Zogezien
Negen nullen? Zeeland,
bereid je maar voor op
j
weer een teleurstelling
f/
- 4; S
Nu de bouw van de marinierskazerne in Vlissingen is
afgeblazen, rekent heel Zeeland zich rijk. Den Haag
zou met een bedrag van negen nullen over de brug
moeten komen. Dat is vragen om nieuwe
teleurstellingen.
Nu zou dat bedrag
in één klap door
overheden kunnen
worden opgeëist?
23
'De manier
waarop de zorg
hier georgani
seerd is, geeft
een goed
gevoel'
meer geluisterd naar de wensen van de patiënt. Past
dat bij je, dan kun je als Vlaming misschien eens over
de grens kijken voor een baan. Maar hecht je aan struc
tuur, dan past werken in België misschien beter bij je."
Nieuwsgierig
Maxime Casier (21) uit Assenbroek wil zijn vader op
volgen in de thuisverpleging. Studenten die vorig jaar
in Rozenoord hebben gewerkt, maakten hem nieuws
gierig. Net voor hij in juni afstudeert, leek meedoen
aan dit project een goede manier om eens te kijken
waar hij nu staat. De manier van werken in Nederland
spreekt hem aan. ,,Ik vind het leuk dat we ons hier be
zighouden met het hele pakket. Dus naast de zorg voor
de patiënt ook het bijwerken van administratie en
overleggen met een arts. Daar is tijdens de meeste sta
ges geen tijd voor, maar het is wel erg leerzaam." Ook
Naomi Berkemans (37) uit Varsenare denkt dat de er
varing die ze nu opdoet in Rozenoord een goede voor
bereiding is op de praktijk. Toch ziet ze zichzelf niet
snel in Nederland werken. ,,De manier waarop de zorg
hier georganiseerd is, geeft een goed gevoel. Het is
open en eerlijk. Toch werk ik liever wat dichter bij
huis."
Waar het normaal gesproken in de zorg zoeken is
naar tijd, ontbreekt het de twintig bewoners van Ro-
zenoord de afgelopen weken niet aan aandacht. Met de
extra mensen die rondlopen is er veel tijd voor een
praatje. Als de studenten door de gang lopen, worden
ze vanuit alle kamers
hartelijk gegroet. Me
neer van Dongen glun
dert zelfs als studentes
Shakila en Els hem on
dersteunen bij het lopen
met zijn rollator. Ook
meneer De Smit is blij
met Maxim aan zijn bed
tijdens een koffiemo-
mentje. De studenten
kennen sommige cliën
ten extra goed omdat ze
samen met hen werken
aan een levensboek.
Daarin wordt het leven
van een cliënt beschreven, van geboorte tot nu. De
Vos: ,,Door iemand zo goed te leren kennen, weet je
bijvoorbeeld waarom diegene op een bepaalde manier
op iets reageert. Dat heeft echt een meerwaarde." Be
halve praatjes en werken aan het levensboek, worden
er ook medische handelingen verricht. Mensen helpen
met douchen en naar bed gaan, maar ook wondverzor
ging of een infuus aanleggen, behoren tot de taken.
Dat het project volgend jaar een vervolg krijgt, is zo
goed als zeker. Bedoeling is dan wel om ook Neder
landse verpleegkundestudenten naar België te halen.
Zij kunnen dan op hun beurt iets opsteken van de ma
nier waarop daar gewerkt wordt.
Momenteel loopt er een soortgelijk project op een
woonzorglocatie in Hulst met verpleegkundestuden-
ten uit Sint-Niklaas. Daar is het echter nog niet moge
lijk om een afdeling in zijn geheel over nemen. De Vos
hoopt dat het project in meer plaatsen voet aan de
grond krijgt. ,,Pas als je er als team helemaal alleen
voor staat, krijg je een realistisch beeld van hoe het er
in de zorg aan toe gaat." De studenten hebben zin om
de uitdaging aan te gaan. Maxim: ,,We kennen elkaar
nog maar kort, maar in de afgelopen weken is gebleken
dat we een goed team vormen. We zijn goed op elkaar
ingespeeld. Het is spannend, maar we gaan dat wel
kunnen."
Het lijkt wel alsof de complete
schilderijencollectie van Rem
brandt naar de veiling is gebracht.
Nu het kabinet de verhuizing van
de marinierskazerne naar Vlissin-
gen heeft afgeblazen, proberen
boze bestuurders en volksverte
genwoordigers elkaar te overtroe
ven met duizelingwekkende be
dragen die Den Haag als compen
satie aan Zeeland moet betalen.
Statenlid Kees Bierens (VVD)
klinkt nog redelijk gematigd met
zijn 'bedrag van negen nullen'.
Oud-commissaris van de koningin
Karla Peijs zei tegenover Omroep
Zeeland dat de regio één tot ander
half miljard euro moet eisen. Nee,
twee miljard, zegt D66-Statenlid
Ton Veraart. Met droge ogen.
'Eenmaal, andermaal, wie biedt
meer?'
