Olieproducenten
rollen vechtend
over straat
ECONOMIE 19
De bijeenkomst van de Opec, het
kartel van olieproducerende lan
den, met andere producenten af
gelopen weekend draaide uit op
een fiasco. De bedoeling was om
een productieverlaging met an
derhalf miljoen vaten per dag af te
spreken. Het tegendeel gebeurde.
Rusland zou een korting van
500.000 vaten voor zijn rekening
moeten nemen, maar het land van
Vladimir Poetin zag dat totaal niet
zitten. Dat schoot Saoedi-Arabië
weer in het verkeerde keelgat. Het
koninkrijk kondigde als een don
derslag bij heldere hemel aan juist
meer te gaan produceren en bood
klanten een flinke korting op de
geldende prijs. De Russen - ook
niet vies van een wedstrijdj e arm-
worstelen - kondigden op hun
beurt aan ook meer olie te verko
pen, waarna de olieprijs in korte
tijd van 50 dollar per vat naar 30
dollar kelderde.
Schalieolie
De weigering van de Russen om
het Saoedische spel mee te spelen,
is te begrijpen. Zeker in het licht
van eerdere ervaringen. In het
verleden profiteerden de produ
centen van schalieolie in de VS
maximaal als de reguliere olielan
den de oliekraan iets dichtdraai
den. Zodra de productiebeperking
een feit was en de prijzen begon
nen te stijgen verhoogden de
schalieproducenten hun produc
tie. De schalieolieboeren hadden
de lusten, terwijl landen als Rus
land hun inkomsten zagen terug
lopen.
Daarnaast heeft Rusland nog
een reden om de Amerikanen niet
verder in het zadel te helpen. De
Amerikanen is er veel aan gelegen
de aanleg van olie- en gasleidin
gen van Rusland naar Europa te
gen te houden. Vandaar hun ver
zet tegen Nord Stream. De Ame
rikanen willen dat Europa hun
olie en gas koopt en niet dat van
de 'vijand' Rusland.
De enorme prijsval heeft de Ame
rikaanse producenten van scha
lieolie nu wel in de hoek gedre
ven. Ze zitten zwaar in de schul
den en verdienen met de huidige
olieprijzen niet voldoende om
hun schulden af te betalen. Door
de prijs nu nog verder te verlagen
hoopt Rusland ze richting het
faillissement te duwen. De aande
len van schalieolieproducenten
daalden daarom maandag nog
veel harder dan die van traditio
nele oliemaatschappijen.
De tactiek van de Russen is ris
kant. Een paar jaar geleden pro
beerde Saoedi-Arabië hetzelfde
door de markt te overspoelen met
olie. Toen gaven de Amerikanen
geen krimp, waardoor de Saoe-
diërs bakzeil haalden.
De Opec moest de
productie beperken.
Maar het tegendeel
is gebeurd
Dat nu juist de Saoediërs een prij
zenslag ontketenen verbaasde de
markt. Kroonprins Mohammed
bin Salman lijkt zich persoonlijk
beledigd te voelen door de weige
ring van de Russen om mee te
doen met een productieverlaging.
De aanval van de Saoediërs is in
ieder geval rechtstreeks gericht op
Rusland. Juist in de voor de Rus
sen belangrijkste markten geven
ze de grootste kortingen op hun
olie. Ze hopen dus vooral klanten
van Rusland af te troggelen.
Onzekerheid troef
De vraag is of dat slim is. De Rus
sen kunnen beter met een lage
olieprijs leven dan de Saoediërs.
Rusland heeft veel meer inkom
sten uit andere activiteiten, ter
wijl Saoedi-Arabië vrijwel com
pleet afhankelijk is van de inkom
sten uit de olie-industrie.
Deskundigen durven niet te
voorspellen hoe lang de prijzen
slag zal duren. Vooralsnog kun
nen automobilisten en de indu
strie profiteren van de spectacu
laire prijsdaling van olie. Maar de
pret kan ook binnenkort weer
over zijn.
briek kan doordraaien'', verzekert
een woordvoerder.
Philips heeft ervaring met het co
ronavirus door de fabrieken in China.
Daar komt de productie nu weer op
gang. ,,Het personeel daar heeft
mondkapjes op en we meten de tem
peratuur drie keer per dag. De airco
staat uit en de ramen open. En de
mensen zitten apart in de kantine'',
schetst Steve Klink van Philips de
maatregelen.
In Nederland gaat Philips niet zo
ver. In Best mogen de werknemers
die mri-scanners produceren elkaar
geen hand geven en moet iedereen
die zich grieperig voelt verplicht
thuisblijven. Kantoorpersoneel dat
thuis kan werken werkt vanuit huis
en zakenreizen zijn tot een mini
mum beperkt. Naar besmette gebie
den afreizen is er al helemaal niet bij.
In China heeft Philips ook mensen
ingezet bij toeleveranciers om verze
kerd te zijn van voldoende onderde
len. Die tactiek kan het bedrijf ook in
andere landen gebruiken als het no
dig is. ,,In Nederland hebben we een
business continuity system dat er voor
De branches zijn
nu met hun leden
aan het kijken
hoe ze zich
kunnen
voorbereiden
zorgt dat het licht aanblijft bij een ca
lamiteit'', zegt Klink.
Vooralsnog zetten bedrijven vooral
in op preventie. ,,Bij ons zijn bijeen
komsten met meer dan twintig men
sen verboden'', zegt Miel Timmers
van VDL. ,,Wij hebben veel produc
tiewerk en dat kun je niet thuis doen.
We willen voorkomen dat mensen
ziek worden. Dus vaak handen was
sen en geen handen geven.''
Bijeenkomsten
Steeds meer bedrijven verbieden
grote bijeenkomsten en zeggen be
zoeken aan beurzen en congressen af.
Ook hierin gaat ABN Amro erg ver.
,,Bij ons zijn alle bijeenkomsten, zo
wel voor personeel als voor relaties
verboden. Eerst gold dat alleen voor
twintig mensen of meer, maar nu
geldt het voor alle bijeenkomsten.''
De grote vraag is of het verbod ook
gaat gelden voor de aandeelhouders
vergadering die op 22 april gepland
staat. ,,Daar denken we nog over.
Maar het is mogelijk om de vergade
ring online te houden. Dan kan er
ook gewoon gestemd worden.''
woensdag 11 maart 2020
Op de oliemarkt is een niets
ontziende prijzenslag uitgebro
ken. Drie van de grootste olie
producenten - Rusland, Saoe-
die-Arabië en Amerika - rollen
nu vechtend over straat.
Peet Vogels
Amsterdam
-Edwin van Scherrenburg
(ondernemersorganisatie
VNO-NCW)
In 2016 spraken ze nog met elkaar, nu is het bonje tussen Vladi
mir Poetin en Mohammed bin Salman. foto epa
