Eerste besmetting
in Nederland, wat
moeten we doen?
5
7 vragen over virus
Covid-19 breidt zich uit over Europa
1-10
10-20
20-100
>100
doden
Achter de schermen zijn huisart
sen, GGD's, ziekenhuizen en het
RIVM al langer 'op een ernstig
scenario' voorbereid. Een be
smette patiënt wordt direct ge
ïsoleerd om te zorgen dat het
virus zich niet verder kan ver
spreiden. Volgens het RIVM heb
ben Nederlandse ziekenhuizen
genoeg capaciteit om ernstig
zieke patiënten op te nemen op
de intensive care.
Bij twijfel over besmetting:
bel de dokter en blijf thuis.
Ga niet naar de huisartspraktijk.
Het risico dan anderen worden
besmet is daarmee groter. Wie
het virus onder de leden heeft,
krijgt klachten binnen twee tot
veertien dagen. Er is (nog) geen
vaccin te koop om jezelf te be
schermen tegen het coronavirus.
Gezondheidsorganisaties advise
ren om regelmatig de handen te
wassen met zeep of alcohol, ten
minste twintig seconden. Zit
niet te vaak aan mond, ogen of
neus, vooral niet in drukke ruim
tes als trein of bus. Gebruik pa
pieren zakdoekjes. Loop met een
boogje om mensen heen die ver
schijnselen hebben. Nies en
hoest in je elleboog.
Dat verschilt nogal. De
meeste patiënten hebben koorts
en luchtwegklachten (hoesten
en kortademigheid), blijkt uit
onderzoek dat is gepubliceerd in
medisch tijdschrift The Lancet.
Van de eerste 99 sinds 1 januari
onderzochte patiënten in Wu
han had driekwart ontstoken
longen, ontdekten onderzoekers
op scans. Van die groep waren er
op 25 januari 11 overleden en 31
naar huis gestuurd. 57 patiënten
lagen nog in het ziekenhuis.
De symptomen bij deze Wu-
hanezen: vooral koorts (83 pro
cent), hoesten (82 procent), kort
ademigheid (31 procent), spier
pijn (11 procent), verwardheid (9
procent), hoofdpijn (8 procent),
keelpijn (5 procent). Inmiddels
weten we uit een grote Chinese
studie dat acht op de tien patiën-
ten milde klachten heeft. Lang
niet iedereen is dus doodziek.
Mensen met een laag im
muunsysteem, zoals ouderen en
chronisch zieken. Het sterftecij
fer onder mensen van boven de
80 jaar is het hoogst, met bijna 15
procent, tegenover 0,2 procent bij
mensen onder de 40. Mannen lij
ken harder te worden getroffen
door het virus dan vrouwen. Ook
bij andere virussen die de lucht
wegen infecteren, werd tijdens
eerdere studies gezien dat vrou
wen een sterker immuunsys
teem opbouwen tijdens hun
jeugd, maar ook meer weerstand
opbouwen na een vaccinatie.
Kijk je naar de sterftecijfers tot
nu toe, dan valt de corona-uit
braak in het niet bij een normale
wintergriep in Nederland. Zo
kostte de griepgolf van twee jaar
geleden alleen hier al 9444 men
sen het leven. Wereldwijd lag dat
getal ergens tussen de 250.000 en
500.000. Net als bij dit coronavi
rus (vooralsnog nul doden in Ne
derland) zijn de slachtoffers
vooral ouderen en mensen met
een verzwakte gezondheid. Het
coronavirus is echter geen ge
woon griepvirus.
Rusland heeft het coronavirus
toegevoegd aan een lijst van 'bij
zonder gevaarlijke besmettin
gen'. Met die status kunnen bui
tenlanders die besmet zijn het
land worden uitgezet. De Ver
enigde Staten weigeren vanaf 2
februari buitenlanders die de
twee weken daarvoor in China
zijn geweest. Ook Australië,
Nieuw-Zeeland en Israël zijn
hiertoe overgegaan.
Als het gaat over het meest
gangbare model - een dun lapje
stof dat je met twee elastiekjes
achter je oren bevestigt - is het
antwoord simpelweg 'nee', zegt
viroloog Marjolein Knoester aan
het UMC Groningen. ,,Dit mas
ker sluit niet naadloos aan op het
gezicht, waardoor er altijd lucht
langs de zijkanten loopt. Boven
dien zijn de gaatjes in de stof zo
groot, dat de virusdeeltjes daar
doorheen komen. Het is schijn
veiligheid. Het enige voordeel is
dat je minder bent geneigd aan je
gezicht te zitten."
ten. ,,Elke dag word ik onder coro-
nanieuws bedolven. Ik heb zo'n he
kel aan dat geram."
