Literaire wandeling
Tijdens een wandeling van 2,5 uur voert gids Mechteld Jansen
je in hartje Amsterdam naar locaties die zij heeft gelinkt aan
het thema van de Boekenweek.
Daar ging het opstandige sleuteltje,
de gore, bruine plomp in. Het was ergens
in de jaren 90 toen het schrijfster en
filosofe Jannah Loontjens (1974) overkwam.
Ze stond op de Gasthuisbrug in Amster
dam. Het sleuteltje had zich losgewrongen
als een spartelende vis 'die eindelijk zijn
kans zag'. 'Zonder waarschuwing, zonder
laatste blik opzij liet hij mijn fiets en mij,
vastgeklonken aan de brug.'
Even verderop wijst Mechteld Jansen op
de bovenste verdieping van een hoekhuis
aan de Herengracht, nummer 232. Ze vertelt
dat daar vanaf 1946 een wat gezette jonge
dame woonde, met een grote bril en stijf
permanentje, de nieuwe chef documentatie
bij Het Parool. Ze schreefkinderversjes,
zoals het weerspannige Ik ben lekker stout:
'Ik wil niet meer, ik wil niet meer Ik wil
geen handjes geven! Ik wil niet zeggen
elke keer: Jawel mevrouw, jawel meneer
Nee, nooit meer in m'n leven!'
Verzot was ze op haar rommelige huisje,
compleet met drie hyacinten voor het raam
en drie vlooien in haar deken, en ze vond er
de toon die haar beroemd zou maken:
Annie M.G. Schmidt (1911-1995). 'Anders'
en non-conformistisch als ze was, ver
nieuwde ze het Nederlandse kinderboek,
maar ook het cabaret, de musical, de radio/-
tv-komedie en nog wel meer genres.
manier dwarse denkers, evenals veel van
hun personages - anders zouden ze niet
worden uitgegeven, respectievelijk geschikt
zijn om in literair werk op te duiken. ,,Het
kostte dan ook niet veel moeite een wande
ling met dit thema samen te stellen'', zegt
Mechteld Jansen (47). Voor de vierde keer
biedt ze een boekenweekroute aan via haar
site (zie kader op de volgende pagina), waar
ook wandelingen met andere literaire
thema's te boeken zijn.
In de hoofdstad zijn nogal wat plekken
waar een schrijver iets heeft gedaan of die
hij/zij als locatie in zijn werk heeft benut.
Soms zit het ingewikkelder, zoals op de
Torensluis, vertelt Jansen. Op die brede
boogbrug over 't Singel, waar vroeger een
gevangenis onder zat - de kerkers zijn nog
toegankelijk - staat een standbeeld van
Multatuli, maar iemand anders' beeltenis
staat er juist niet. In 2005 ijverden liefheb
bers voor een standbeeld van Willem Fre-
derik Hermans (1921-1995), een van onze
grootste naoorlogse schrijvers, op een plek
tegenover Multatuli. De gemeente Amster
dam wees dat rigoureus af. Formeel omdat
de Torensluis een monument was 'en daar
gaan we niet in hakken', maar waarschijn
lijk toch vooral vanwege de slechte relatie
die Hermans bij leven met Amsterdam had.
Reizen
HWHHSM
dcsiid
TEKST EGBERT JAN RIETHOF FOTO'S DANIËL COHEN
Nu zijn eigenlijk alle schrijvers op hun
ZATERDAG 7 MAART 2020 47