NYNKEDEJONG
Europa eensgezind:
Alleen met heel goede
reden komt u er nog in
Hoesten, keelpijn, koorts. Ik heb gewoon een griepje. Toch?
CORONAVIRUS
k
6
Column
^0 @nynke
Ook ik stuurde het filmpje
door. Natuurlijk. Het was
ook een prachtig filmpje:
doventolk Irma Sluis leerde ons
tijdens de persconferentie van
afgelopen donderdag het gebaar
voor de term 'hamsteren'. Het
filmpje ging viraal, wellicht omdat
we allemaal opgefleurd wilden
worden in tijden van grote onze
kerheid.
Irma Sluis bleef er zelf nuchter
onder. Als er hierdoor meer aan
dacht kwam voor gebarentaal, dan
vond zij het prima dat ze het hele
internet over ging. Sowieso was
die persconferentie donderdag een
historisch moment: het was de
eerste keer dat er bij een dergelijke
gebeurtenis live een doventolk
aanwezig was, om zo ook de dove
en slechthorende Nederlanders op
de hoogte te brengen van de kabi
netsbeslissingen.
genomen moeten worden om het
in te dammen, nog één goed iets
teweeg mag brengen, laat het dan
dit zijn: dat vanaf nu bij belang-
rijke gebeurtenissen een doven
tolk staat te tolken. Vorig jaar, toen
tramschutter Gökmen Tanis heel
Nederland in zijn greep hield,
werd bij de persconferentie niet
getolkt. Heel Utrecht werd
gesommeerd binnen te blijven.
Maar zonder doventolk kregen
veel doven- en slechthorenden dat
niet mee. Ondertiteling is erg fijn,
maar dan moet je wel goed en snel
kunnen lezen. Dat kan niet ieder
een.
Dat een doventolk van levens
belang kan zijn, proberen de be
langenverenigingen voor doven en
slechthorenden ons al jaren bij te
brengen. Een doventolk is geen
extraatje, geen lollig gebbetje voor
erbij. Gebarentaal is veel meer dan
een grappige bijzaak. Voor veel
Nederlanders is het hun eerste
taal, de taal waarmee ze zijn opge
groeid, en waar zij zich net zo ver
bonden mee voelen als ik bijvoor
beeld met het Fries. Tolken stude
ren jarenlang om zich die taal he
lemaal eigen te maken, met alle
nuances die erbij horen. Elke op
getrokken wenkbrauw of miniem
handgebaar betekent iets.
Kijk naar Irma Sluis en haar col
lega's en zie hoe zij zich uit de
naad werken om dat zo goed mo
gelijk te doen en daardoor het le
ven van vele Nederlanders veel
toegankelijker te maken. Het is
veel meer dan een paar ontblote
tanden en twee graaiende handen.
Bij elke belangrijke
gebeurtenis moet
worden getolkt
Mark van Assen
Brussel
De Europese leiders volgen hier
mee het voorstel van Ursula von
der Leyen, de voorzitter van de Eu
ropese Commissie. Het gaat om
inreisverbod voor de Schengen-
landen: dat zijn de EU plus IJsland,
Noorwegen, Liechtenstein en
Zwitserland. ,,Hoe minder we rei
zen, hoe beter we het virus kun
nen indammen'', zei Von der
Leyen eerder. Uitzonderingen zijn
EU-burgers, medisch personeel en
vrachtvervoer.
Premier Mark Rutte en zijn col
lega's, die vergaderden via een vi
deoverbinding, ondersteunen ook
de richtlijnen van de Commissie
voor de binnengrenzen van de
Schengenlanden. Ze benadrukken
er alles aan te willen doen om bur
gers te laten terugkeren naar hun
eigen land, mochten ze dat willen.
Ook moeten er geen drempels zijn
voor artsen en ander medisch per
soneel en voor mensen die in de
grensregio's werken. Verder is het
zaak om het vrije verkeer van goe
deren in stand te houden. Dit gaat
om goederenvervoer in het alge
meen en het vervoer van medicij
nen en medische apparatuur in
het bijzonder.
Rutte gaf echter meteen aan dat
een aantal landen (,,Ik noem geen
namen'') desondanks nog steeds
belemmeringen opwerpt voor de
eigen grenzen. Hij hoopt dat door
het inreisverbod voor de Schen-
genzone de druk op het sluiten
van de binnengrenzen zal afne
men. Zo staan bijvoorbeeld Roe
menen vast in Oostenrijk, omdat
Hongarije de grenzen heeft geslo
ten voor niet-burgers. En Litou
wen heeft Polen opgeroepen om
mensen door te laten die naar huis
willen.
De laatste dagen is door Von der
Leyen en door Charles Michel, de
voorzitter van de Europese Raad
(waarin alle EU-regeringsleiders
vertegenwoordigd zijn), voortdu
rend gehamerd op het gezamenlijk
optrekken. ,,Ik snap dat landen al-
les doen om hun burgers te be
schermen'', zei Von der Leyen,
,,maar de interne markt moet blij
ven functioneren." Buurlanden
moeten maatregelen op elkaar af
stemmen, vinden de twee leiders.
