wm
WSi;
w
Weinig mis met kwaliteit
kinderopvang Nederland
'Burgers betalen 168
miljoen te veel belasting'
Veel 50-plussers
tipsy op de fiets
3
aflS
'm
Gasprijs lager
door Corona en
zachte winter
ÊMI
y*s
Kptl.
Is het een nieuw
probleem?
Lood in drinkwater staat flink
in de belangstelling, maar het
probleem is niet van vandaag of
gisteren. Het is vooral een erfe
nis uit het verleden.
Eric van der Blom, vakspecia
list sanitaire technieken van
branchevereniging Techniek
Nederland: ,,De overheid heeft
al stappen gezet, maar kan nog
meer doen. Zo was er een subsi
dieprogramma om loden lei
dingen te vervangen. Dat liep tot
2005, maar dat zette geen
enorme zoden aan de dijk. Be
langrijk is dat iedereen de nood
zaak begrijpt.''
Onlangs kreeg Van der Blom
nog een telefoontje van een in
stallateur die een offerte had
uitgebracht. ,,Maar de vereni
ging van eigenaars vond vervan
ging niet nodig. Dat vind ik on
begrijpelijk, want bestuurders
hebben een zorgplicht voor hun
bewoners, onder wie ook jonge
kinderen die er wonen of ko
men te wonen.''
Is het loodprobleem
groter dan vroeger,
of lijkt dat maar zo?
„Vroeger bevatte het kraanwater
veel meer kalk. Die zette zich af
aan de binnenkant van de buis.
Dankzij die keiharde laag kon
het water geen contact maken
met het metaal. Tegenwoordig
hebben consumenten ook
steeds vaker een waterontharder
in huis. Voor de luxe van zachter
water krijg je er zo een ander
probleem voor terug, want het
water maakt weer direct contact
met de leiding.''
Y
Tm'
Hoe kom je erachter
of je loden leidingen
in huis hebt?
De vuistregel luidt: is het huis
na 1960 gebouwd, dan is er
niets aan de hand. Dateert het
pand van eerder, dan moet je
even in de meterkast of kruip
ruimte duiken, bij de waterme
ter. Gewapend met een lepel en
een stuk schuurpapier kun je
daar de leiding testen.
Produceert het tikken met de
lepel een dof geluid? Dan is de
kans groot dat het een loden lei
ding betreft. De kleurtest kan
dan uitkomst geven. Komt er na
het schuren van de buitenkant
wat roods of groens te voor
schijn, dan gaat het om koper.
Zie je zilver, dan gaat het
hoogstwaarschijnlijk om lood.
»Kun je zelf water
testen op looddeeltjes?
Daar kun je, na een snelle check
of je in een risicowoning woont,
een testpakket a 62,5o euro aan
vragen. ,,Er zijn goedkopere tes
ten op de markt, maar die leve
ren cijfers op waarop wij niet
durven te vertrouwen", zegt di
recteur Heiko Teuber.
,,Onze meetmethodes zijn ge
accrediteerd en we bewaken
hiermee de kwaliteit van het
drinkwater. Dat doen we hoofd
zakelijk voor drie grote drinkwa
terbedrijven. Maar vanuit een
maatschappelijke verantwoor
delijkheid bieden we onze test
nu ook aan consumenten aan.
Die sturen een liter water op,
die wij in ons laboratorium
grondig analyseren. We verhit
ten een druppel bijvoorbeeld tot
plasma van 6700 graden Celsius
- dat hoefje thuis niet te probe
ren - zodat we looddeeltjes hele
maal kunnen isoleren. Uit de
resultaten kun je afleiden of je
loden onderdelen in de installa
tie hebt, met of je gezondheids
risico's loopt.''
lipp
Kun je zelf lood uit
water filteren?
Er zijn filters op de markt die
beweren dat ze tot 95 procent
van het lood uit het water halen.
Helaas is dat nog niet weten
schappelijk gestaafd, de onder
zoeken naar de effectiviteit lo
pen nog. Wat we wel al weten?
Dat water koken geen steek
helpt.
Wat kun je doen als je
loden leidingen hebt?