De pers zou terughoudender over
corona moeten schrijven, vindt Van
de Sande. ,,Elke dode wordt een
push-bericht op je mobiel." Meer
duiding vindt hij belangrijker. ,,De
besmettelijkheid van het virus lijkt
niet extreem, de dodelijkheid
evenzo. Maar dat lezen we amper.
Laten we bovendien niet vergeten
dat China een van de smerigste lan
den van de wereld is. Zij spotten
met de wetten van hygiëne."
En als je dan toch de nieuwssites
afstruint, haakt collega Van Ginne-
ken aan: maak dan onderscheid tus
sen serieuze bronnen, zoals ge
zondheidsinstituten, biologen en
medici, en roeptoeters die geen ver
stand van zaken hebben. Twitter
helpt overigens al een handje bij de
nieuwsselectie. Zodra de bezoeker
op 'coronavirus' zoekt, verwijst het
sociale medium naar het RIVM, die
betrouwbare en actuele informatie
op zijn site heeft staan. Massahys
terie komt niet alleen voor rekening
van de media, nuanceert Van de
Sande. Er is ook iets collectief ver
anderd in onze beleving van veilig-
heid. ,,We wonen in één van de
meest veilige landen van de wereld,
maar we zijn nog nooit zo bang ge
weest." Die twee dingen - veilig
heid en angst - hangen samen, legt
hij uit. Door voortschrijdende tech
niek en kennis hebben we veel con
trole gekregen over ons leven. Er
zijn behandelingen gevonden voor
dodelijke ziektes als kanker. Er ster
ven minder mensen aan hartaan
vallen. Het aantal verkeersdoden
daalt elk jaar, terwijl de hoeveel
heid auto's op de weg explosief is
gestegen. En toch zijn we angstiger
dat ons iets zal overkomen. Dat is
omdat we alles onder controle wil
len hebben, aldus Van de Sande.
Verteren
Wanneer we die controle niet heb
ben, is de emotie des te groter.
Denk maar aan kindersterfte, zegt
hij. ,,Begin twintigste eeuw stier
ven veel kinderen. Dat was erg,
maar hoorde bij het leven. Nu staat
onze wereld totaal op zijn kop wan
neer een kindje overlijdt. Terecht.
Maar mijn punt is: als je niet con
stant sterven om je heen ziet, wordt
een overlijden steeds zwaarder en
moeilijker te verteren."
Vroeger legden we ons lot in han
den van God, zegt de massapsycho
loog. ,,Maar anno 2020 vinden we
geen berusting meer in het geloof.
Met andere woorden: het nieuwe
virus wijst ons op de onvolmaakt
heid. Wij denken de wereld te kun
nen beheersen."
vrijdag 28 februari 2020
BRON: JOHN HOPKINS UNIVERSITEIT ECDC
Stand 27 feb. 2020
7\A/E
Covid-19-
gevallen
Het coronavirus is voor het
eerst in Nederland vastgesteld.
Wereldwijd zijn ruim 82.000
mensen besmet. Zeven vragen
over wat we écht moet weten
over bijvoorbeeld mondkapjes
en welke maatregelen we zelf
kunnen nemen.
Annemieke van Dongen
Rotterdam
j Wat gebeurt er nu in Neder
land een besmetting is vast-
I gesteld?
2 Wat kan ik zelf doen?
3 Hoe ziek word je als je het
virus krijgt?
4 Wie zijn het vatbaarst
voor het virus?
5 Waarom maken we ons
meer zorgen over het co
ronavirus dan over de
griep?
6 Andere landen nemen
veel verdergaande maat
regelen, toch?
7 Heeft het dragen van een
mondkapje zin?
M Vlnr. Een robot in
het ziekenhuis
van Shenyang in
China controleert
het paspoort, neemt
de temperatuur op
en desinfecteert.
Kunstobject De Sla
pende Beer in het
Taiwanese Chiayi
City kreeg ook een
mondkapje. Ghost-
busters? Nee, desin
fectie in Zuid-Korea.
Onder: Knipbeurt
met mondkapje. Let
op het kijkvenster
voor de smartphone.
FOTO'S AFP