Niet alleen om het virus in te dam
men, maar ook om de economie
draaiende te houden. En de Euro
pese economie is door de interne
markt nu eenmaal totaal geïnte
greerd. Als één land de grenzen
helemaal sluit, heeft dat gevolgen
voor alle andere landen.
Desondanks nemen alle landen
op eigen houtje maatregelen.
Frankrijk verkeert in staat van oor
log, zei president Emmanuel Ma
cron: ,,Een gezondheidsoorlog.''
Onder meer Finland, Zwitserland
en Roemenië hebben de noodtoe
stand uitgeroepen. Tsjechië, Cy
prus, Denemarken, Hongarije,
Letland, Litouwen, Polen en Slo
wakije hebben aangekondigd dat
ze alle grenzen voor buitenlanders
gaan sluiten. Het is niet duidelijk
of dat echt gaat gebeuren. Een
vooraanstaande epidemioloog uit
Zweden is verontwaardigd. ,,Dit is
compleet zinloos.''
DAGBOEK ITALIË
Ik voel me al dagen niet lekker.
Een beetje hangerig, hoesten, keel
pijn, maar niet echt koorts. Dus
het zal wel gewoon een griepje
zijn, toch? Ook mijn vrouw denkt
om de haverklap koorts te hebben.
,,Voel eens aan mijn voorhoofd.''
Er is, ook in Italië, een speciale
corona-hotline, die, net als de in
tensive cares in het Noorden, con
sequent overbelast is. De Italiaan
se overheid hamert er dan ook op
alleen te bellen als je denkt dat je
symptomen hebt. Hoesten, keel
pijn, benauwdheid, koorts. Een
beetje zoals ik nu heb. Maar ik heb
gewoon een griepje, denk ik. Toch?
De constante stroom aan coro
nawetgeving maakt je hypochon
drisch. Bij ieder kuchje, iedere nies
of lichte temperatuursverhoging,
denk je dat je het virus te pakken
hebt. Inmiddels heb ik een schrale
huid van het handen wassen en zit
de vuilnisbak vol met eenmalig
gebruikte papieren zakdoekjes.
Ook ligt paranoia op de loer. Je
vertrouwt niemand meer, ieder
een is een potentiële besmettings
haard. Keurig houd ik een meter
afstand en als die ander te dichtbij
komt, dan deins ik terug. Handen
geven doe ik al weken niet en waar
ik anderhalve week geleden nog
mensen met een mondkapje voor
gek verklaarde, ondernam ik giste
ren een frustrerende zoektocht
naar mascherine.
Volgens mijn vrouw zou de apo
theek bij de Trevi-fontein nog
mondkapjes moeten hebben, maar
zelfs de deur uit stappen kost me
sinds een week moeite. Buiten is
het gevaarlijk. Eenmaal op de
scooter over de verlaten wegen van
de mooiste stad van de wereld,
weet ik waarom ik hier ook alweer
woon. En valt er een gewicht van
me af. Rome ligt er fantastisch bij
in de voorjaarszon, de smog die
meestal boven de stad hangt, is
verdwenen. Even op adem komen,
letterlijk.
Gevangenisstraf
Het pleintje voor de beroemdste
fontein van de wereld is leeg. Een
politiepatrouille controleert. Sinds
een week moet je aangeven
waarom je op straat bent. Heb je
geen geldige reden of geef je een
valse reden op, dan riskeer je een
boete, of zelfs een gevangenisstraf.
Sinds gisteren zijn die regels aan
gescherpt. Als je positief getest
bent, of vanwege besmetting in
quarantaine zit en toch de straat
op gaat, dan kan die straf oplopen
tot twaalf jaar. Reden: onverant
woordelijk handelen tijdens een
epidemie.
,,Mag ik?'' vraag ik op de drem
pel van de apotheek. Er zijn nog
twee mensen in de winkel. 'Prego.'
,,Nee, mondkapjes zijn uitver
kocht en we weten niet wanneer
die binnenkomen.'' Ik ga door de
verlaten stad langs apotheken te
rug naar huis en dat zijn er veel.
Elk plein in Italië heeft een kerk en
een apotheek, zei een collega ooit
tegen me. Dat klopt, maar in geen
van die apotheken is een mond
kapje te koop. Net zo min als hy
giënische handgel, ook die is in
heel de stad niet meer te krijgen.
Thuis is mijn keelpijn weg en
hoest ik ook niet meer. Zie je wel,
een griepje. Toch?
woensdag 18 maart 2020
GO
Doventolk
Als dat hele ellendige virus, en
alle ellendige beslissingen die
Europa gaat deels op slot voor
reizigers van buiten de Euro
pese Unie. Alleen zij voor wie
de trip essentieel is, worden
toegelaten. De maatregel geldt
vooralsnog voor dertig dagen.
s
Premier Rutte (r) overlegt online met EU-leiders. foto anp
(Binnenkort) gesloten grenzen
t
180320
Angelo
van Schaik
Rome
Heel Europa gaat Italië ach
terna. Het continent gaat lang
zaam op slot, ook de koppigste
landen zullen moeten geloven
aan een lockdown. Correspon
dent Angelo van Schaik bericht
vanuit Rome.
