EUWS 11
Verdachten
Telegraaf bang
Drie doden bij
aanslag Irak
Saoedische strijders voor de mensenrechten zijn in de wolken
met de uitreiking van de Geuzenpenning, vandaag in Vlaardingen.
,,De prijs houdt onze strijd in leven'', zegt een van hen, Yahya Assiri.
Sterrenkok
Roux overleden
GEUZENPENNING UITREIKING
Omar al-Qathani en Yahya Assiri
verstuiken hun tong bij het uit
spreken van het woord Geuzen
penning. Maar dat doen ze graag,
met een brede glimlach. Zij kun
nen elke steun goed gebruiken in
hun ongelijke strijd met het Sa-
oedi-Arabische vorstenhuis.
Dat de Saoedische activisten
voor de mensenrechten het zwaar
hebben, blijkt ook uit de ceremo
nie. De prijs is toegekend aan de in
2009 opgerichte organisatie
ACPRA (Saudi Civil and Political
Rights Association) maar niet één
lid kan zelf aanwezig zijn. Zij zit
ten allemaal gevangen. Daarom is
het aan Yahya Assiri, van de zus
terorganisatie ALQST (Londen)
om de honneurs waar te nemen.
Samen met Omar al-Qathani,
zoon van een van de oprichters
van ACPRA.
Hij woont met zijn moeder
Maha, broers en zussen in New
York. In 2013, kort voor de arresta
tie van alle ACPRA-leden, vlucht
ten zij het land uit, naar de VS.
,,Mijn vader Mohammed had een
voorgevoel. Hij zei tegen mijn
moeder: haal mijn kinderen alsje
blieft hier weg. Hij wilde dat wij
veilig zouden zijn en goed onder
wijs zouden kunnen volgen'', zegt
de 19-jarige jongeling.
De prijsuitreiking zal in Saoedi-
Arabië geen nieuws zijn - Assiri:
,,Die wordt verzwegen'', maar Mo
hammed al-Qathani weet ervan.
,,We mogen regelmatig telefonisch
contact met mijn vader hebben'',
zegt Omar. Hij pakt zijn mobieltje
en laat een opname horen van een
gesprek tussen zijn ouders. ,,Mijn
moeder vertelt hem dat zij trots op
hem is. Voor mijn vader was de
Geuzenpenning nieuw maar hij
voelt zich erg vereerd nu hij er de
achtergrond, het prestige van kent.
De uitreiking is een stimulans
voor hem. Hij zit al zeven jaar vast
en hij hoort nu dat hij niet wordt
vergeten.''
Yahya Assiri (39, tot zijn vlucht
in 2012 officier in de Saoedische
strijdkrachten), valt hem bij.
,,Deze prijs geeft tegenwicht aan
het pr-offensief van de Saoedische
machthebber, Mohammed bin
Salman. Hij presenteert zich als
een hervormer, maar de werkelijk
heid is anders'', zegt Assiri. ,,De
kroonprins is verantwoordelijk
voor de oorlog in Jemen, volgens
de VN de ergste humanitaire crisis
van dit moment. In eigen land
De prijs zorgt voor
wat bescherming. Nu
zal het regime wat
terughoudender zijn
leidt hij een snoeiharde onder
drukking. Hij snoert iedereen die
hem bekritiseert de mond. Met in
timidatie, bedreigingen, arrestatie
en marteling. Naar buiten toe pro
beert hij goede sier te maken met
schijnvrijheid voor vrouwen maar
de mensenrechten worden in Sa-
oedi-Arabië als nooit te voren stel
selmatig vertrapt.''
Vogelvrij
Volgens Assiri is de Geuzenpen
ning, die jaarlijks wordt uitgereikt
om strijders voor vrijheid en men
senrechten te eren en te steunen,
niet alleen een erkenning en een
stimulans om door te gaan. ,,De
prijs zorgt indirect voor een beetje
bescherming. Zonder aandacht
zijn de ACPRA-leden vogelvrij, nu
zal het regime toch iets terughou
dender zijn.''
Volgens Omar gaat het ook rede
lijk met zijn vader die een celstraf
uitzit van tien jaar in een gevange
nis nabij de hoofdstad Riyad. ,,Hij
zou in 2023 moeten vrijkomen en
mag daarna tien jaar het land niet
uit. ,,Soms is hij terneergeslagen,
gaat hij in hongerstaking, maar hij
is ongebroken, strijdvaardig. Ge
lukkig heeft hij in de gevangenis
contact met een ander ACPRA-lid.