Leidingen vervangen is een klus
die de meesten van ons echt aan
een specialist moeten overlaten.
De hoogste prioriteit heeft de
keukenkraan, want daar zal de
grootste waterconsumptie ge
schieden. Maar eigenlijk moet al
het leidingwerk worden ver
nieuwd.
In de tussentijd is het zeker
voor zwangere vrouwen en kin
deren raadzaam om water uit
flessen te drinken, of bij een vei
lige watertap te tanken. Andere
tip: zet 's ochtends eerst de
kraan twee minuten open.
Wat kost dat geintje?
Dat is natuurlijk totaal afhanke
lijk van de hoeveelheid lei
dingen in je huis en hoe bereik
baar die is. Eric van der Blom:
,,Een grove schatting van een
installateur is dat vervanging
van de waterleiding op 1500
euro uitkomt.''
Dat is exclusief eventuele hak
en herstelkosten. ,,Het is een
operatie die je goed kunt uitvoe
ren als je al aan het verbouwen
gaat. Daarom pleiten we er ook
voor dat er een meldingsplicht
komt bij het verkopen van een
huis, net zoals voor asbest. Dat is
vaak het moment dat de nieuwe
eigenaar gaat verbouwen. Die
kan dit dan in een keer mee
nemen.''
»Kun je opgelucht
ademhalen als je in
een nieuwbouwhuis
woont?
Dit is er eentje uit de 'ja, maar'-
categorie. Want metaaldeel
tjes kunnen niet alleen via lei
dingen in het drinkwater ko
men, maar ook via nieuw
geïnstalleerde messing on
derdelen als kranen.
Niet alleen die goedkope
kraan uit China, waar andere
normen gelden, maar ook die
keurige Kiwa-gecertificeerde
kraan kan metaaldeeltjes afge
ven. Daarom is het advies om
de eerste drie maanden in de
ochtend de kraan twee minu
ten te laten doorlopen. Zie ook
kraandoorspoelen.nu voor
meer frisse adviezen.
Handig om te weten
Finland, Noorwegen, Engeland en Australië.
Noodzakelijk om te weten Wil je niet weten
Leuk om te weten
GO ZATERDAG 7 MAART 2020
Met een lepel en een stuk schuurpapier achter
haal je of je loden leidingen hebt. foto jean-pierre jans
R5
-■>"s -
Volgens Van der Blom heeft
het onthardingsbeleid van
drinkwaterbedrijven een on
voorzien neveneffect gehad.
Ja, dat kan: op 10 februari lan
ceerde Het Waterlaboratorium
de site loodinwatertesten.nl.
Het eerste wat je zou moeten
doen is een loodgieter bellen.
De gasprijzen bij de grootste
energieleveranciers zijn historisch
laag. Volgens vergelijker Price-
wise komt dat door de warme
winter en de dalende vraag naar
gas. Daarnaast ligt in de industrie
en transport veel stil vanwege het
Coronavirus.
De kwaliteit van de kinderopvang in Nederland
is prima. Dat staat in een onderzoek naar dag
opvang, peuteropvang, buitenschoolse opvang
en gastouderopvang in opdracht van het minis
terie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Volgens de onderzoekers scoort Nederland nu
vergelijkbaar of beter dan Denemarken,
Nederlandse burgers betalen jaarlijks in
totaal zo'n 168 miljoen euro te veel aan belas
ting. Dat stelt de Bond voor Belastingbeta
lers. Een op de vijf mensen dragen te veel af
aan de fiscus, blijkt op basis van 5000 ge
bruikers van de Aangiftecheck die de bond
aanbiedt. Per persoon gaat het om gemiddeld
140 euro. Bij 4 op de 5 is de aangifte in orde.
Meer dan de helft van de 228
fietsers die in 2019 verongeluk
ten, was ouder dan 50, heeft
Veilig Verkeer Nederland becij
ferd. Uit het onderzoek blijkt dat
veel 50-plussers op hun fiets
stappen na alcohol te hebben
genuttigd. Bij veel ongelukken
zijn populaire e-bikes betrokken.
