LULL
Plasterk: 'Voor
elke Tesla lijden
bejaarden kou'
Vergoeding slachtoffers
van geweld in jeugdzorg
10 NIEUWS
JW
BN'ERS LIEF EN LEED
André, Bridget én Monique veroorzaakten
een nieuwsstorm die een groot deel van het land
bezighield. Waarom blijven we ons toch verlekkeren
aan het gekonkel van onze BN'ers? Het antwoord:
we kunnen er écht weinig aan doen.
Het Nederlandse elektriciteitsnet
werk moet flink verzwaard worden
om de komende tien jaar 1,7 mil
joen openbare laadpalen te plaatsen
en 1,5 miljoen huizen van het gas af
te halen. Netbeheerder Stedin ver
wacht dat de energierekening van
Nederlanders daardoor met mini
maal enkele tientjes per jaar zal stij
gen.
'Als dit bericht klopt, gaan alle
huishoudens tientallen euro's meer
betalen doordat één Tesla-rijder
meer energie slurpt dan tien huis
houdens', foetert PvdA'er Ronald
Plasterk op Twitter. 'Dat zijn dus
enorme asocialen. Voor elke Tesla
zitten honderden bejaarden met
fleecedekens kou te lijden.' Plasterk
was tussen 2012 en 2017 minister
van Binnenlandse Zaken. Zijn
tweet wordt massaal gedeeld.
Ook in de Tweede Kamer reage
ren politici verontwaardigd. Groen
Links-Kamerlid Tom van der Lee
wil niet dat de miljardeninvesterin
gen van netbeheerders direct wor
den doorbelast naar burgers en be
drijven. ,,Dit kan veel beter worden
gefinancierd uit het zogenoemde
Wopke-Wiebesfonds'', zegt Van
der Lee, verwijzend naar een nieuw
investeringsfonds dat het kabinet
later dit jaar presenteert.
PVV-leider Geert Wilders noemt
het in Kamervragen 'te schandalig
voor woorden dat de energiereke
ning van huishoudens verder zal
stijgen om de Teslarijdende grach
tengordelelite van D66 en de
warmtepompfanatiekelingen van
GroenLinks van genoeg elektrici
teit te kunnen voorzien'.
Voorbarig
Minister Eric Wiebes van Economi
sche Zaken en Klimaat noemt de
voorspelling van netbeheerder Ste-
din 'voorbarig'. ,,De komende jaren
zit er echt geen verhoging van en
kele tientjes voor netverzwaring
aan te komen. Dat is gewoon niet
aan de orde.'' Volgens Wiebes zijn
de investeringsplannen van de net
beheerders 'nog niet getoetst'. „Ver
der hou ik heel goed in de gaten hoe
de energierekening zich ontwik
kelt'', aldus de minister. ,,De ener
gienota moet betaalbaar blijven.''
sen met een lichte verstande
lijke beperking, blinden- en
doveninstituten, gesloten (jus
titiële) jeugdzorg en opvanglo-
caties voor alleenstaande min
derjarige vreemdelingen.
De schadevergoeding komt er in
reactie op het rapport van de
commissie De Winter, dat vorig
jaar juni werd gepresenteerd.
Daarin staat dat een aanzienlijk
percentage van kinderen die
sinds 1945 in jeugdzorginstel
lingen of pleeggezinnen verble
ven, onvoldoende beschermd
was tegen fysiek, psychisch en
seksueel geweld.
igenlijk is Bridget Maas
land gewoon de buur
vrouw die je gedag zegt
als je haar toevallig tegen
komt met de boodschap
pen. Marco Borsato is de leraar van je
zoontje op de basisschool. En Yo-
lanthe Cabau van Kasbergen is het
mooiste meisje van het dorp, dat je af
en toe tegenkomt in de supermarkt.
Dat is natuurlijk niet echt zo, maar
het is wat televisie en internet met
onze hersenen doen, zegt psycholoog
Daisy Gubbels, volgens haar website
'pionier in de artiestenpsychologie'.
Ons brein heeft geen aparte vakjes
voor onze eigen kennissen en
vrienden en mensen die we le
ren kennen via bewegend
beeld op tv of sociale media,
zegt ze. Kom je een BN'er op
straat tegen, dan heb je écht
het idee datje diegene kent,
ook al heeft hij of zij jou nog
nooit gezien.