Dan heeft hij soms iemand om
mee te praten'', aldus zijn zoon.
Assiri wijst erop dat de ACPRA-le-
den niet, zoals andere politieke ge
vangenen, in een apart blok zijn
ondergebracht. ,,Zij zitten tussen
moordenaars, smokkelaars en an
dere criminelen'', zegt de mensen
rechtenactivist.
Met de hoofdrol in Vlaardingen
pleegt Assiri in de ogen van Mo
hammed bin Salman dissident ge
drag. Kan hij nog veilig over straat
in Londen? ,,Nee, niet echt. Je
moet toch alert zijn. Zeker na de
moord op Jamal Khashoggi (de Sa-
oedisch/Amerikaanse journalist
die in 2018 werd vermoord, red).
Khashoggi was een vriend van me.
Ik hoop dat het regime niet weer
zo'n misdadige blunder begaat.
Maar hoe dan ook, ik zet mijn mis
sie voort.''
Assiri beseft maar al te goed dat
de aandacht van de internationale
gemeenschap snel verslapt. De
naam van Khashoggi valt ook niet
zo vaak meer. In de relatie met Sa-
oedi-Arabië, rijk aan olie en dol
lars, is de rest van de wereld eerder
koopman dan dominee. Zaken
gaan voor mensenrechten. ,,Onze
strijd is een ongelijke strijd. We
zijn zwak. Maar we hebben één
groot voordeel: we verdedigen een
hoger doel, een menswaardig be
staan. We hebben de waarheid,
het recht aan onze kant. Uiteinde
lijk zullen we winnen. Dictators
hebben niet het eeuwige leven.
Kijk naar Khadaffi, Saddam Hus
sein.''
Idealen
Sluit Omar zich na zijn studie aan
bij de strijd van zijn vader en
ACPRA? ,,Ja. Ik wil mijn vaders
idealen volgen. Ik weet dat het
moeilijk zal zijn. Misschien heb ik
er zelf niets mee te winnen maar
anderen, generaties na mij wel'',
zegt de jonge Al-Qathani. Ook in
hem zit geuzenbloed.
vrijdag 13 maart 2020
GO
AMSTERDAM De twee
hoofdverdachten in de
zaak rond de aanslag op
De Telegraaf zijn 'doods
bang'. In de media is zijn
naam gekoppeld aan drie
liquidaties, zei vermeend
kopstuk Bilal el H. (26). Me
deverdachte Nabil D. (28)
voelt zich een schietschijf,
zei hij gisteren op de derde
dag van hun strafproces.
De twee zouden leiders zijn
van een bende die volgens
justitie ook vluchtauto's stal
en leverde aan criminelen.
In juni 2018 werd het kran
tengebouw geramd door
een gestolen bestelauto.
LONDEN De in Frankrijk
geboren sterrenkok en res
tauranthouder Michel Roux
is na een lang ziekbed in
zijn Engelse woonplaats
Bray op 78-jarige leeftijd
overleden. Dat heeft zijn fa
milie gisteren bekendge
maakt. Roux, vaak om
schreven als een 'beschei
den genie', schreef met zijn
broer Albert gastronomi
sche geschiedenis met hun
Londense etablissement
La Gavroche, dat de deu
ren opende in 1967. Het
kreeg in 1982 als eerste
restaurant in het Verenigd
Koninkrijk een derde Mi-
chelinster.
BAGDAD Twee Amerika
nen en een Brit zijn om het
leven gekomen door een
raketaanval op een basis
ten noorden van de Irakese
hoofdstad Bagdad. Dat
meldden Britse media gis
teren. Amerikaanse mili
taire bronnen verklaarden
dat een Britse en Ameri
kaanse militair en een inge
huurde Amerikaanse
kracht waren omgekomen.
Dat gebeurde bij de Taji-
basis. Zeker twaalf ande
ren raakten gewond.
Sinds de dood in januari
van de gelauwerde Iraanse
generaal Qassem Solei-
mani door een Ameri
kaanse raket zijn de span
ningen in de regio opgelo
pen. De invloed van Iran in
Irak is groot.
Yahya Assiri (l) en Omar al-Qathani nemen namens de ACPRA de mensenrechtenprijs in ontvangst. foto marco okhuizen
Hans van Zon
Amsterdam
-Yahya Assiri, Saoedisch activist
