisis van
ruim tien jaar geleden dringt zich
op. In de Miljoenennota voor 2009
- gepresenteerd precies één dag
nadat de Amerikaanse zakenbank
Lehman Brothers was omgevallen,
wat de inleiding was van de ban-
kencrisis - spiegelde Hoekstra's
verre voorganger Wouter Bos Ne
derland nog een begrotingsover-
schot van 1,2 procent voor. Uitein
delijk moest Bos in dat rampjaar
een tekort van 5,4 procent slikken,
bijna 31 miljard euro.
Het is nu al zeker dat ook Hoek
stra's Miljoenennota voor 2020 in
de prullenbak kan. Sterker, het be
drag dat nu al is uitgetrokken voor
hulp is veel hoger dan de 2,5 mil
jard euro die Hoekstra toen nog
'over' dacht te houden. Daar komt
nog bij dat niet alleen aan het
noodpakket een fors prijskaartje
hangt, maar dat de staat ook grote
verliezen lijdt doordat er veel min
der belastingen binnenstromen.
cent minder op dan het jaar er
voor. Alleen al de opbrengst van de
vennootschapsbelasting lag in dat
jaar 7,2 miljard euro lager, omdat
bedrijven minder winst of zelfs
verlies draaiden. Ook aan omzet
belasting (btw), dividendbelasting
en overdrachtsbelasting kwam
toen 6 miljard euro minder bin
nen. Met hele bedrijfstakken die
nu stilliggen is het goed voorstel
baar dat de gederfde belastingin
komsten ook in 2020 in de vele
miljarden zullen lopen.
De vraag is natuurlijk of de over
heid die tegenslag kan betalen.
Vooralsnog lijken de zorgen over
de kapitaalkrachtigheid van de
staat niet groot. De staatsschuld
dook vlak voor de jaarwisseling
voor het eerst sinds de vorige crisis
onder het getal van 50 procent van
het bruto binnenlands product.
Daarmee blijft Nederland ruim
10 procent onder het Europese
maximum van 60 procent. Anders
gezegd: Hoekstra heeft omgere
kend een slordige 90 miljard euro
ruimte om de nationale schuld op
te laten lopen zonder door Brussel
op de vingers te worden getikt. Al
is de verwachting niet dat de Eu
ropese Commissie moeilijk zal
doen als het meer wordt. Er zijn
immers ook landen die al tijden
boven het schuldenplafond zitten
en die ook hun economie met
tientallen miljarden willen stut
ten. Zo kondigde Spanje een pak
ket van 200 miljard euro aan, ter
wijl het land een staatsschuld
heeft van bijna 100 procent.
Rente loopt op
Daar komt bij dat Nederland de
miljarden die het straks tekort
komt gratis kan lenen op de kapi
taalmarkt. Sterker nog: Hoekstra
krijgt op dit moment nog geld toe,
al zijn de rentepercentages op
tienjaarsleningen de afgelopen da
gen wel opgelopen.
Voor de economie is het op dit
moment vooral de vraag hoe lang
maatregelen als de gedwongen
sluiting van de horeca nodig zul
len zijn. Directeur Pieter Hase-
kamp van het Centraal Planbureau
zei dinsdag in het Financieele Dag
blad dat er hoe dan ook een reces
sie aankomt, maar dat het gissen is
hoe diep die zal zijn. Hoe langer de
corona-uitbraak het economische
en maatschappelijke verkeer raakt,
des te ingrijpender de gevolgen.
Hoekstra maakt zijn borst alvast
nat. Volgens de bewindsman van
Financiën kan Nederland het nog
wel 'drie maanden langer uitzin
gen' als maatregelen bijvoorbeeld
verlengd zouden moeten worden.
Maar de echte schade valt pas later
op te maken. Of in de woorden
van de minister: ,,Het wordt echt
wel stoelriemen vast de komende
periode.''
vrijdag 20 maart 2020
GO
Winkelgebieden in de binnensteden komen
piepend tot stilstand. De brancheorganisa
tie waarschuwt voor de gevolgen: „Onder
nemers leven van de omzet en alle lonen
moeten ook gewoon worden doorbetaald.''
- Brenda Dickhoff
Het winkelvast-
goedconcern
had een prima
dag op de
beurs.
45%
Nog zo'n winnaar
in de AEX, die
ruim 4,5 procent
in waarde steeg.
Na dagen te zijn
gestegen, ein
digde het super
marktconcern
nu in de min.
40%
De sportschool
keten denderde
verder naar
beneden.
a>
E
o
'Het wordt echt
stoelriemen vast
de komende tijd'
Laurens Kok
Den Haag
Om een idee te geven: in 2009
haalde de Belastingdienst 5 pro
Vooralsnog zijn de
zorgen over de
kapitaalkrachtigheid
van de staat klein
o
0
X
a
