CORONAVIRUS
6
De uitbraak van
het coronavirus
treft Europa recht
in het financiële
hart. Gisteren
gingen de beurzen
keihard onderuit en
stortte de olieprijs
in. Is een recessie
onvermijdelijk?
mi
In één week tijd verdampte wereld
wijd al 6000 miljard dollar aan
beurswaarde. Op Wall Street werd
de handel gisteren voor het eerst
sinds 2008 stilgelegd, omdat de
koersen te hard daalden. Banken,
luchtvaartmaatschappijen en olie
maatschappijen hangen al dagen
aangeslagen in de touwen en de
toch al ultralage rente zakt nóg ver
der weg. Alle ingrediënten van een
volgende economische crisis lijken
aanwezig.
De handelsbeurzen zijn al een
week in paniek. De vrije val die de
olieprijs gisteren tot rond de 30 dol
lar per vat deed kelderen, zette de
zaak extra op scherp. Vorige week
werd voor een vat olie nog 50 dollar
neergeteld.
De scherpe daling van de olie
prijs is niet alleen de schuld van het
coronavirus, maar werd er wel door
ingeluid. Door de verminderde
vraag naar de fossiele brandstof -
grootafnemer China draait op halve
kracht - leek het de Opec-landen
vorige week verstandig de oliekraan
wat dicht te draaien om zo de prijs
te stutten. Het grootste olieprodu
cerende land ter wereld, Rusland,
weigerde om hier aan mee te doen.
Saoedi-Arabië is daarop gisteren
een prijzenoorlog gestart om de
Russen alsnog tot inkeer te doen
komen.
Geen herstel
Beleggers houden al rekening met
een economische recessie. ,,Eerst
werd gedacht dat we een forse dip
in het eerste kwartaal van dit jaar
zouden krijgen en daarna een fors
herstel, zoals bij de Sars-epidemie'',
aldus Maarten Leen, hoofdeco-
noom bij ING. Mensen kopen die
smartphone of nieuwe auto uitein
delijk toch wel, was de gedachte.
,,Maar dat idee is verlaten nu de ver
spreiding om zich heen grijpt.''
Dat de beurzen en de rente on
deruitgaan, heeft te maken met on-
zekerheid. ,,Hoe gaat het virus zich
verder verspreiden? Dat is de vraag,
maar niemand die het kan voor
spellen'', vervolgt Leen. ,,Als de ver
spreiding onder controle wordt ge
houden, valt de economische
schade mee. Maar als het verder uit
de hand loopt, is een wereldwijde
recessie, met oplopende werkloos
heid, onvermijdelijk.''
Tot nu toe waren de gevolgen van
de coronabesmetting - zeker in ons
land - nog te overzien. In Neder
land hebben 750 bedrijven deeltijd-
ww aangevraagd omdat ze minder
werk hebben. Maar dat gaat niet om
grote aantallen mensen.
De angst voor tekorten groeit, nu
ook het noorden van Italië op slot
gaat. Daar zitten grote toeleveran
ciers voor de (economisch belang
rijke) Europese autofabrieken.
Naarmate het virus zich verder ver
spreidt, wordt dat probleem groter.
Wat eerst een tijdelijke dip leek,
lijkt zich nu tot een langdurig pro
bleem te ontwikkelen.
Vraag en aanbod
De aard van de crisis verandert nu
het virus wereldwijd toeslaat. In
eerste instantie was er alleen een
Chinees aanbodprobleem. China is
de fabriek van de wereld geworden,
zoals voor smartphones en wasma
chines. Maar ook onderdelen ko
men vaak uit China. Nu krijgt de
vraagkant eveneens klappen. Men-
De overheid moet
bedrijven door deze
moeilijke tijd heen
loodsen
Olieprijs
sen blijven thuis. De toerismesec
tor merkt dat meteen, evenals
vliegmaatschappijen en oliemaat
schappijen. Niet voor niets zijn die
laatste twee bedrijfstakken het
hardst geraakt op de beurs. Ook de
horeca heeft flink last van het virus,
evenals beurzen en evenementen.
De schade die dit veroorzaakt,
wordt later niet goedgemaakt.
De economie wordt nu dus door
de kat én de hond gebeten. En Eu
ropa stond er toch al niet zo goed
voor. Met name Italië en Duitsland
lieten vorig jaar nauwelijks groei
zien. De roep om maatregelen door
de overheid en de centrale banken
neemt daarom toe. Algemeen
wordt verwacht dat de Europese
Centrale Bank de rente gaat verla
gen en met extra steun voor getrof
fen bedrijven komt. De Duitse en
Italiaanse overheid hebben ook
steunmaatregelen toegezegd.
Moeilijke tijd
Leen vraagt zich af of dat zoden aan
de dijk zet. ,,Een lagere rente stopt
de verspreiding van het virus niet.
Alles moet gericht zijn op het in
dammen van het virus.'' Of zoals
een analist bij een bank het ver
woordde ,,Ik zie niet hoe een lagere
rente mensen er toe aanzet het
vliegtuig te nemen.'' Leen ziet het
meeste heil in gerichte maatrege
len. ,,Zoals in Nederland de deel-
tijd-ww voor getroffen bedrijven.
De overheid moet bedrijven door
deze moeilijke tijd heen loodsen.''
Leen wijst op de positieve ont
wikkelingen in China en Zuid-Ko-
rea. Daar lijkt het virus over zijn
hoogtepunt heen. Als Europa en de
VS het virus ook snel onder con
trole krijgen, kunnen de gevolgen
meevallen.
Dat is te hopen, want een recessie
is slecht nieuws voor de burgers.
Sinds kort profiteren werkenden
van flinke loonsverhogingen en la
gere belastingen. Bovendien hoeft
bijna niemand zich zorgen te ma
ken werkloos te worden. Die zeker
heid wordt minder naarmate de co
ronabesmetting langer duurt. Een
dreigende recessie maakt consu
menten onzeker en zorgt er voor
dat ze minder gaan besteden. Dat
wordt erger als de werkloosheid
gaat oplopen als bedrijven echt in
de problemen raken door het coro
navirus.
De lage rente is prettig voor men
sen die een hypotheek of lening
willen afsluiten. Maar spaarders en
pensioenfondsen worden er door
getroffen. De lage olieprijs is weer
wel prettig. Zowel tanken als de
energienota zal er door omlaag
gaan.
Coronabesmettingen
wereldwijd
113.833
dinsdag 10 maart 2020
GO
Economische crisis ligt
in
Peet Vogels
Amsterdam
Grote zorgen: de Euro
pese beurzen kleurden
weer rood gisteren. foto afp
De olieprijs kelderde
gisteren tot zo'n 30 dollar
per vat. Vorige week was de
prijs nog 50 dollar.
-Maarten Leen,
hoofdeconoom bij ING
70 dollar per vat Brent-olii
Februari
Maart
Bron: beurs.nl
ZEELAND2
Kijk op de site bij /video
De impact van corona op
de beurs is een onderwerp
in De Ochtend Show to Go
AEX
120.000
Jan.
Februari
Maart
Bron: Johns Hokins CSSE, stand 20.00 u
650 punten
Februari
Maart