Als zo'n celebrity iets mee
maakt in zijn leven - André
Hazes en Bridget die na een
paar maanden vol amoureuze
Instagramfoto's het bijltje erbij
neergooien, het huwelijk van
Marco Borsato en zijn Leontine dat
op de klippen loopt, Yolanthe die
misschien een nieuwe vlam heeft -
voelt het voor ons als sappig nieuws
over een goede bekende. ,,Mensen
zijn nu eenmaal nieuwsgierige we
zens", zegt Gubbels. ,,We vinden het
interessant om te roddelen. En als
mensen die succesvol en bekend zijn
onderuit gaan, voelt dat voor ons be
vredigend.''
Celebrity's, ontdekten de 'sterren
kundigen' die het wetenschappelijk
onderzochten, zijn in de ogen van de
normale sterveling gewoon en bui
tengewoon tegelijk. Aan de ene kant
I
vertonen ze heel menselijk gedrag
waar we lekker onze eigen gedachten
over het leven aan kunnen spiegelen.
Zo van: kan dat wel, die Bridget met
zo'n jonge man? Of: die Katja (achter
naam niet nodig), 44 en zwanger, is
dat niet te oud?
Voetstuk
Anderzijds is daar die buitengewone
kant aan sterren die we razend aan
trekkelijk vinden. ,,We moeten ze
kunnen bewonderen. Anders hebben
we ook geen reden om ze onze aan
dacht te geven'', zegt Jaap Kooijman,
mediawetenschapper aan de Univer
siteit van Amsterdam. Artiestenpsy
choloog Gubbels: „Bekende mensen
bereiken in hun leven dingen die
wij niet bereiken. Dat maakt hen
interessant. Dat zij succes heb
ben, geeft ons het perspectief
dat we dat ook kunnen."
En dus doen we twee din
gen met onze BN'ers: we zet
ten ze op een voetstuk en kij
ken tegen ze op, maar verlek
keren ons tegelijk aan allerlei
privédetails die we zelf nooit
met de buitenwereld zouden
delen.
Sabine Wendel, beroemd
geworden door haar deelname
aan de legendarische eerste editie
van Big Brother in 1999, beschrijft
wat haar overkwam toen ze het huis
verliet. „Aan de ene kant was er alle
aandacht. Iedereen kijkt naar je, je
naam wordt genoemd in de media.
Dan ga je op een gegeven moment
echt denken dat je een beetje belang
rijk bent, dat is heel tricky. Tegelijk
wilden wildvreemde mensen allerlei
persoonlijke dingen van me weten.
Ze vroegen alles, zonder gêne, overal
waar ik kwam: heb je een relatie,
waarom ben je single, enzovoorts.
Dat vond ik enorm heftig.''
Zo heftig, dat ze er een boek over
aan het schrijven is. ,,Daar staan ge-
zaterdag 22 februari 2020
GO
Oud-minister Plasterk twittert dat 'één Teslarijder meer energie
slurpt dan tien huishoudens'. foto anp
Het nieuws dat de energiereke
ning mogelijk tientallen euro's
stijgt door de explosieve groei
van laadpalen en warmtepom
pen, leidt tot boze reacties in de
politiek. Oud-minister Ronald
Plasterk noemt rijders van elek
trische auto's 'enorme asocia-
len'.
Peter Winterman
Den Haag
DEN HAAG Slachtoffers van
geweld in de jeugdzorg krijgen
allemaal 5000 euro ter finan
ciële tegemoetkoming. Dat
schrijft het kabinet aan de
Tweede Kamer. Het betreft kin
deren die aantoonbaar gebukt
gingen onder fysiek, psychisch
en seksueel misbruik.
In aanmerking komen slachtof
fers die als kind onder verant
woordelijkheid van de overheid
zijn geplaatst in tehuizen, de re
sidentiële jeugdzorg, de pleeg-
zorg, in de Jeugd-GGZ en vroe
ger zelfs enkele malen in de psy
chiatrie, instellingen voor men-
De zucht om
te roddelen
is van
alle tijden
Chris van Mersbergen
Amsterdam
Multatuli liet zich
portretteren door
César Mitkiewicz,
destijds de beste
fotograaf van Brussel,
maakte daar
afdrukken van met
zijn handtekening
en een spreuk erop
en liet die
verspreiden.
FOTO CÉSAR MITKIEWICZ
