7
VERZETZENDMAST
Op honderden plekken in het land wachten
providers nog op groen licht voor nieuwe masten
voor supersnel internet. Maar door de komst van
5G groeit het verzet: „Straling is slecht voor bijen.''
'Mijn bijen gaan dood
aan die mobiele straling'
'Dit is zo'n paarse krokodil'
elfrijdende auto's,
slimme apparaten
die 24/7 met inter
net zijn verbon
den, supersnel
grote bestanden
downloaden, live
tv-kijken in superieure resolutie.
De komst van supersnel 5G be
looft het leven van miljoenen Ne
derlanders komende jaren te ver
aangenamen. Tegelijk stellen pro
viders op steeds meer plekken te
genstand te ondervinden. Een
toenemende groep Nederlanders
is bezorgd: nu 5G van hogere golf
lengtes gebruikmaakt, zal het aan
tal van 18.789 zendmasten met
zeker 10 procent groeien. In veel
gemeenten proberen bewoners
masten tegen te houden. Ze vre
zen gezondheidsproblemen of
spreken van horizonvervuiling.
,,Wij hebben momenteel op
driehonderd plekken in Neder
land aanvragen lopen voor masten
of antennes'', zegt KPN-ceo Joost
Farwerck. ,,In veel gevallen ver
loopt dat bijzonder traag.'' Volgens
de kersverse topman is het prima
dat het kabinet voor 5G een nog
betere landelijke dekking van pro
viders eist dan nu het geval is.
,,Maar het moet ons dan wel mo
gelijk worden gemaakt om voor
die dekking te zorgen.''
Vodafone en T-Mobile, de an
dere operators met een eigen lan
delijk dekkend netwerk, herken
nen zich in de woorden van de
KPN-baas. ,,Wij zien dezelfde uit
dagingen'', zegt Vodafone-woord-
voerder Hans den Heijer. T-Mobile
stelt dat mensen wel graag een
sterk dekkend netwerk hebben
'maar liever geen antenne in hun
directe omgeving zien'.
Het moet wel
mogelijk zijn voor
goede landelijke
dekking te zorgen
KPN ervaart dezelfde weerstand
als bij de komst van 3G, vijftien
jaar geleden. ,,Je moet locaties be
kijken, een voorkeursplek aanwij
zen, gesprekken met gemeenten
voeren, bezwaarprocedures door
lopen'', vertelt KPN-woordvoerder
Stijn Wesselink. Stappen bewo
ners naar de rechter of de Raad van
State, dan kan de duur oplopen tot
drie jaar of langer. ,,In een extreem
voorbeeld bij Nieuw-Vennep kost
te het ons zelfs twaalf jaar. We
hebben dat toen opgegeven.''
De providers wijzen erop dat ze
om de zoveel jaar honderden mil
joenen tot miljarden euro's moe
ten betalen in frequentieveilingen.
,,Het kan niet zo zijn dat we diep
in de buidel moeten tasten om
vervolgens lokaal op talloze plek
ken te worden tegengewerkt'',
zegt directeur Rob Bongenaar van
Monet, de vereniging waarin pro
viders het plaatsen van antennes
afstemmen met de overheid.
De weerstand onder bewoners
uit zich ook in een dalend aantal
woningbouwcorporaties dat nog
masten op hun daken toestaat.
„Contracten worden regelmatig
niet verlengd'', aldus Bongenaar.
,,Het is niet onze core business, zeg
gen ze. Vaak willen ze ook geen
gedoe met bewoners.''
Bij elkaar is al een uitdaging om
het huidige aantal van bijna 18.000
antennes overeind te houden.
,,Laat staan om de voor 5G noodza
kelijke uitbreiding te realiseren.''
Monet en providers wijzen erop
dat er geen wetenschappelijk be
wijs is dat 5G schadelijk is, en dat
alles binnen de overheidsnormen
blijft. ,,5G wordt gebracht als iets
totaal anders, maar experts weten
dat het nauwelijks verschilt van 3G
of 4G.''
'Stekelvarken' heette het hier
woensdag 26 februari 2020
GO
5G-mast lijkt nergens welkom
David Bremmer
Rotterdam
- Joost Farwerck, KPN-topman
„Kijk, kun je het je
voorstellen? Ze wil
len daar een 40
meter hoge mast
neerzetten, op 40
meter van mijn
huis.'' Imker Dorus
Liefting (71) is één
van de bewoners
van het Drentse
dorpje Zorgvlied die
de mast tegen pro
beert te houden
waarmee KPN het
bereik in het gebied
wil verbeteren. Hij
vreest voor zijn vijftig
kasten met in totaal
drie miljoen bijen.