Harde pegels
De bedragen klinken astrono
misch, maar zijn niet compleet uit
de lucht gegrepen. Het dagelijks
provinciebestuur stimuleerde de
berekeningen afgelopen week ook
in een brief aan de Staten. Aan di
recte kosten is Zeeland ongeveer
20 miljoen euro kwijt. Tel daar in
directe inkomsten bij op die sa
menhangen met de bouw van de
kazerne (zoals onroerendzaakbe-
lasting) en je komt op ongeveer 50
miljoen euro die Zeeland zo snel
mogelijk terug wil hebben, in
harde pegels.
Het zijn de misgelopen extra be
stedingen die het compensatiebe
drag doen exploderen. Adviesbu
reau Ecorys heeft die ooit geraamd
op 28 miljoen euro per jaar. De ma
rinierskazerne zou Zeeland name
lijk 2255 nieuwe werknemers ople
veren. Denk je eens in wat die - en
hun huisgenoten - uitgeven aan
huisvesting, eten en drinken, con
tributies, enzovoort. Als je ervan
uitgaat dat een kazerne voor vijftig
jaar wordt gebouwd, is het reken
sommetje simpel. Dan loopt Zee
land 1,4 miljard euro mis. Index
ering erbij en hup, je zit zo aan de
2 miljard. Het provinciebestuur
noemt geen totaalbedrag, maar wil
'minimaal de sociaaleconomische
effecten die de komst van de mari
niers en hun gezinnen gehad zou
hebben met een duidelijke plus
vanwege de beeldvorming rond
het vestigingsklimaat in Zeeland'.
Gedeputeerde Dick van der Velde
en commissaris van de koning
Han Polman hebben de imago
schade waar het hier over gaat her
haaldelijk 'onbetaalbaar' ge
noemd.
Minstens 1,4 miljard plus onbe
taalbaar, dat klinkt als het com
plete oeuvre van Rembrandt, in
clusief de Nachtwacht. Eenmaal
andermaal
Bij zulke bedragen krijgt iedereen
eurotekens in zijn ogen. De ka
zerne is nog niet dood - het is im
mers een voorgenomen besluit
van het kabinet - of de aasgieren
cirkelen al boven Vlissingen. De
tol in de Westerscheldetunnel
moet worden afgeschaft, tussen de
A58 en Zanddijk kan de duurste
variant van de Zanddijk worden
aangelegd. Of vallen die zelfs al
onder de sigaren uit eigen doos?
Want let wel: het moet iets extra's
zijn, niet iets wat toch al in de
pijplijn zit. Dus geen spoorlijn
tussen Terneuzen en Gent, geen
overname van de kerncentrale
door het Rijk, geen order voor de
bouw van onderzeeboten door
Damen. Alsof dat zekerheidjes
zijn. Forum voor Democratie ziet
het compensatiebedrag zelfs als
een eerste bouwsteen voor een
Deltaplan 2.0, met een tweede
Zeelandbrug, een spoortunnel on
der de Westerschelde, 25.000 hui
zen bij Bruinisse en nog wat
luchtkastelen.
Den Haag wil Zeeland ver tege
moet komen, zoals minister-presi
dent Mark Rutte donderdagavond
in Vlissingen nog eens bevestigde,
maar de vraag is of de steeds hoger
opgeschroefde verwachtingen
overeenkomen met de 'rechtvaar
dige' compensatie die het kabinet
belooft en de 'ruimhartige' waar
aan de Tweede Kamer denkt.
Rekensommetje
Om te beginnen, is er wel iets af te
dingen op het rekensommetje. In
het eerste jaar zou nog 90 procent
van de mariniers 'binnenslaper'
zijn, oftewel een bed hebben op de
kazerne maar hier niet wonen. De
vraag is wanneer het percentage
van 40 procent zou worden be
reikt, waarvan Ecorys uitgaat, als
dat al ooit gebeurt. Zeker de eerste
jaren gaat het dus om een fractie
van de geschatte 28 miljoen euro.
Maar belangrijker: verspreid over
vijftig jaar zouden de mariniers
maximaal 1,4 miljard euro in Zee
land besteden, bij winkels, bouw
bedrijven en sportclubs, en nu zou
dat in één klap door overheden
kunnen worden opgeëist? En gaan
we het in gedachten al uitgeven,
zoals de koper van een Staatslot
fantaseert over een huis met een
zwembad.
Afgescheept
Zo organiseert Zeeland zelf de vol
gende teleurstelling. De zuivere
redenering is dat het effect van de
compensatie vergelijkbaar moet
zijn met het effect van een mari
nierskazerne in Vlissingen. Als het
kabinet dat bereikt met 250 mil
joen euro, het bedrag dat ongeveer
nodig was om de kazerne te bou
wen, roept straks iedereen dat
Zeeland is afgescheept met een
fooi. Vice-premier Hugo de Jonge
had groot gelijk toen hij een paar
weken geleden reageerde op het
genoemde bedrag van twee mil
jard: ,,Kom op. Dat zijn toch geen
bedragen, jongens."
GO ZATERDAG 7 MAART 2020
Meneer van Dongen met studentes Shakila (links)
en Els.
ERNST JAN ROZENDAAL
Hugo de Jonge. foto bart maat/anp
