Al vanaf
12 maart
langzamer
rijden
7
Mysterie rond historische ontsnapping lijkt opgelost
Kamerlid Diks
deed niks fout
Eindelijk! Na een paar eeuwen weten we nu met welke boekenkist
de beroemdste ontsnapping ooit in onze vaderlandse geschiedenis werd
uitgevoerd. Hoogstwaarschijnlijk... En Hugo de Groot paste er maar nét in.
Het is als een spelletje Wie van de
drie, zo beginnen onderzoekers
van televisieprogramma Histo
risch Bewijs gisteravond hun re
laas. Voor hen staan drie grote,
houten boekenkisten van drie
verschillende musea. Zowel Slot
Loevestein, het Rijksmuseum in
Amsterdam als museum Prin
senhof in Delft claimen dé boe
kenkist in huis te hebben. De
kist waarmee rechtsgeleerde
Hugo de Groot zijn eeuwige ge
vangenisstraf in Slot Loevestein
wist te ontvluchten.
Goed, eigenlijk zijn er maar
twee echt in de race, weet ieder
een die de afgelopen jaren een
bezoek aan het slot heeft ge
bracht. De gidsen daar verkondi
gen al jaren niet meer dat het
houten exemplaar in het kasteel
in Poederoijen de echte kist is.
De voormalige directeur gaf in
1981 zelf al toe dat het gewoon
een houten kist van een rom
melmarkt is - gekocht voor 700
gulden - om het verhaal van De
Groot te vertellen. ,,Het volk wil
bedrogen worden'', voegde hij
daar doodleuk aan toe.
Levenslang
Want dat in Loevestein het over
bekende verhaal levend gehou
den moet worden, staat daar bui
ten kijf. De rechtsgeleerde Hugo
de Groot werd daar tot een le
venslange celstraf veroordeeld,
uit te zitten in het kasteel. De
wetenschapper had het luxe
voor een gevangene in die tijd.
Hij mocht studeren en kreeg hij
geregeld een kist met boeken. Op
22 maart 1621 stapte de schrijver
in zijn ondergoed en op sokken
in zo'n boekenkist, die door bewa
kers naar buiten werd gedragen.
Het was zo krap in die kist, dat er
geen ruimte meer was voor een
koffer of een paar schoenen, staat in
de archieven. Pas uren later stapte
hij in Gorinchem de kist weer uit
en ontsnapte hij naar Parijs.
De twee overgebleven kisten
worden in het tv-programma van
AvroTros uitgebreid onderzocht,
van röntgenscans om de leeftijd te
bepalen tot archiefonderzoek in alle
stukken waarin de kist wordt ge
noemd. Maar juist iets simpels als
afmetingen brengen de program
mamakers tot de conclusie dat de
kist van het Rijksmuseum niet de
juiste kan zijn. ,,Die kist is te groot
gebleken. Dat, samen met de wan
kele herkomst, maakt dat dit hem
niet is.''
En dus kan de champagne wor
den ontkurkt in Delft. De kist van
museum Prinsenhof is klein, zo
klein dat De Groot daar nauwelijks
in moet hebben gepast. Wel is de
kist ook van nazaten van De Groot
geweest. En dus mag het museum
in Delft zich vanaf vandaag het
enige museum noemen dat een kist
heeft die het zomaar eens zou kun
nen zijn. Maar zeker? Dat is nog al
tijd niks.
,,We zijn wel weer een stukje
dichter bij de waarheid'', stelt direc
teur Janelle Moerman van Prinsen
hof. ,,Het is mooi dat we nu zeker
weten dat het een 17de-eeuwse kist
is. Voor een museum zijn dergelijke
objecten met een verhaal van be
lang. De kist is al één van onze top
stukken. Die prominente plek
blijft, maar dan met de nieuwe fei
ten erbij.''