„Mobiele straling is
slecht voor bijen. In
Duitsland hebben ze
daar recent onder
zoek naar gedaan en
veel bijen overleven
het niet als ze onbe
schermd naast een
UMTS-mast worden
gezet.''
De zaak is inmiddels
bij de Raad van
State beland, die
doet binnenkort uit
spraak. Liefting zegt
niet tegen mobiele
masten te zijn, maar
wel op deze locatie.
,,Dit is het Drentse
Wold, een nationaal
park en één van de
mooiste gebieden in
Nederland. En dan
plaats je die mast
pal naast de dorps
entree, op 40 meter
van mijn bijen.'' Vol
gens Liefting zijn er
dichtbij voldoende
alternatieven en is
de welstandscom
missie ook tegen de
plek. „Masten wor
den te kust en te
keur neergezet op
plekken waar men
sen er niet van ge
diend zijn. Dan re
gent het bezwaren
tot de Hoge Raad
aan toe. Ik denk dat
providers er gek van
worden.''
Kijk op de site bij /video
5G-straling gevaarlijk? Volg
de Ochtendshow to go
Peter Nelisse woont
in het Mr. Jacq Du-
tilh Huis in de Rot
terdamse wijk Hille-
gersberg. Al zeven
tien jaar probeert hij
alle mobiele masten
van het dak te krij
gen. Vergeefs. ,,Wo-
ningcorporatie Ha-
vensteder trekt zich
niets van ons aan. Er
is maar één ding dat
telt: de centen.''
Desondanks zijn Ne-
lisses inspanningen
niet geheel zonder
succes geweest.
Vroeger stonden er
tien masten op het
dak, nu nog zes.
,,Destijds werd ons
complex in de buurt
'het stekelvarken' ge
noemd'', grijnst hij.
,,Door mijn protesten
hebben enkele provi
ders ze verplaatst.''
Nu enkele antennes
moeten worden ver
nieuwd, vreest Ne-
lisse voor 5G. ,,Ik heb
Havensteder ver-
zocht niet mee te
werken, maar weder
om zonder succes.''
Nelisse is niet tegen
mobiele masten,
maar wil ze niet op
woningen. Vanwege
de stralingsrisico's,
horizonvervuiling en
geluidsoverlast als de
wind erlangs raast.
,,Zet ze op bedrijfs
gebouwen, of op be
drijfsterreinen. 500
meter verderop is
zo'n terrein.''
Veel providers zijn
hier echter niet voor
te porren. ,,Masten
kosten veel geld, pro
viders zetten liever
antennes op woonge
bouwen.''
Zijn jarenlange strijd
heeft Nelisse cynisch
gemaakt. ,,Providers,
corporaties en ge
meenten: ze dekken
elkaar allemaal. Het
maatschappelijk be
lang is belangrijker
dan dat van huur
ders.''
Ron Bosch is één van
de bewoners in Ros
malen die al jaren
vecht tegen de mast
die Vodafone op circa
160 meter van zijn
woning wil neerzet
ten. Die mast hoort om
vele redenen ergens
anders, stelt hij. ,,Op
basis van het eigen ge
meentelijke antenne-
beleid voldoet de loca
tie op tien van de veer
tien punten niet. ,,Er is
een boerderij waar da
gelijks scholen uit heel
het land over de vloer
komen voor educatie.
Er zijn een kinderdag
verblijf en een zorg
boerderij met ouderen.
De mast komt boven
dien midden in een na
tuurgebied.''
Bosch en de bewoners
hebben hun huiswerk
goed gedaan. ,,Ik heb
een gigabyte aan infor
matie verzameld en er
is totaal niet aange
toond dat die mast hier
nodig is. Ik heb uit-
draaien van alle provi
ders dat het bereik
hier prima is.'' Van de
36.000 mensen in de
regio hebben slechts
enkelen slecht bereik,
stellen de bewoners.
„Niet vanwege een
slecht signaal, maar
omdat hun huizen te
goed zijn geïsoleerd.''
Op 19 maart houdt
Bosch een inloop
avond, daarna zal de
gemeente waarschijn
lijk snel de knoop
doorhakken. Bosch
heeft er weinig ver
trouwen in en denkt al
aan de rechter. ,,We
lopen al twee jaar
tegen een gesloten
deur aan en vechten
tegen een paarse kro
kodil.''
Ondanks diverse wob-
verzoeken is het on
duidelijk waarom de
mast hier moet staan,
stelt hij. ,,Het gaat om
geld: politiek is er
waarschijnlijk iemand
akkoord gegaan.''
Imker Dorus
Liefting: ,,Veel
bijen overleven
het niet.'' foto
CORNÉ SPARIDAENS