II
II
Schilderen als manier om te overleven
14
Mehdi Nabavi meldde zich als asielzoeker in Nederland.
De Iraniër bleek een begenadigd kunstenaar. In de kelder van
het azc in Assen schildert hij werken van Rembrandt en
Vermeer om overeind te blijven.
en dat kan een asielzoeker zich
niet permitteren. Nabavi lacht een
verlegen lachje.
De medewerkers van het azc in
Assen wisten niet wat ze zagen
toen hij met olieverf aan de slag
ging. Zijn zelfportret van Rem
brandt en het schilderij van diens
echtgenote waren zó goed, dit
werk mocht niet ongezien blijven.
Ze brachten Nabavi in contact met
fotograaf Yolanda Visser in Assen,
die de weg in de culturele wereld
goed kent. ,,Zij helpt me overal
mee en introduceert me in haar
netwerk, dat is geweldig.'' Nu
heeft hij dus zijn eerste expo op
een Nederlandse muur van 7 me
ter lang.
Nabavi legt in het Engels uit wat
we zien. Hij heeft de schilderijen
niet één op één gekopieerd, het
perspectief is veranderd. We moe
ten als het ware langs de wand kij
ken om het werk te kunnen zien
zoals de oorspronkelijke kunste
naar het heeft bedoeld. Als je er
voor staat, geeft het schilderij je
het gevoel dat je er vanuit een an
dere hoek naar kijkt. Bestaande fo
to's van de kunstwerken bewerkt
Nabavi eerst in Photoshop voor
het bedoelde effect. Het schilderen
zelf doet hij met het voorbeeld op
zijn telefoon.
Waarom hij asiel heeft aange
vraagd in Nederland, laat hij liever
in het midden. Maar het ging vrij
onverwacht. Nabavi was weer
eens op reis. In Parijs had hij een
overleg over een nieuwe expo in
een kunstgalerie, daarna zou hij
doorreizen naar Toronto in Ca
nada, waar hij werkt als assistent
van Irans beroemdste (en duur
ste) beeldend kunstenaar Parviz
Tanavoli. Opeens kwam het be
richt dat hij niet meer veilig was in
Iran. En zo werd hij van de ene op
de andere dag vluchteling in het
land waar hij zich een jaar eerder
nog in alle vrijheid vergaapte aan
Johannes Vermeer. ,,Mijn wereld
staat op zijn kop.''
De voormalig wereldburger kan
momenteel Nederland niet uit en
de expo in Parijs heeft hij moeten
afzeggen. ,,Ik zei dat ik over een
paar maanden wel weer contact
zou opnemen, maar vijftien maan
den later zit ik nog altijd in onze
kerheid. Ik had nooit gedacht dat
het zo lang zou duren.''
Missen
Nabavi is in zijn eentje in Neder
land. Een eigen gezin heeft hij
niet, de rest van de familie is nog
in Iran en Canada. Of hij ze mist?
Hij kijkt weg. ,,Het is beter als ik
daar niet over nadenk.'' Het schil
deren voorkomt dat hij gek wordt
van het gepieker over zijn toe
komst. ,,Ik heb al mijn aandacht
nodig voor het doek. Dat helpt. Als
ik eenmaal bezig ben, werk ik als
een idioot. Dag en nacht.''
Rembrandt mag dan de grootste
Hollandse Meester zijn, wat Na-
bavi betreft is Vermeer de beste.
,,Het Meisje met de parel is prachtig
in al zijn bescheidenheid. Vaak zie
je een kunstenaar aandacht trek
ken met de omvang van een schil
derij, of door heel veel figuren af te
beelden. Vermeer had dat allemaal
niet nodig. Dit is pure poëzie.''
Het Meisje met de
parel is prachtig in al
zijn bescheidenheid.
Het is pure poëzie
De Iraanse kunstenaar Mehdi Na
bavi (42) reisde drie jaar geleden
voor het eerst naar Nederland met
maar één doel: het schilderij Meisje
met de parel zien. Het is zijn favo
riete kunstwerk ever. Hij herinnert
zich hoe hij in het Haagse Mau-
ritshuis eindelijk voor het schilde
rij van Johannes Vermeer stond.
,,In het echt was het kleiner dan ik
dacht'', zegt hij. ,,Maar nog veel
beter! Het licht... de harmonie in
de kleurenIk kan het niet goed
onder woorden brengen, maar ben
er helemaal weg van.''
Die dag in het museum had hij
niet kunnen bedenken dat hij wei
nig later zijn eigen versie van het
Meisje met de parel zou schilderen.
Niet in zijn atelier in Teheran,
maar in de kelder van een asiel
zoekerscentrum in Assen. Met
olieverf uit een Hollandse hobby
winkel.
Deze heldere wintermiddag
staat Mehdi Nabavi met zijn han
den in zijn zakken voor zijn eigen
schilderij. Het hangt aan een witte
muur tussen 'zijn' zelfportret van
Rembrandt en Het Melkmeisje (ook
Vermeer). Mehdi Nabavi - lang
haar in een paardenstaart - is nu
vijftien maanden in Nederland. In
Als ik eenmaal bezig
ben, werk ik als een
idioot. Dag en nacht
die tijd maakte hij vijftien werken,
waarvan acht gebaseerd op we
reldberoemde schilderijen van
Nederlandse makelij. De Holland
se Meesters slepen hem de asiel
procedure door. Of nou ja, proce
dure. Nabavi wacht nog altijd op
zijn eerste gesprek met een mede
werker van de IND, pas daarna
wordt zijn zaak beoordeeld. Niet-
begrijpend schudt hij zijn hoofd.
Tegelijkertijd is hij als een kind zo
blij dat hij via via een eerste be-
scheiden expositie heeft geregeld
in cultuurcentrum Podium Zuid-
haege in zijn nieuwe woonplaats
Assen. Zo voelt hij zich weer een
beetje mens. „Schilderen is mijn
manier om te overleven'', zegt de
Iraniër terwijl zijn Meisje met de
parel vanuit haar lijst liefdevol naar
hem kijkt.
Verwijzen
Eigenlijk is Nabavi geen schilder.
Thuis maakte hij sculpturen.
Tankwagens, straaljagers en raket
ten bekleed met handgesneden
spiegels. Een verwijzing naar de
oorlog die in Iran zo veel kapot
heeft gemaakt. Nabavi reisde de
wereld over, zijn beelden staan in
galeries en musea in Abu Dhabi,
Dubai, Zürich, Basel, Parijs. ,,In het
azc heb ik geen ruimte om beelden
te maken, ik deel een kamer met
andere mensen. Maar niks doen
k^n ik niet. Daarom ben ik in de
hobbyruimte beneden maar gaan
schilderen.''
Hij weet hoe het moet - als kun
stenaar leerde hij ook schilderen.
,,Alleen had ik het zeker tien jaar
niet gedaan.'' Zijn vader stuurt
vanuit Iran canvas-
doeken, want
die zijn in Ne
derland tien
keer duurder
woensdag 26 februari 2020
Hoe Hollandse Meesters
een Iraanse asielzoeker
op de been houden
rntzW'».-.
De expositie 'No view point is the
same' van Mehdi Nabavi is nog tot
eind maart te zien in Podium Zuid-
haege in Assen.
- Mehdi Nabavi, kunstenaar
Mehdi Nabavi: een
andere kijk, een
bijzonder perspectief.
FOTO CORNÉ SPARIDAENS
Annemarie Haverkamp
Assen
- Mehdi Nabavi, kunstenaar
