9
Je weet van
tevoren dat
dit een
gevoelige
tekst is
STAATSBEZOEK INDONESIË
Drie dagen reisden
koning Willem-Alexander
en koningin Maxima door
Indonesië. Ver weg van
de coronacrisis in
Nederland, ging het
vooral over de bijzondere
band tussen de twee
landen.
De lokale dorpelingen van
Ecovillage Silima
Lombu worden op grote
afstand gehouden. Van
enkele honderden me
ters afstand gluren ze tussen de bo
men en bladeren naar de steiger waar
koning Willem-Alexander en konin
gin Maxima afscheid nemen van
Ratna Gultom, de bazin en dochter
van de voormalige koning van het
dorp.
Als het koningspaar aan boord gaat,
galmen tientallen enthousiaste vrou
wenstemmen over het water van het
Tobameer: ,,Queen, Queen, Queen!''
De koning en koningin zwaaien
vanaf de boot en worden vervolgens
getrakteerd op een tevreden gejoel.
De laatste dag van het staatsbezoek,
dat gisteren eindigde op het eiland
Sumatra, voelt voor het eerst als een
ontmoeting met het échte Indonesië.
De eerste twee dagen hebben vooral
in het teken gestaan van de zakelijke
plichtplegingen.
Er zijn bezoeken aan president Joko
Widodo en de sultan van Yogyakarta,
kransleggingen bij Indonesische en
Nederlands erevelden, ontmoetingen
bij universiteiten en bedrijven, pre
sentaties en demonstraties over agri-
food, afval- en watermanagement en
innovatie, met tussendoor een
vleugje cultuur, zoals traditionele Ja
vaanse dansen.
Maar hier op het eiland Sumatra, in
de paradijselijke natuur rond het To-
bameer, is er echt contact met de lo
kale bevolking. In het Batakdorp Si-
ambat Dalam wordt het koningspaar
getrakteerd op een welkomstdans
voor 'hoge gasten' en krijgt het een
traditionele, geweven sjaal om de
schouders.
Traditie
Het dorpje bestaat uit acht huizen:
volgens traditie vier voor de mannen
rechts, vier voor de vrouwen links.
Bewoners vertellen hoe ze hun oude
cultuur en ambachten in stand hou
den en tegelijk werken aan een toe
komst die toeristen moet trekken.
Het Tobameer - 's werelds grootste
vulkanische kratermeer, dat net zo
lang is als de weg van Huis ten Bosch,
het woonpaleis van de koning, naar
zijn moeder op Kasteel Drakensteyn
in Lage Vuursche - is door de Indo
nesische regering aangewezen als een
van de plekken die het 'nieuwe Bali'
moeten worden.
Ecovillage Silima Lombu, op een
schiereiland in het meer, is al een
stapje verder. Daar draait alles om het
behoud van de waterkwaliteit, biolo
gische landbouw en duurzaam toe
risme. Het dorpje heeft tien toeris-
tenlodges die draaien op zonne-ener-
gie, en een sauna die wordt ver
warmd door een pizza-oven, die op
zijn beurt weer wordt gestookt op de
schillen van kemirinoten.
Het zijn de plekken waar de pijn
van het koloniale verleden even geen
rol speelt als de koning en koningin
van Nederland op bezoek komen.
Ondanks een propvol programma op
de slotdag, voelt het als een moment
van rust en bezinning, na twee hecti
sche en beladen dagen.
Eerst werd het bezoek aan het ei
land Kalimantan (Borneo) afgelast
vanwege een dodelijk bootongeluk
bij de voorbereiding. Daarna waren
er de 'hakkelende' excuses van de ko
ning voor de Nederlandse 'gewelds-
ontsporingen' tijdens de Indonesi
sche onafhankelijkheidsoorlog (1945
1949).
In Noord-Sumatra brengt koning
Willem-Alexander de impact van
zijn woorden, die de Indische ge
meenschap en veteranen veel pijn
doen, terug tot het niveau 'niks
nieuws'. Want hij herhaalt slechts
wat twee ministers en een ambassa
deur voor hem al deden, zegt hij in
het afsluitende persgesprek met Ne
derlandse journalisten.
Cadeau
Vanwege het momentum, de aan
staande 75ste viering van de onaf
hankelijkheid in Indonesië (17 augus
tus), zijn de excuses een soort ver
jaardagscadeau. ,,Het is een bijzonder
moment voor een staatsbezoek'', al
dus de koning. ,,We zijn in goed
overleg met de ministers en de mi
nister-president tot een mooi rond
verhaal gekomen, dat op een mooi
ZENUWACHTIG
rond moment naar buiten gebracht
kon worden. Je weet van tevoren dat
dit een gevoelige tekst is. Ik heb het
weloverwogen gedaan en ik denk dat
uiteindelijk iedereen tot het inzicht
zal komen dat dit de juiste manier
was om dit staatsbezoek te begin
nen.''
Nederland heeft Indonesië nodig
als belangrijke handelspartner, zei de
koning eerder deze week. Niet voor
niets reisde een grote handelsmissie
mee. En niet voor niets stond het be
zoek daarom in het teken van verle
den, heden en toekomst. Drie ele
menten die ook op de laatste dag van
het staatsbezoek weer samenkomen.
Duurzaamheid is het sleutelwoord.
In de toekomst van Indonesië en in
de relatie met Nederland. Waar deze
weken in artikelen en commentaren
met gestrekt been de pijnpunten van
het koloniale verleden zijn belicht,
daar is in de dorpjes op Sumatra de
warmte, bewondering en het respect
voor de Oranjes op elke plek voelbaar.
Ooit zal hij zijn drie dochters mee
nemen op reis naar Indonesië, zegt
de koning. Zoals hij zelf in de jaren
90 door zijn ouders Claus en Beatrix
werd meegenomen, en zoals hij van
zijn grootvader Bernhard de liefde
voor het land met de paplepel inge
goten kreeg.
vrijdag 13 maart 2020
GO
Excuus was 'niks nieuws'
Tonny van der Mee
Parapat
—Willem-Alexander
Het koningspaar leeft vanuit In
donesië mee met de corona
crisis in Nederland. Koningin
Maxima vond het 'raar' om deze
dagen niet in Nederland te zijn.
„Onze kinderen en vrienden zijn
daar. Iedereen wordt zenuwach
tig." Koning Willem-Alexander:
„Artsen en verplegers zullen de
komende tijd de voorste linie
vormen tegen dit verschrikkelijke
virus. We steken hun graag een
hart onder de riem.''
Bij aankomst op
het vliegveld van Si
langit op Sumatra
krijgt het konings
paar een speciale
deken als welkom
omgehangen.
M Eigenaresse R.
Gultom van het Si
lima Lombu Ecovil
lage geeft uitleg
over de natuurvrien
delijke accommoda
tie. FOTO'S ANP