Waardevol
Is Amsterdam teleurgesteld? Dat
valt wel mee, zegt woordvoerder
Casper van der Kruit van het Rijks
museum aan. ,,We wisten waar we
aan begonnen bij de start van dit
programma, er kan nou eenmaal
maar één kist de juiste zijn.'' De kist
blijft dan ook gewoon midden in de
museumzaal staan. ,,Het verhaal
dat iemand bij de kist heeft be
dacht, terwijl er een zoektocht be
zig was naar de gezamenlijke ge
schiedenis van ons land, maakt dat
wij die nog altijd een waardevol ob
ject vinden.'' De tekst bij de kist op
de website is wel al aangepast. 'Lang
is gedacht dat dit de kist was die bij
dit beroemde verhaal hoorde', luidt
voortaan de slotzin.
Het lukt Rijkswaterstaat niet om
van alle ruim vierduizend nieuwe
snelheidsborden het plastic in één
nacht te verwijderen. Donderdag
avond 12 maart beginnen mede
werkers al met het verwijderen van
het zwarte plastic dat nu nog om de
borden zit. De ochtend daarop geldt
meteen het nieuwe maximum van
100 kilometer per uur. Vanaf 16
maart geldt die nieuwe limiet
overal in Nederland, van 06.00 uur
's ochtends tot 19.00 uur 's avonds.
Het is onduidelijk op welke we
gen de eerste verkeersborden wor
den 'onthuld'. De lagere snelheids
limiet gaat in vanaf het moment dat
zo'n bord te zien is. ,,Als wij daar
met een mobiele radarcontrole
staan, zullen we 100 aanhouden.
Wat op het bord staat is leidend.
Dat zal een rechter ook zeggen'',
meldt een politiewoordvoerder.
Navigatie
Rijkswaterstaat benadrukt dat au
tomobilisten niet zomaar moeten
vertrouwen op snelheidsinformatie
van navigatie. Alle providers, zoals
TomTom en Google Maps, hebben
updates doorgevoerd, maar niet ie
dereen installeert die. Ook 'slimme
auto's' die met een camera zelf de
borden lezen en de maximumsnel
heid weergeven, kunnen waar
schijnlijk niet overweg met de
nieuwe borden waaronder een tijd
vak staat vermeld. ,,De verkeersbor
den zijn leidend, niet de informatie
in je auto'', waarschuwt Diederik
Fleuren van Rijkswaterstaat.
Aannemers zijn ook druk met
het afplakken van de snelheidsaan
duiding op vele duizenden hecto-
meterpaaltjes. Die geheugensteun
tjes staan om de kilometer, maar
kloppen straks niet meer.
DEN HAAG GroenLinks-Ka
merlid Isabelle Diks heeft de
wet waarin de verblijfskosten
voor Kamerleden zijn vastge
legd, niet geschonden. Die re
gels zijn onduidelijk, conclu
deert de adviseur integriteit
van de Tweede Kamer. Diks
was het leeuwendeel van de
tijd in Den Haag, maar hield
een woning in Leeuwarden
aan omdat zij 'als Fries Ka
merlid de band met de regio
ook blijvend fysiek wilde
vormgeven'. Diks stort om
'een gebaar te maken' een
deel van het geld terug, hoe
wel ze dat niet verplicht is.
donderdag 5 maart 2020
GO
De kist van Hugo staat in
Bart Gotink
Delft
Officieel gaat de snelheidsverla
ging naar 100 kilometer per uur
pas in op maandag 16 maart,
maar op een aantal snelwegen
moet de automobilist al eerder
gas terugnemen.
Ton Voermans
Utrecht
Experts speuren naar sporen van Hugo de Groot in een van de drie boekenkisten. Welke is het nou toch... foto avrotros
y Dit zou 'm kunnen
zijn! De boekenkist
waarin Hugo de
Groot in 1621 ont
snapte. foto prinsenhof
y Een mooie kist bij
een prachtig verhaal
in het Rijksmuseum.
Maar iets te mooi
om waar te zijn.
FOTO CAROLA VAN WIJK
Hugo de Groot zat
toch niet in deze kist,
al staat die wel in het
kasteel waar zijn cel
Was. FOTO SLOT LOEVESTEIN
